Rilatoj de Irano kaj Usono

Rilatoj de Irano kaj Usono ampleksas politikajn, ekonomiajn kaj aliajn rilatojn inter Irano kaj Usono.

Rilatoj de Irano kaj Usono
Rilatoj de Irano kaj Usono
Rilatoj de Irano kaj Usono
Aliaj projektoj
Rilatoj de Irano kaj Usono en Vikipedio
Rilatoj de Irano kaj Usono en Komuneja kategorio

Citaĵoj redakti

Zbigniew Brzeziński redakti

 
« Ni devas tre skrupule subtenadi siaspecan ekvilibron en la Persa golfo, konsiderante minacojn de Irako kaj Irano. Fakte Irano estas precipe granda minaco dum Irako estas precipe granda problemo kaj ni devas memori pri tiu ĉi diferenco. »
— Zbigniew Brzeziński, Intervjuo al Frank Sesno, CNN [la 28-a de januaro 1993]
 
« Kontraŭdiroj inter Usono kaj la eŭropaj landoj pri Irano kaj Irako estas traktataj de Usono ne kiel diskuto inter egalrajtaj partneroj, sed kiel malobeemo. »
— Zbigniew BrzezińskiLa granda ŝaktabulo: Usona dominado kaj ĝiaj imperativoj [1997]
 
« Potenciale la plej danĝera scenaro de evoluo de la eventoj povus esti kreado de “kontraŭhegemonia” koalicio kun partopreno de Ĉinio, Rusio kaj eble Irano, kiujn unuigos ne ideologio, sed interligantaj ilin ofendiĝoj. Tia evoluo de la eventoj povos memorigi per sia skalo kaj grandeco problemon, kiun foje kreis jam la ĉino-sovetia bloko, kvankam ĉi-foje Ĉinio, plej verŝajne, estos gvidanto kaj Rusio gvidato. Por preventi kreadon de tiu ĉi bloko, kiom ajn malverŝajne tio estu, Usono devos montri geopolitikan lertecon samtempe en la okcidenta, orienta kaj suda limoj de Eŭrazio»
— Zbigniew BrzezińskiLa granda ŝaktabulo: Usona dominado kaj ĝiaj imperativoj [1997]
 
« …koalicio de Rusio samtempe kun Ĉinio kaj Irano povas aperi nur en tiu kazo, se Usono estos tiom mallongvida, ke kaŭzos antagonismon kun Ĉinio kaj Irano samtempe. »
— Zbigniew BrzezińskiLa granda ŝaktabulo: Usona dominado kaj ĝiaj imperativoj [1997]
 
« En 1995 responde al irana propono pri investado de usona kapitalo je la iranaj naftominejoj, prezidanto Bill Clinton en sia parolado en la Tutmonda Juda Kongreso, sciigis pri du siaj ordonoj, malpermesintaj komercon kun Irano»
— Zbigniew Brzeziński, Dua ŝanco: tri prezidentaj oficoj kaj la krizo de usona superpotenco [2007]
 
« [pri la Iraka milito] Humoro en la Blanka Domo estis triumfa. La entuziasmiĝinta prezidanto George W. Bush demandis guberniestron de la okupita Irako: “Ĉu vi deziras fari la samon en Irano?” »
— Zbigniew Brzeziński, Dua ŝanco: tri prezidentaj oficoj kaj la krizo de usona superpotenco [2007]
 
« Detruo de Irako forigis el regiona potencoludo la solan araban ŝtaton, kiu kapablis kontraŭstari Iranon, per tio feliĉiginte la plej ferocan malamikon de Usono en la regiono. De geopolitika vidpunkto la milito iĝis malvenko, kiun Usono faris al si mem, kaj rekta profito por Irano. »
— Zbigniew Brzeziński, Dua ŝanco: tri prezidentaj oficoj kaj la krizo de usona superpotenco [2007]
 
« Decido sondi eblecon de intertraktoj kun Irano estis traktata kiel perfido de novkonservativismaj fanatikuloj en administracio [de George W. Bush], esperintaj pri rekta milita ago de Usono kun celo neniigi la ĉefajn nukleajn objektojn de Irano aŭ eĉ “ŝanĝi la reĝimon en la lando”. »
— Zbigniew Brzeziński, Dua ŝanco: tri prezidentaj oficoj kaj la krizo de usona superpotenco [2007]
 
« [pri kion li dirus al prezidanto George W. Bush en ties lasta tago en prezidanta ofico] Se tio efektive okazus en la lasta tago, espereble mi povus diri: “Dankon al vi jam pro tio, sinjoro prezidanto, ke vi ne komencis militon en Irano”. »
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Ni ne devas forgesi ke batalante kontraŭ terorismo kaj poste kontraŭ Irako kaj Afganio, ni neŭtraligis malamikojn de Irano de ambaŭ flankoj. Do sento, kiun oni spertas en Irano, estas “nia momento venis”, kio ĝenerale estas natura afero. Irano estas la ŝtato kiu havas pezon. »
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Dum regado de la ŝaĥo tio estis nia fundamento de regiona stabileco. Kiam ni anstataŭis en la regiono britojn kiel ekstera forto, por konservi la stabilecon ni nin apogis sur la ŝaĥon. Kiam la ŝaĥo malaperis kaj post sturmo de nia ambasadejo, ni kaj irananoj malŝategis unu la aliajn. »
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Mi opinias ke nia aliro al Irano estis emocia. Se oni superus tiujn ĉi emociojn, do la plej simpla maniero trakti irananojn estus interparoli kun ili. »
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Ni devas engaĝi Iranon je strategiaj intertraktoj, direktitaj por kreado en la regiono de tia situacio, en kiu Irano povus senti sin sekura sen posedado de la nukleaj armiloj»
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Ne havas iun ajn sencon strebi al izolado de Irano kaj postuli fundamentajn cedojn nur por komenci la intertraktojn. Tio estas malbona politiko, kiu helpos al ni solvi neniun el la problemoj»
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Necesas memori ke realo estas pli komplika kaj ne forgesi pri relative pozitiva rolo de Irano, kiun ĝi ludis post la la 11-an de septembro, kaj ankaŭ dum nia operaco pri forpelo de Talibano, kie ĝi estis tre utila por ni. »
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Irano estas lando ege vundebla, tre malforta interne, kun kreskanta malkontento de loĝantaro, kaj ni mem helpas al ĝia unuiĝo — per troa usona minaco kaj foje — per preskaŭ malraciaj deklaroj. »
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« La forto devas esti la lasta rimedo, ĉe tio kiel respondo al realaj, ne hipotezaj minacoj»
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« [pri Irano] Cetere tie estas ne tro despota reĝimo. Se paroli pri demokratio, mi preferus loĝi en Irano, ne en Rusio»
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Mi persone faris por mi konkludon rilate irananojn, ke ili estas tre lertaj intertraktantoj, sed same malsinceraj. Pri tio necesas memori. »
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Dum iuj ajn intertraktoj kun Irano malfacilas kompreni kun kiu konkrete oni interparolas. »
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« [pri Irano] Ni intertraktas kun lando, kiu, se trakti ĝin racie, povas iĝi ĉiam pli simila al Turkio»
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« …mi opinias ke dum intertraktoj ne devas esti eĉ plej eta aludo al apliko de la forto. Unue, apliko de la forto povas havi katastrofajn sekvojn, rezulte de kiuj ni dronos en problemoj en tiu ĉi regiono. Due, tiaj deklaroj fortigos naciisman humoron en Irano kaj helpos al la irana reĝimo krei unuigitan fronton, fortiginte ĉe tio siajn poziciojn. »
— Zbigniew BrzezińskiUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« [pri Proksima Oriento] Usono kapablas memstare garantii nuklean ŝirmilon por tiu ĉi regiono, tamen ĝi ne devas engaĝiĝi je unuflankaj (aŭ sole kun Israelo) militagojn kontraŭ Irano, ĉar tiukaze ĝi dronos en pli grandskala, sed denove unuflanka kaj pereiga por ĝi konflikto. »
— Zbigniew BrzezińskiStrategia vizio: Usono kaj la krizo de tutmonda potenco [2012]

Henry Kissinger redakti

 
« Ĝis la 1970-aj jaroj Irano estis bazo de la usona sekurecpolitiko en la Persa Golfo; interna revolucio, kiun Usono ne povis preventi, nek ekgvidi, transformis la landon je la ĉefa minaco al sekureco en tiu ĉi regiono. »
— Henry KissingerĈu Usono bezonas eksteran politikon?: Al diplomatio de la 21-a jarcento [2001]
 
« En la mondo malmultas landoj kontraŭ kiuj Usono havas malpli da kialoj por kverelo ol Irano»
— Henry KissingerĈu Usono bezonas eksteran politikon?: Al diplomatio de la 21-a jarcento [2001]
 
« Dum la Malvarma milito je interesoj de Usono estis konservi sendependecon de Irano de la minaco flanke de Sovetunio, historia fonto de premo kaj invado al la lando. »
— Henry KissingerĈu Usono bezonas eksteran politikon?: Al diplomatio de la 21-a jarcento [2001]
 
« Haveblas neniu geopolitika motivo por malamikeco inter Irano kaj Usono»
— Henry KissingerĈu Usono bezonas eksteran politikon?: Al diplomatio de la 21-a jarcento [2001]
 
« Por malobservi embargon de Unuiĝintaj Nacioj je liverado de armiloj, kiun ĝi ne deziris rompi rekte, administracio de Bill Clinton en 1994 asistis sekretan sendadon de armiloj el Irano al Bosnio, elirante el tio ke principo de pluretneco en Bosnio estos konsiderata pli grava ol strategia celo kontraŭstari la radikale fundamentisman Iranon. »
— Henry KissingerĈu Usono bezonas eksteran politikon?: Al diplomatio de la 21-a jarcento [2001]

Brent Scowcroft redakti

 
« Dum prezidenta oficperiodo de George H. W. Bush Irano lanĉis la plej diversajn provbalonojn kun espero komenci intertraktojn. En iu momento mi diris: “Bone, ni komencu intertraktojn, ni renkontiĝos ie sen troa bruo”. Ni jam interkonsentis pri renkontiĝo, ŝajnas en Svislando, sed ili retiriĝis. Mi pensas ke tio okazis ĉar ili timis internan streĉiĝon, kiu povus aperi en la lando pro la intertraktoj kun usonanoj… Tio okazis antaŭ Mahmud Ahmadineĵad, eĉ antaŭ Mohammad Ĥatami»
— Brent ScowcroftUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Ni havis seriozajn problemojn kun Israelo pro tio ke dum la irana-iraka milito ĝi liveradis al Irano militteknikaĵojn. Rezervajn partojn por aviadiloj sen nia permeso»
— Brent ScowcroftUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]
 
« Atako — eĉ se ĝi estos direktita nur kontraŭ nukleaj objektoj en Irano — havus grandegajn geopolitikajn sekvojn en la regiono. Kaj ĝi ege komplikus tie niajn problemojn»
— Brent ScowcroftUsono kaj la mondo: Konversacioj pri la estonteco de la ekstera politiko de Usono [2008]

Aliaj aŭtoroj redakti

 
« Socie mobilizitaj socioj estas pli fortaj socioj. En 1953, kiam malpli ol 15% irananoj estis alfabetaj kaj malpli ol 17% loĝis en urboj, Kermit Roosevelt kaj kelkaj agentoj de CIA sufiĉe facile subpremis ribelon kaj revenigis al la ŝaĥo lian tronon. En 1979, kiam 50% de la irananoj estis alfabetaj kaj 47% loĝis en urboj, neniu apliko de usona milita povo jam povintus deteni la tronon sub la ŝaĥo. »
— Samuel P. HuntingtonLa kontraŭstaro inter civilizacioj kaj la rearanĝo de mondordo [1996]
 
« Estis ankaŭ la alia kaŭzo, pro kiu la moskeoj havis relativan liberecon. Ĉiuj usonanoj, gvidantaj la ŝahon (el kio por la monarko sekvos nur malfeliĉoj, ĉar ili ne konis Iranon kaj ne komprenis ĝis la fino, kio okazas tie), opiniadis, ke unu sola malamiko de Mohamed Rezo estas la komunistoj el la partio Tudeh. Do, kontraŭ ĉiuj komunistoj sin turnis la persekutado de Savak. Kaj ili ne trovis multajn komunistojn tiutempe, ili estis amase forbuĉitaj, pereis aŭ vivis eksterlande. La reĝimo okupiĝis pri la persekutado de la realaj kaj imagitaj komunistoj tiel fervore, ke ĝi ne vidis potencon, kiu elkreskis aliloke kaj sub aliaj sloganoj, kiu faligos la diktatoran regadon. »
— Ryszard Kapuściński, La ŝahinŝaho

Vidu ankaŭ redakti