Mortigo: Malsamoj inter versioj

Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
 
Linio 1:
{{Temo
| nomo = Mortigo
| koloro =
| dosiero =
| vikipedio = Mortigo
| komunejo =
| komunejokat =
| vikivortaro = mortigo
| vikinovaĵoj =
}}
'''Mortigo''' estas [[ago]] de tiu, kiu mortigas, do senigas je la [[vivo]]; kaŭzi la [[morto]]n de iu.
 
{{Citaĵo
|teksto = El specoj de la [[morto]], al kiuj [[tribo]] aŭ [[popolo]] [[Kondamno|kondamnis]] apartan [[homo]]n, oni povas elstarigi du plej gravajn formojn; la unua el ili estas ''elpuŝigo''. La homon oni elpuŝigas el la tribo, lasante tie, kie li mortos pro [[malsato]] aŭ iĝos [[predo]] de [[ĉasbesto]]j… Kompleta [[soleco]] estas terura [[puno]]; izoliĝo de la propra [[grupo]], speciale en primitivaj kondiĉoj estas [[sufero]], kiun nur malmultaj povas elteni. Perversa formo de tia elpuŝigo estas fordono al [[malamiko]]… La alia formo estas ''kolektiva mortigo''. La kondamniton oni kondukas al kampo kaj [[Ŝtonumado|ŝtonumas]]. Ĉiu ĵetas sian [[ŝtono]]n, la kulpulo pereas sub ŝtona hajlo. Neniu plenumas rolon de [[ekzekutisto]], mortigas la tuta komunumo. La ŝtonoj reprezentas ĉi tie la komunumon, ili estas [[signo]] de ĝia [[decido]] kaj de ĝia [[ago]]. Eĉ tie, kie la ŝtonumado ne plu estas praktikata, konserviĝis inklino al la kolektiva mortigo. Tia estas [[bruligado sur ŝtiparo]]: la [[fajro]] anstataŭas la amason, dezirantan morton al la kondamnito.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Enfosado en la [[formikejo]]n, praktikata en [[Afriko]] kaj ie aliloke estas transigado de malafabla [[devo]] de la [[Kolektivo|kolektiva]] mortigo sur formikojn, bildigantaj la sennombran [[amaso]]n.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Abomeno]] je la [[Kolektivo|kolektiva]] mortigo aperis tre antaŭnelonge. Ĝin oni ne supertaksu. Eĉ hodiaŭ ĉiu partoprenas en publikaj [[ekzekuto]]j, nome per ''[[gazeto]]''. Nur nun li partoprenas en ili, same kiel en ĉio alia, kun pli granda [[komforto]]. Li trankvile sidas en sia [[hejmo]] kaj el centoj da sciigoj haltas ĉe tiuj, kiuj speciale ekscitas lin.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La plej superan [[estimo]]n ĉiam ĝuis tio, kio helpis en la afero de ''mortigado''. Tio, kio povis mortigi, naskis [[timo]]n, kaj tio kio ne servis senpere al la mortigo, estis konsiderata simple utila. Ĉiuj propraj al la [[mano]] kapabloj de la [[pacienco]] donis al tiuj, kiuj koncentriĝis je ili kaj ekzercis ilin, nenion krom [[Sklaveco|sklaviĝo]]. Venkis ja tiuj, kiuj orientiĝis je la mortigado.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La plej simpla formo de [[postvivado]] estas la mortigo.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Enkorpigo de ĉiuj [[danĝero]]j certe estas la [[morto]]… La unua kaj decida [[signo]] de la [[reganto]] estas rajto [[Ordono|ordoni]] pri la [[vivo]] kaj morto. Al li neniu estas allasata: se venas mesaĝisto kun [[mesaĝo]], kiu devas proksimiĝi al la reganto, oni lin priserĉas kaj forprenas la [[armilo]]jn. La morton de li oni sisteme malproksimigas kaj tenas for: li mem povas kaj devas ĝin ordoni. Li [[Kaŭzo|kaŭzas]] la morton, kiam li deziras. La eldirita de li mort[[kondamno]] ĉiam estos plenumita. Tio estas sigelo de lia [[potenco]]: la potenco estas absoluta ĝis kiam lia rajto pri la mortkondamno estas nediskutebla. Liaj veraj regatoj estas nur tiuj, kiuj permesas al li mortigi sin.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = [pri la [[mongoloj-invadintoj]]] Ili mortigas la [[homo]]jn kiel [[besto]]jn. La mortigo estas ilia tria [[naturo]], same kiel [[rajdado]] estas la dua. Ili mortigas la homojn same kiel bestojn dum pel[[ĉasado]]. Se ili ne [[Milito|militas]], do ili ĉasas; la ĉasadoj estas iliaj ''manovroj''.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Ekzekutisto]], same kiel ĉiu alia, kiu ricevas la [[ordono]]n, staras sub [[minaco]] de la [[morto]]. Sed li liberiĝas je tiu minaco, mortigante mem. Li tuj transdonas plu tion, kio povus okazi al li, preventante tiel la sankciojn, kiuj povus lin tuŝi. Oni diras al li: vi devas mortigi kaj li mortigas. Li ne kapablas kontraŭstari tian ordonon — la ordono estas farita de tiu, kies superantan [[forto]]n de agnoskas. Tio devas okazi tre rapide, kutime tio okazas tuj. Por formiĝo de la ''pikilo'' mankas [[tempo]]. Sed eĉ se tempo haveblus, por formiĝo de la pikilo mankas ''bazo''. Ĉar la ekzekutisto transdonas plu ĝuste tion, kion li ricevas. Li povas timi nenion, en li restas nenio.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
 
{{citaĵo
|teksto=Viro venis antaŭ Rabba kaj diris al li: loka oficisto diris al mi: Iru kaj mortigu Ajnulon kaj se vi ne faros, mi mortigos vin. Rabba diris al li: Li mortigu vin kaj vi ne mortigu. Kion vi pensas, ĉu ke via sango pli ruĝas? Eble la sango de tiu viro pli ruĝas.
Linio 9 ⟶ 77:
|aŭtoro=[[Stephen Leacock]]}}
 
== Vidu ankaŭ ==
[[Kategorio:Temoj]]
* [[Murdo]]
* [[Ekzekuto]]
* [[Morto]]
 
[[Kategorio:TemojMorto]]