Karl Marx: Malsamoj inter versioj

Enhavo forigita Enhavo aldonita
ampleksigo + kat + reordigo + ligado + Disputataj + Misatribuitaj + forigoj (de troaj citaĵoj de la sama aŭtoro)...
Linio 9:
| vikinovaĵoj =
}}
'''[[w:Karl Marx|KarloKarl MARKSOMARX]]''', (Esperantigite '''Karlo MARKSO'''; germane: '''Karl Heinrich Marx''' [''karl HAJNriĥ marks''] (naskiĝis la 5-an de majo 1818, mortis la 14-an de marto 1883) estis filozofo el Germanio. Li fondis la skolon de [[marksismo]] per sia [[hegel]]a analizo kaj kritiko de [[kapitalismo]].
 
== Citaĵoj ==
[[Dosiero:Marx_color2.jpg|eta|dekstra|La filozofoj nur diversmaniere interpretis la mondon. La afero tamen estas ŝanĝi ĝin. ]]
[[Dosiero:SBZ_1948_214_Karl_Marx.jpg|eta|dekstra|La historio de ĉiu ĝis nun ekzistanta socio estas la historio de klasbataloj. ]]
{{Citaĵo|teksto = '''La moderna [[ŝtato]] estas nur komitato, kiu [[Administrado|administras]] la komunajn [[problemo]]jn de la [[Burĝaro|burĝa klaso]].'''
|aŭtoro = Kun [[Friedrich Engels]] |verko = [[Manifesto de la Komunista Partio]] |origina teksto =}}
 
== Liaj ==
{{Citaĵo
|teksto = Ĉiuj [[revolucio]]j ĝis nun pruvis nur unu aferon, nome, ke multaj aferoj povas esti ŝanĝitaj, sed ne la [[homo]].
Linio 26 ⟶ 31:
}}
 
{{Citaĵo|teksto=[[Homo]] devus esti, kio li [[Povo|povus]] esti.|aŭtoro=[[Karl Marx]]<ref>laŭLaŭ cito en Aforismoj greneroj de saĝeco de Eduard V. Tvarozek</ref>|aŭtoro=|verko=|origina teksto=}}
 
{{Citaĵo|teksto = [[Revolucio]]j estas la lokomotivoj de la [[historio]].
== Pri li ==
|aŭtoro = |verko = La Klasaj Luktoj en Francio, 1848 ĝis 1850 (1850) |origina teksto =}}
=== Erich Fromm ===
{{Citaĵo
|teksto = Profundan difinon de la [[burokrato]] donis Markso, dirinte ke burokrato traktas la [[mondo]]n kien nuran [[objekto]]n de sia [[agado]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo|teksto = Ĉiuj, kiuj scias ion ajn pri [[historio]] ankaŭ scias ke grandaj sociaj revolucioj estas neeblaj sen la [[Virino|virina]] fermento. Socia [[progreso]] povas esti mezurata ĝuste per la [[Socio|socia]] pozicio de la bela sekso (simplaj inkluzivitaj).
{{Citaĵo
|aŭtoro = |verko = Letero al Ludwig Kugelmann (12 decembron 1868) |origina teksto =}}
|teksto = [[Pensado]] de Markso havas klare esprimitan [[mesio]]-religian [[karaktero]]n, kvankam ĝi estas prezentita en laika lingvaĵo. Ĝi estas pli difinita ol ĉe iu alia [[filozofo]]-kleriganto. La tuta pasinta [[historio]] estas nura “antaŭhistorio”, tio estas historio de sin[[fremdiĝo]]; kun [[socialismo]] venas regno de la homa historio, homa [[libereco]]. Senklasa [[socio]] de [[justeco]], [[frateco]] kaj [[racio]] estos komenco de la nova [[mondo]], al kies kreiĝo iris la tuta antaŭa historio.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo|teksto = Ĉiu [[paŝo]] de vera [[movado]] pli gravas ol deko da programoj.
{{Citaĵo
|aŭtoro = |verko = Letero al W. Bracke (5 majo 1875) |origina teksto =}}
|teksto = Malgraŭ tio, ke la verkojn de Markso kaj aliaj teoretiistoj de [[socialismo]] povas legi ĉiu, plejparto de la [[homo]]j, tiom furioze reagantaj al socialismo kaj [[marksismo]], legis eĉ ne unu frazon de Markso, kaj multaj havas tre supraĵajn [[scio]]jn en tiu ĉi sfero.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo|teksto = Se io estas certa, estas ke mi mem ne estas marksisto.<ref>Pri la aparta marksismo ekestinta en Francio 1882</ref>|aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
{{Citaĵo
|teksto = Same kiel por la aliaj [[socialisto]]j, por Markso la ĉefan [[signifo]]n havas la [[homo]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo|teksto = Prometeo estas la plej eminenta [[sanktulo]] kaj martiro en la filozofia [[kalendaro]].
{{Citaĵo
|aŭtoro = |verko = |origina teksto =Prometheus ist der vornehmste Heilige und Märtyrer im philosophischen Kalender. }}
|teksto = [[Riĉulo]], laŭ Markso, estas la [[homo]], kiu estas multo, sed ne tiu, kiu havas multon.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo|teksto = La [[fundamento]] de nereligia [[kritiko]] estas: Homo faras religion, religio ne faras homon. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
{{Citaĵo
 
|teksto = [[Laboristo|Laborista]] [[klaso]], diris Markso, estas la plej [[Fremdiĝo|fremdiĝinta]] klaso en la [[socio]] — jen kial ĝi ekgvidos la lukton por [[liberiĝo]] de la [[homo]].
{{Citaĵo|teksto = Feuerbach estas la sola, kiu havas seriozan, kritikan sintenon al la [[Hegelo|hegela]] dialektiko kaj kiu faris aŭtentikajn malkovrojn en ĉi tiu [[kampo]]. Li fakte estas la vera konkeranto de la malnova [[filozofio]]. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
<!--{{Citaĵo|teksto = [[Komunismo]] estas por ni ne staronta afero, [[idealo]] al kiu la [[realo]] [devas] adapti sin. Ni nomas komunismon la vera [[movado]], kiu abolicias la nunan staton de aferoj. La [[kondiĉo]]j de ĉi tiu movado rezultas de la premisoj nun ekzistantaj. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}-->
|verko = La sana socio [1955]
 
|origina teksto =
{{Citaĵo|teksto = Fakte ne la [[konscio]] regas la [[vivo]]n, sed la vivo mem regas la konscion.
}}
|aŭtoro = |verko = |origina teksto =Nicht das Bewußtsein bestimmt das Leben, sondern das Leben bestimmt das Bewußtsein. }}
 
{{Citaĵo|teksto = [[Lingvo]], same kiel konscio, estiĝas nur de la [[bezono]], la [[neceso]] de interrilato kun aliaj homoj.
|aŭtoro = |verko = |origina teksto =Sprache entsteht, wie das Bewußtsein, erst aus dem Bedürfnis, der Notdurft des Verkehrs mit anderen Menschen. }}
 
{{Citaĵo|teksto = Viroj faras sian propran [[historio]]n, sed ili ne faras ĝin laŭplaĉe; ili ne faras ĝin en mem-elektitaj [[cirkonstanco]]j, sed en cirkonstancoj jam ekzistantaj, donitaj kaj transdonitaj de la [[pasinteco]]. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = Tiel same, la komencanto, kiu lernis novan [[lingvo]]n, ĉiam [[Tradukado|tradukas]] ĝin reen al sia [[gepatra lingvo]], sed li asimilas la [[spirito]]n de la nova lingvo kaj esprimas sin libere en ĝi nur kiam li moviĝas en ĝi sen [[Memoro|memori]] la malnovan kaj kiam li [[Forgeso|forgesas]] sia denaska lingvo. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = La [[ideo]]j ne ekzistas aparte de la [[lingvo]].
|aŭtoro = |verko = |origina teksto =Die Ideen exis­tie­ren nicht ge­trennt von der Spra­che. }}
 
{{Citaĵo|teksto = Ĉar [[laboro]] estas moviĝo, [[tempo]] estas ĝia natura [[mezuro]]. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = [[Lukso]] estas la malo de nature [[Neceseco|necesa]]. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
 
=== La Kapitalo (1867) ===
:<small>''La kapitalo. Volumo I'' (1867) de Karl Marx elgermanigita de Vilhelmo Lutermano</small>
{{Citaĵo|teksto = Ĉiu [[komenco]] estas malfacila, tio validas en ĉiuj [[scienco]]j. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
<!--{{Citaĵo|teksto = La plej [[Perforto|perfortaj]], malbonaj kaj malignaj [[pasio]]j de la homa [[brusto]], la furioj de privata [[intereso]]. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}-->
 
{{Citaĵo|teksto = La religia [[mondo]] estas nur la respegulo de la [[Realo|reala]] mondo. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = La irlanda [[malsato]] de 1846 [[Mortigo|mortigis]] pli ol 1 000 000 homojn, sed ĝi mortigis nur kompatindajn [[diablo]]jn. Al la [[riĉeco]] de la lando ĝi ne faris la plej etan [[damaĝo]]n. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = ... la [[laboristo]] ne estas [[kapitalisto]], kvankam li alportas varon al [[merkato]], nome sian propran [[haŭto]]n. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
 
{{Disputataj komenco}}
== Disputataj ==
{{Citaĵo|teksto = [[Demokratio]] estas la vojo al [[socialismo]].
* Atribuita al Marx en la lastaj jaroj, inkluzive en ''Communism'' (2007) de Tom Lansford, p. 48, sed la plej frua apero de ĉi tiu ankoraŭ trovita estas en ''The Communist Review'' (1952) de la Brita Komunima Partio, p. 15. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
{{Disputataj fino}}
 
{{Misatribuitaj komenco}}
== Misatribuitaj ==
{{Citaĵo|teksto = La [[Subpremo|subprematoj]] rajtas decidi, kiuj apartaj reprezentantoj de la subprema [[klaso]] reprezentu kaj subpremu ilin en la [[parlamento]] unufoje ĉiujn kelkajn [[jaro]]jn.
* Fakte de Ŝtato kaj Revolucio de Vladimir Lenin, parafrazante Marx en La Civila Milito en Francio. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = Ni [[Pendigito|pendigos]] la kapitalistojn per la [[ŝnuro]], kiun ili [[Vendo|vendas]] al ni.
* Ofte atribuita al Lenin aŭ [[Stalin]], malpli ofte al Marx. La frazo devenas el onidiro ke [[Lenin]] diris tion al unu el siaj proksimaj kunlaborantoj Grigori Zinoviev, post kunveno de la politburoo en la fruaj 1920-aj jaroj, sed ekzistas neniuj pruvoj ke li iam diris tion. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = Ĉirkaŭu vin per homoj, kiuj [[Feliĉo|feliĉigas]] vin. Homoj, kiuj [[Rido|ridigas]] vin, kiuj helpas vin kiam vi [[Bezono|bezonas]]. Homoj, kiuj vere zorgas. Ili estas konservindaj en via vivo.
* Atribuite al Karl Marx, samnoma komponisto. |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = Viro kaptu [[fiŝo]]n kaj vi povos vendi ĝin al li. [[Instruado|Instruu]] homon fiŝkapti kaj vi ruinigos mirindan [[Komerco|komercan]] ŝancon.
* Atribuite al Marx (eble kiel ŝerco) en ''W. C. Privy's Original Bathroom Companion'' (2003) |aŭtoro = |verko = |origina teksto =}}
{{Misatribuitaj fino}}
 
== Pri la aŭtoro ==
[[Dosiero:CheHigh.jpg|eta|dekstra| La merito de Marx estas ke li subite produktas kvalitan ŝanĝon en la historio de socia penso… li esprimas revolucian koncepton: la mondo ne nur devas esti interpretata, ĝi devas esti transformita. ~ [[Che Guevara]] ]]
{{Citaĵo|teksto = Multe, se ne ĉio, kion ni scias pri la kompleksa mekanismo respondeca pri la disvolviĝo (kaj stagnado) de produktivaj fortoj kaj pri la pliiĝo kaj kadukiĝo de sociaj [[organizo]]j, estas [[rezulto]] de la analiza [[laboro]] entreprenita de Marx kaj de tiuj, kiujn li inspiris.
|aŭtoro = Paul A. Baran|verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = Mi vidas Marx, kiu estis maljuna judo, kiel la lasta el la [[Malnova Testamento|Malnovaj Testamentaj]] Profetoj, ĉi tiu maljuna barbulo laboranta en la Brita Biblioteko, studanta [[kapitalismo]]n, pri tio temis ''Das Kapital'', ĝi estis [[klarigo]] de brita kapitalismo. Kaj mi pensis interne, 'Nu, iu ajn povus verki tian [[libro]]n, sed tio, kio eliras el lia [[verkado]], estas [[Pasio|pasia]] malamikeco al la [[maljusteco]] de kapitalismo. Li estis [[profeto]], do mi metis lin en tiun kategorion kiel malnovtestamenta profeto.
|aŭtoro = [[Tony Benn]] |verko = en intervjuo kun John Cleary (23-an de februaro 2003). |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = [[Marksismo]] jam estas spirita (ne religia) [[instruado]] celanta la plibonigon de la [[socio]]. Tio ne signifas ke ĝi estas perfekta plano por vere spirita socio... Oni ne forgesu ke Marx estis (kaj kompreneble estas) disĉiplo de la [[Jesuo Kristo|Majstro Jesuo]], kiu inspiris lin.
|aŭtoro = Benjamin Creme|verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = '''Marx estis [[Astronomio|astronomo]] de la [[historio]], ne astrologo.'''
|aŭtoro = Meghnad Desai|verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = Sed malgraŭ la mankoj de lia analizo, Marx levis iujn bazajn [[demando]]jn. Mi estis profunde maltrankviligita dum miaj fruaj adoleskaj tagoj pri la [[abismo]] inter superflua [[riĉeco]] kaj [[Mizero|mizera]] [[malriĉeco]] kaj mia legado de Marx igis min ĉiam pli konscia pri ĉi tiu abismo.
|aŭtoro = [[Martin Luther King]] |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = Mi ne kompetentas [[Prijuĝo|prijuĝi]]. Sed sendube li estis [[Bono|bonega]] homo.
|aŭtoro = [[Paul Erdős]]<ref>Responde al demando de agento de la Usona Enmigrada kaj Naturiga Servo en 1954 pri tio, kion li pensis pri Marx (dum Makartiismo)</ref> |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = La [[merito]] de Marx estas ke li subite produktas kvalitan [[ŝanĝo]]n en la [[historio]] de socia [[penso]]. Li interpretas historion, [[Kompreno|komprenas]] ĝian dinamikon, antaŭdiras la [[estonteco]]n, sed krom antaŭdiri ĝin (kio kontentigus lian [[Scienco|sciencan]] devon), li esprimas [[Revolucio|revolucian]] koncepton: la mondo ne nur devas esti interpretata, ĝi devas esti transformita. La homo ĉesas esti la [[sklavo]] kaj ilo de sia ĉirkaŭaĵo kaj konvertas sin en la arkitekton de sia propra [[destino]].
|aŭtoro = [[Che Guevara]] |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = Marx estis tre [[Konscio|konscia]] pri la [[kapablo]] de kapitalismo novkrei kaj adaptiĝi. Sed li ankaŭ sciis ke kapitalisma ekspansio ne estas eterne daŭrigebla. Kaj dum ni atestas la disvolviĝon de kapitalismo kaj la disrompiĝon de [[tutmondismo]], Karl Marx estas pravigita kiel la plej prudenta kaj grava [[Kritiko|kritikisto]] de kapitalismo.
|aŭtoro = Chris Hedges|verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = [[Dio]] mortis. Marx mortis. Kaj mi mem ne [[Farto|fartas]] tiel bone.
|aŭtoro = [[Eugène Ionesco]] |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = Mi renkontis Marx, [[Lenin]], [[Lev Trockij|Trotskij]], [[Friedrich Engels|Engels]] kaj [[Mao Zedong|Mao]] kiam mi eniris [[malliberejo]]n kaj ili [[Libereco|liberigis]] min.
|aŭtoro = George Jackson (1994) |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = '''Funde, la ĉefa [[pasio]] per kiu li estis kortuŝita estis la pasio por [[justeco]]. Li eble [[Malamo|malamis]] tro forte, li estis [[Ĵaluzo|ĵaluza]] kaj li [[Fiero|fieris]]. Sed la ĉefa fonto de lia vivo estis la [[deziro]] preni de la [[ŝultro]]j de la homoj la [[ŝarĝo]]n, per kiu ili estis [[Subpremo|subpremitaj]].'''
|aŭtoro = Harold Laski|verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = Tentas kompari [[Platono]]n kun Markso; efektive, mi tion faris. Kiel Platono, Marx antaŭĝojis pri [[estonteco]], en kiu la [[ŝtato]], [[leĝo]], [[Devo|devigo]] kaj [[konkurenco]] por [[potenco]] malaperis kaj [[politiko]] anstataŭiĝis per racia [[organizo]]. Sed ni ne devas premi la [[komparo]]n.
|aŭtoro = Alan Ryan|verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo|teksto = '''Karl Marx, viziulo, malkovris ke vi povas regi [[sklavo]]n multe pli bone, [[Konvinko|konvinkante]] lin ke li estas dungito.'''
|aŭtoro = Nassim Nicholas Taleb (2010) |verko = |origina teksto =}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Eĉ la bolŝevismo, kies [[radikalismo]] estis ekstrema, balzamis [[Lenino]]n kaj el Karolo Markso faris la Savinton. La [[idealo]] de [[individuo]] estas la neelradikigebla bezono de la homa [[animo]], kiu protektas ĝin kun [[fanatikeco]] kies grandeco kreskas kun ĝia malgracio.
|teksto = [Pensoj de Markso pri “kruda [[komunismo]]”] Tio iĝas speciale klara ĉe analizado fare de li de la tiel nomata “kruda komunismo”, tio estas komunismo, en kiu la ĉefan [[signifo]]n oni donas al nuligo de la privata [[posedo]] pri la produktorimedoj. “Senpera fizika posedado estas imagata de ĝi kiel la sola [[celo]] de la [[vivo]] kaj de la [[ekzistado]]; kategorio de [[laboristo]] ne nuliĝas, sed disvastiĝas al ĉiuj [[homo]]j… Tiu komunismo, neanta ĉie homan [[persono]]n, estas nura sinsekva esprimo de la privata posedaĵo, kiu estas tiu neado… Kruda komunismo estas nur la fino de tiu ĉi [[envio]] kaj de tiu ĉi niveligado, eliranta el imago pri iu minimumo… Ke tiu nuligo de la privata posedo tute ne estas ĝia ekproprigo videblas ĝuste el abstrakta neado de la tuta [[mondo]] de [[kulturo]] kaj [[civilizo]], le reveno al nenatura simpleco de [[Malriĉeco|malriĉa]], kruda kaj ne havanta bezonojn homo, kiu ne nur ne altiĝis super la nivelo de la privata posedo, sed eĉ ankoraŭ ne atingis ĝin”.<br>Karlo Markso. Letero al [[Jules Michelet]]. januaro 1860.</br>
|aŭtoro = [[ErichCarl FrommGustav Jung]]
|verko = LaEvoluo sanade sociola [1955]individuo
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = ...[[socialismo]] de Markso kaj [[bolŝevismo]] estas du [[Historio|historiaj]] fenomenoj, kiuj apenaŭ havas komunajn tuŝpunktojn.
|teksto = Sturmokupo de la [[ŝtato]] estis por Markso rimedo, necesa por atingi la finan [[celo]]n — ĝian detruadon.
|aŭtoro = [[ErichJosé FrommOrtega y Gasset]]
|verko = La sanaribelo sociode la amasoj (1930) [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Sendube se la [[kapitalo]] evoluus laŭe al sia kontraŭdira [[logiko]], ĝi estus neniigita de la [[proletaro]]. Analizo de Markso restas absolute senriproĉa. Li simple ne antaŭvidis, ke antaŭ vizaĝo de neevitebla minaco la kapitalo povos iugrade [[Politiko|transpolitikiĝi]], transiri al alia orbito — ekster la produktadajn rilatojn kaj politikajn antagonismojn, aŭtonomiĝi kiel [[Hazardo|hazarda]], cirkula kaj [[Ekstazo|ekstaza]] formo, kaj samtempe reprezenti la tutan [[mondo]]n en ĝia tuta diverseco laŭ siaj imago kaj tipo… La unua manifestiĝo de tiu ĉi mutacio iĝis sendube la [[krizo de la 1929-a jaro]]; la katastrofo de la 1987-a jaro estis nur sekva epizodo de la sama procezo.
|teksto = Kaj se Markson oni akuzas plejparte pri tio, ke li defendas [[perforto]]n kaj [[revolucio]]n, tio estas distordado de la faktoj. [[Ideo]] de la [[Politiko|politika]] revolucio estas ne specife [[Marksismo|marksisma]] aŭ [[Socialismo|socialisma]] ideo; tio estas [[Tradicio|tradicia]] ideo de la [[meza klaso]] de la [[Burĝo|burĝa]] [[socio]] dum lastaj 300 jaroj de ĝia [[ekzistado]].
|aŭtoro = [[ErichJean FrommBaudrillard]]
|verko = La sanatravidebleco sociode malbono [19551990]
|origina teksto =
}}
 
=== Erich Fromm ===
{{Citaĵo
|teksto = Malgraŭ tio, ke la verkojn de Markso kaj aliaj teoretiistoj de [[socialismo]] povas legi ĉiu, plejparto de la [[homo]]j, tiom furioze reagantaj al socialismo kaj [[marksismo]], legis eĉ ne unu frazon de Markso, kaj multaj havas tre supraĵajn [[scio]]jn en tiu ĉi sfero.
|teksto = Markso pretervidis malraciajn fortojn en la [[homo]], kiuj igas lin [[Timo|timi]] la [[libereco]]n kaj estigas en li soifon de la [[potenco]] kaj strebon al la [[detruado]]. Kontraŭe en la fundamento de la Marksa kompreno de la homo kuŝas supozo, ke laŭ sia [[naturo]] la homo estas [[bono|bona]] kaj ke tiu boneco ekregos tuj post kiam falos kripligantaj lin [[Ekonomio|ekonomiaj]] katenoj. La fama frazo fine de la [[Manifesto de la Komunista Partio]] pri tio, ke [[laboristo]]j povas “perdi nenion, krom siaj katenoj” enhavas profundan [[Psikologio|psikologian]] [[eraro]]n. Kune kun la katenoj laborista klaso perdas ankaŭ ĉiujn malraciajn bezonojn kaj ilian kontentiĝon, aperintajn en tiu periodo dum ĝi portis sur si la katenojn. Tiurilate Markso kaj [[Engelso]] ne sukcesis super [[Naiveco|naivan]] [[optimismo]]n de la [[18-a jarcento]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
Linio 101 ⟶ 172:
 
{{Citaĵo
|teksto = Same kiel por la aliaj [[socialisto]]j, por Markso la ĉefan [[signifo]]n havas la [[homo]].
|teksto = Markso kaj [[Engelso]] kredis je tuj alveno de la “[[socio]] de [[bono]]” kaj nur nebule konsciis [[ebleco]]n de apero de nova [[barbareco]] forme de la [[Komunismo|komunisma]] kaj [[Faŝismo|faŝisma]] [[Aŭtoritatismo|aŭtoritataj]] reĝimoj, kaj ankaŭ [[milito]]j de senprecedenca detrua forteco. Nome per tiu manko de [[realismo]] klarigeblas multaj teoriaj kaj [[Politiko|politikaj]] [[eraro]]j en la konceptoj de Markso kaj Engelso; en ĝi troviĝas bazo de [[detruado]] de [[socialismo]], komenciĝinta de [[Lenin]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
Linio 109 ⟶ 180:
=== Eric Hoffer ===
{{Citaĵo
|teksto = En [[kariero]] de preskaŭ ĉiu, eĉ ne skrupulema “[[homo“homo de la vorto]]”vorto” aperas momento, kiam estima aŭ paciga [[gesto]] fare de la [[potenculo]]j povas allogi lin al ilia flanko. En certan periodon de sia [[vivo]] multaj “homoj de la vorto” pretas iĝi [[oportunisto]]joportunistoj kaj [[kortegano]]j. [[Jesuo]] mem eble ne edifus sian instruon se la [[fariseo]]j akceptus lin, nomus sia instruisto kaj aŭskultus kun [[estimo]]. Se [[Lutero]]n ĝustatempe oni farus [[episkopo]], tre verŝajnas ke tio malvarmigus ardon ankaŭ de Lutero kaj de la tuta [[Reformacio]]. La junan Karolon Markson verŝajne oni povus allogi al la flanko de [[Prusio]], se oni donus al li titolon kaj respondecan [[posteno]]n en la [[registaro]]; same pri [[Ferdinando Lasalo|Lasalo]], se li ricevus titolon kaj korteganan [[uniformo]]n. Sed aliflanke tuj post kiam la “homo de la vorto” formulos sian [[filozofio]]n kaj sian programon, li komencas defendi ilin pli firme kaj li mem iĝas malpli influebla de [[flatado]] kaj allogado.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
Linio 122 ⟶ 193:
}}
 
=== John Kenneth Galbraith ===
{{Citaĵo
{{Citaĵo|teksto = Marx profunde [[Influo|influis]] tiujn, kiuj ne akceptis lian [[sistemo]]n. Lia influo etendiĝis al tiuj, kiuj malplej [[Supozo|supozis]] ke ili estas submetitaj al ĝi.
|teksto = La vera “homo de la vorto” mem povas trankvile vivi sen la kredo je absoluto. Li aprezas serĉadon de la [[vero]] ne malpli ol la veron mem. Li ĝuas lukton kaj konfrontiĝojn de la [[penso]]. Se li vortiumas iun [[filozofio]]n aŭ [[doktrino]]n, tio estas pli montrado de la [[intelekto]] kaj ekzercado pri [[dialektiko]] ol agadplano kaj dogmaro de la kredo… Jen kial [[Jesuo]] ne estis [[kristano]] kaj Markso — [[marksisto]].
|aŭtoro = [[EricJohn HofferKenneth Galbraith]] |verko = |origina teksto =}}
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo|teksto = Se ni [[Konsento|konsentas]] ke la [[Biblio]] estas verko de kolektiva aŭtoreco, nur [[Mohamedo]] rivalas kun Marx pro la nombro da konfesitaj kaj sindonemaj anoj varbitaj de unu sola aŭtoro. Kaj la konkurso ne vere estas tre proksima. La sekvantoj de Markso multe superas la filojn de la [[profeto]].
=== Jean Baudrillard ===
|aŭtoro = [[John Kenneth Galbraith]] |verko = |origina teksto =}}
{{Citaĵo
|teksto = Kiam ĉio, inkluzive la [[Socio|socialan]], iĝas [[Konsumado|konsuma]] [[kosto]], la [[mondo]] iĝas inercia kaj en ĝi okazas io rekte kontraŭa al tio, pri kio revis Markso. Li revis pri absorbado de la [[Ekonomio|ekonomia]] per la plibonigita sociala. Ni ja alfrontas absorbadon de la sociala per la malbonigita [[Politiko|politika]] ekonomio — fakte per la administrado.
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = En la ombro de la silentema plejmulto [1982]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Sendube se la [[kapitalo]] evoluus laŭe al sia kontraŭdira [[logiko]], ĝi estus neniigita de la [[proletaro]]. Analizo de Markso restas absolute senriproĉa. Li simple ne antaŭvidis, ke antaŭ vizaĝo de neevitebla minaco la kapitalo povos iugrade [[Politiko|transpolitikiĝi]], transiri al alia orbito — ekster la produktadajn rilatojn kaj politikajn antagonismojn, aŭtonomiĝi kiel [[Hazardo|hazarda]], cirkula kaj [[Ekstazo|ekstaza]] formo, kaj samtempe reprezenti la tutan [[mondo]]n en ĝia tuta diverseco laŭ siaj imago kaj tipo… La unua manifestiĝo de tiu ĉi mutacio iĝis sendube la [[krizo de la 1929-a jaro]]; la katastrofo de la 1987-a jaro estis nur sekva epizodo de la sama procezo.
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = La travidebleco de malbono [1990]
|origina teksto =
}}
 
=== Diversaj aŭtoroj ===
{{Citaĵo
|teksto = Eĉ la bolŝevismo, kies [[radikalismo]] estis ekstrema, balzamis [[Lenino]]n kaj el Karolo Markso faris la Savinton. La [[idealo]] de [[individuo]] estas la neelradikigebla bezono de la homa [[animo]], kiu protektas ĝin kun [[fanatikeco]] kies grandeco kreskas kun ĝia malgracio.
|aŭtoro = [[Carl Gustav Jung]]
|verko = Evoluo de la individuo
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = …[[socialismo]] de Markso kaj [[bolŝevismo]] estas du [[Historio|historiaj]] fenomenoj, kiuj apenaŭ havas komunajn tuŝpunktojn.
|aŭtoro = [[José Ortega y Gasset]]
|verko = La ribelo de la amasoj (1930)
|origina teksto =
}}
 
== {{Referencoj ==}}
<references/>
 
== Vidu ankaŭ ==
Linio 172 ⟶ 212:
[[Kategorio:Ekonomikistoj]]
[[Kategorio:Komunistoj]]
[[Kategorio:Verkistoj]]
[[Kategorio:Ateistoj]]
[[Kategorio:Sociologoj]]
[[Kategorio:Historiistoj]]
[[Kategorio:Marksistoj]]
[[Kategorio:Revoluciuloj]]
[[Kategorio:Ĵurnalistoj]]
[[Kategorio:Kritikistoj]]
[[Kategorio:Germanoj]]
[[Kategorio:Judoj]]
[[Kategorio:Akademiuloj]]
[[Kategorio:Nefikciaj aŭtoroj]]