Britio: Malsamoj inter versioj
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e added Category:Landoj using HotCat |
RG72 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 9:
| vikinovaĵoj =
}}
'''[[:w:Britio|Britio]]''' estas lando en [[Okcidenta Eŭropo]].
== Zbigniew Brzeziński ==
{{Citaĵo
|teksto = Kontraŭdira konduto rilate demandon pri la unuiĝo de [[Eŭropo]] kaj fideleco al estingiĝantaj specialaj rilatoj kun [[Usono]], transformis Brition je la ŝtato al neniu interesa rilate seriozajn planojn pri elekto de estonteco de Eŭropo. Londono grandparte ekskludis sin mem el la eŭropa ludo.
|aŭtoro= [[Zbigniew Brzeziński]]
|verko= [[La granda ŝaktabulo]]: Usona dominado kaj ĝiaj imperativoj [1997]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri Britio] Ĝian amikecon necesos nutradi, sed ĝia politika direkto ne postulas ĉiaman atenton. Ĝi estas emeritiĝinta politika figuro, ripozanta sur luksaj laŭroj, grandparte fortiriĝinta el grandaj aventuroj de [[Eŭropo]], en kiuj [[Francio]] kaj [[Germanio]] estas la ĉefaj agantoj.
|aŭtoro= [[Zbigniew Brzeziński]]
|verko= [[La granda ŝaktabulo]]: Usona dominado kaj ĝiaj imperativoj [1997]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Britio sindetenis kaj efektive estas la aldonaĵo de [[Usono]].
|aŭtoro= [[Zbigniew Brzeziński]]
|verko= [[La granda ŝaktabulo]]: Usona dominado kaj ĝiaj imperativoj [1997]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = …[[Germanio]] kaj [[Italio]] pro siaj komercaj interesoj tiriĝos al [[Rusio]], [[Francio]] kaj la nefidinda [[Centra Eŭropo]] — al la politike pli unueca [[Eŭropa Unio]], dum Britio klopodos trovi ekvilibron ene de Eŭropa Unio, konservante specialajn rilatojn kun la malfortiĝinta [[Usono]].
|aŭtoro= [[Zbigniew Brzeziński]]
|verko= [[Strategia vizio: Usono kaj la krizo de tutmonda potenco]] [2012]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = …la [[Barato|barata]] “[[demokratio]]” pli similas al la brita [[Aristokratio|aristokratia]] “demokratio” de la dua duono de la [[19-a jarcento]], ĝis apero de [[sindikato]]j.
|aŭtoro= [[Zbigniew Brzeziński]]
|verko= [[Strategia vizio: Usono kaj la krizo de tutmonda potenco]] [2012]
|origina teksto =
}}
== Eric Hoffer ==
Linio 41 ⟶ 77:
}}
==
{{Citaĵo
|teksto = Dum la tuta [[19-a jarcento]] Britio estis konsiderata la plej granda problemo por la [[Usono|usonaj]] interesoj kaj la reĝa mararmeo kiel plej serioza strategia [[minaco]].
|aŭtoro= [[
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = En 1902 Britio rezignis je siaj pretendoj pri gvida rolo en [[Centra Ameriko]].
|aŭtoro= [[
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Rolo de Britio kiel stabiligilo spegulis [[Geopolitiko|geopolitikan]] fakton. Postvivado de la negranda insulo ĉe la bordoj de [[Eŭropo]] estus minacata se ĉiuj resursoj de la kontinento estus sub regado de unusola [[reganto]].
|aŭtoro= [[
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Fine de la [[17-a jarcento]] brita [[publika opinio]] estis [[Izolismo|izolisma]], kio estis grandparte simila al tiu [[Usono|usona]] du jarcentojn poste.
|aŭtoro= [[
|verko= [[
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri la [[Viena kongreso]]] Britio tamen malakceptis sistemon de eŭropa [[registaro]], ĉar tio proksimis al la unuiĝinta [[Eŭropo]] kiun la britoj ĉiam kontraŭis.
|aŭtoro= [[
|verko= [[
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri la [[Viena kongreso]]] Partopreno en eŭropa [[registaro]] estis por la brita [[publika opinio]] ne pli alloga ol partopreno de [[Usono|usonanoj]] en la [[Ligo de Nacioj]] post 100 jaroj, kaj ĉefe pro la samaj kialoj.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [en la [[19-a jarcento]]] Britio flankeniris de la sistemo de kongresoj, kiun elpensis ĝia propra ministro pri eksteraj aferoj [Robert Stewart, Viscount Castlereagh]. Same jarcenton poste [[Usono]] distanciĝos de la [[Ligo de Nacioj]], proponita de ĝia [[Woodrow Wilson|prezidanto]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Dum la [[19-a jarcento]] Britio iĝis la ĉefa lando de [[Eŭropo]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Britaj ŝtatestroj neniel konsideris disvastiĝon de reprezentaj institucioj kiel ŝlosilon al [[paco]] kiel tion kutime faris iliaj [[Usono|usonaj]] partneroj, kaj ili tute ne zorgis pri ekzistado de institucioj kiuj diferenciĝis de iliaj propraj.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Estante [[Maro|mara]] [[potenco]], kiu ne havis grandan konstantan [[armeo]]n, Britio de [[tempo]] al tempo devis kooperi kun iu kontinenta aliancano, kiun ĝi preferis elekti nur tiam, kiam aperis konkreta neceso.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Britio pro sia sena je ĉia [[sentimentaleco]] persistemo kaj egocentra decidemo gajnis por si epiteton “[[Kovardo|kovarda]] [[Albiono]]”.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Dum granda parto de la [[19-a jarcento]] konservado de [[Aŭstrio]] estis konsiderata grava brita celo.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Centre de [[politiko]] de Anglio staris tasko malebligi okupadon de la [[Dardaneloj]] fare de [[Rusio]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = En la [[19-a jarcento]] neniu povintus imagi ke venos tago kaj Britio iĝos aliancano de [[Rusio]]. Laŭ opinio de [[Lord Palmerston|Palmerston]], Rusio “sekvis sistemon de ĉiuflanka [[agreso]] en ĉiuj direktoj, parte pro personaj ecoj de [[imperiestro]] [ [[Nikolao la 1-a (Rusio)|Nikolao la 1-a]] ] kaj parte pro senŝanĝa sistemo de [[regado]]”.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Necesos jardekoj da germana militemo kaj sensentemo por transloki la ĉefan maltrankvilecon de Britio rilate [[sekureco]]n al [[Germanio]] kaj tio finfine okazis nur post la komenco de nia jarcento.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Ekde 1700 [[publika opinio]] ludis gravan [[rolo]]n en la brita [[ekstera politiko]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = En la [[18-a jarcento]] [[Tory]] kutime reprezentis la [[Ekstera politiko|eksteran politikon]] de la [[reĝo]], kiu emis al enmiksiĝo en kverelojn sur la [[Eŭropo|kontinento]]; [[Whigs]] ja, simile al siro [[Robert Walpole]], preferis gardi certan distancon rilate la kverelojn sur la kontinento kaj faris oble pli grandan akcenton je transmara ekspansio. Komence de la [[19-a jarcento]] la roloj estis interŝanĝitaj.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = En ĉiuj [[tempo]]j Britio traktis siajn reprezentajn instituciojn kiel unikajn. Ĝia [[politiko]] sur la [[Eŭropo|kontinento]] ĉiam estis pravigata per la brita [[nacia intereso]], ne per [[ideologio]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Usono]] estis deklaranta siajn [[Demokratio|demokratiajn]] instituciojn ekzemplo por la tuta [[mondo]]; Britio traktis siajn [[Parlamento|parlamentajn]] instituciojn kiel senrilatajn al iuj ajn aliaj [[socio]]j.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Neniu afero povus transformi Brition je tiom nepacigebla [[malamiko]] kiel [[minaco]] al ĝia [[dominado]] sur la [[maro]]j. Sed nome tion faris [[Germanio]], ŝajnas eĉ sen kompreni ke tiun [[defio]]n jam ne eblos nuligi. Ekde la mezo de la [[1890-aj jaroj]] ene de Germanio ekkreskis premo pri neceso konstrui grandan [[mararmeo]]n… Tiel komenciĝis erara cirklo, finiĝinta per [[konfrontiĝo]]. Kaj ĉio ĉi okazis por konstrui la mararmeon, kiu en estonta [[Unua mondmilito|mondmilito]] nur unufoje renkontiĝos kun la brita en la [[Jutlanda batalo]], kiu donis decidan [[sukceso]]n al neniu flanko.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Mararmeo|Mararmea]] programo de [[Germanio]], aprobita sur ondo de kontraŭbritaj insultoj dum la [[anglo-bura milito]] en 1899-1902, sekvigis ĉiuflankan rekonsideron de la brita [[ekstera politiko]]. Dum unu jarcento kaj duono Britio konsideris [[Francio]]n la ĉefa [[minaco]] al [[Eŭropo|eŭropa]] ekvilibro, kiun necesis kontraŭstari per subteno de unu el [[Germanio|germanaj]] [[ŝtato]]j, plejparte de [[Aŭstrio]], sed foje ankaŭ de [[Prusio]]. Kaj ĝi traktis [[Rusio]]n kiel ege seriozan [[danĝero]]n por sia [[Brita imperio|imperio]]. Sed tuj post kiam estis farita alianco kun [[Japanio]], Britio komencis rekonsideri siajn [[Historio|historie]] formiĝintajn prioritatojn.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Ĝuste [[sendependeco]] de [[Nederlando]] estis tio, por kio Britio ĉiam [[Batalo|batalis]] obstine kaj senkompromise… Ekbatalinte Britio militus ĝis la fino eĉ kaze de [[malvenko]] de [[Francio]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Ĝis la komenco de la [[18-a jarcento]] sekureclimo de Britio iris laŭ la [[Manika markolo]]. Dum la tuta [[19-a jarcento]] tiu ĉi sekureclinio iris laŭ limo de [[Nederlando]]. [[Neville Chamberlain]] provis ŝovi ĝin al [[Rejno]], kie finfine oni ne subtenis ĝin kiam en 1936 [[Germanio]] ĝin kontestis. Garantioj al [[Pollando]] estis ekster la rondo de interesoj de la britaj ŝtataj agantoj en 1925.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Centre de [[politiko]] de Anglio staris tasko malebligi okupadon de la [[Dardaneloj]] fare de [[Rusio]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Por [[Robert Gascoyne-Cecil|Salisbury]] insula situo de Anglio signifis ke [[Idealo|ideala]] [[politiko]] devus esti aktiveco en [[Maro|maraj]] areoj kaj manko de fortaj kaj devigaj rilatoj en la kutimaj kontinentaj unioj. “Ni estas [[fiŝo]]j” diris li foje rekte.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Sed plej multe Britio deziris eviti [[milito]]n. Ĝia [[registaro]] avertis [[Francio]]n, ke Britio lasas por si rajton konservi [[neŭtraleco]]n, se rezulte de francaj liveroj de [[armilo]]j al la respublika [[Hispanio]] komenciĝos milito – eĉ se laŭ la [[internacia juro]] Francio havis la rajton vendi armilojn al la laŭleĝa hispana registaro. Francio ekdubis kaj poste anoncis [[embargo]]n pri liverado de la armiloj, cetere de [[tempo]] al tempo ignorante ĝian rompon. Tiu [[politiko]] tamen nur malmoralizis la [[amiko]]jn de Francio kaj kostis al ĝi estimon flanke de ĝiaj [[malamiko]]j.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri renkontiĝo de britaj kaj [[Francio|francaj]] ŝtatestroj en [[Londono]] en novembro 1937] [[Ĉeĥoslovakio]] estis kondamnita ne en [[Munkeno]], sed en Londono, unu jaron pli frue.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri la [[Munkena interkonsento]]] [[Neville Chamberlain]] [[Melankolio|melankolie]] rimarkis ke oni alvokis Brition ekmiliti por fora lando, pri kiu ĝi scias nenion – kaj tio estis la [[vorto]]j de la [[gvidanto]] de la lando, kiu dum jarcentoj senĝene batalis apud [[Barato]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri okupado de [[Ĉeĥoslovakio]] fare de [[Germanio]]] Ekde tiu ĉi momento Britio komencis rezisti al [[Hitlero]] ne por sekvi [[Historio|historiajn]] teoriojn pri [[povekvilibro]], sed simple pro tio ke Hitlero ne plu estis [[Fido|fidinda]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Post la okupado de [[Ĉeĥoslovakio]] fare de [[Germanio]], la brita [[publika opinio]] ne plu [[Deziro|deziris]] [[Tolero|toleri]] iujn ajn [[cedo]]jn; ekde tiu momento komenco de la [[Dua mondmilito]] estis nur afero de la [[tempo]], ĝis Hitlero restus trankvila, kio evidentiĝis [[Psikologio|psikologie]] malebla por li.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = …britaj ŝtataj agantoj havis malĝustan komprenon de tio ke [[Pollando]] [[Milito|milite]] estis iel aŭ tiel pli forta ol [[Sovetunio]] kaj ke la [[Ruĝa Armeo]] ne havas [[Ofensivo|ofensivan]] potencialon – sufiĉe versimila aserto fone de ĵus okazinta amasa purigado inter la sovetia milita estraro. Kaj kio plej gravas, la brita estraro sentis profundegan [[malfido]]n al Sovetunio.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Efektive britaj garantioj al [[Pollando]] kaj [[Rumanio]] senigis [[Sovetunio]]n je lasta havebla stimulo por komenci seriozajn [[intertraktoj]]n pri unio kun la [[Okcidento|okcidentaj]] [[demokratio]]j… unuflankaj britaj garantioj iĝis [[donaco]] por [[Stalin]], ĉar ili provizis lin per maksimumo de tio, kio necesis por iuj ajn intertraktoj, komenciĝantaj ekde nulo. Se [[Hitlero]] direktiĝus [[Oriento|orienten]], Stalin povus kalkuli pri enmiksiĝo de Britio en la [[milito]] eĉ antaŭ ol li venos al la sovetia limo. Stalin tiel ĝuis [[frukto]]jn de la unio de facto kun Britio, sen doni iujn ajn reciprokajn sindevigojn.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri 1939] La brita [[registaro]] sen ĉiaj duboj faris vicon da krudaj [[Psikologio|psikologiaj]] [[eraro]]j. Ne nur eĉ ne unu ministro vizitis [[Moskvo]]n, sed [[Londono]] prokrastis [[intertrakto]]jn pri komuna [[Milito|milita]] planado ĝis komenco de aŭgusto.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Realo|Reala]] [[problemo]] konsistis en tio, ke Britio ne povis akcepti kondiĉojn de [[Stalin]] sen damaĝi siajn principojn, kiujn ĝi [[Defendo|defendis]] ekde la [[tempo]] de la fino de la [[Unua mondmilito]]. Ne havis sencon starigi [[malpermeso]]n pri malaperigado de etaj landoj fare de [[Germanio]], se tio supozis donon de la sama rajto al [[Sovetunio]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Eĉ ne unu [[Germanio|germana]] [[gvidanto]] penis kompreni [[senco]]n de la brita vidpunkto, kiu konsistas je tio, ke se ekzistas en la [[mondo]] [[nacio]] kapabla [[Defendo|defendi]] la [[Brita imperio|imperion]], do la sama nacio kapablas konkeri ĝin…
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [en 1941] Britio transformiĝis je malsupera partnero en la anglo-[[Usono|usonaj]] rilatoj.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Franklin D. Roosevelt]] grave supertaksis postmilitajn eblecojn de Britio, proponante al ĝi samtempe [[Defendo|defendi]] kaj rekonstrui [[Eŭropo]]n. Tia supertakso de la [[rolo]] de Britio estis kaŭzita de lia profundega disdegno rilate [[Francio]]n.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Se [[Usono]] kaj [[Sovetunio]] ne ekmilitus tiam kiam tio okazis, Britio finfine devintus akcepti [[kompromiso]]n kaj esti malvenkinta. [[Atako]] de [[Hitlero]] kontraŭ Sovetunio la 22-an de junio 1941, atako de [[Japanio]] kontraŭ [[Pearl Harbor]] la 7-an de decembro 1941 kaj stranga deklaro de [[milito]] kontraŭ [[Usono]] fare de Hitlero post kelkaj [[tago]]j, garantiis ke Britio estos inter la [[Venko|venkintoj]], sendepende de tio kiom longa kaj malfacila estos la [[milito]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Kiom ajn [[Memfido|memfida]] aspektus [[Winston Churchill]], li sciis – pli bone ol liaj [[Usono|usonaj]] [[amiko]]j, kiuj plu [[Kredo|kredis]] ke Britio povos memstare garantii [[Eŭropo|eŭropan]] [[povekvilibron]] – ke la [[rolo]], kiun lia lando ludos en la milita [[tempo]], estos la lasta rolo de la vere sendependa tutmonda potenco. Do por Churchill ne ekzistis pli grava aspekto de [[Diplomatio|diplomatiaj]] rilatoj inter la aliancanoj ol kreado de ligoj de amikeco kun Usono tiom fortaj, ke Britio ne restu sola en la postmilita [[mondo]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Eĉ en tia malfortiĝinta stato senpere post la fino de la [[Dua mondmilito]] Britio plu konsideris sin [[Dominado|dominanta]] [[potenco]] en [[Proksima Oriento]], ĉe tio ĝia domina pozicio sin bazis sur du [[baleno]]j: sur [[Irano]] liveranta [[nafto]]n tra la kunlabora Brito-Irana naftokompanio kaj sur [[Egiptio]], servinta kiel [[Strategio|strategia]] bazo. En 1945 laŭ iniciato de [[Anthony Eden]] estis fondita la [[Ligo de Arabaj Ŝtatoj]] kiel [[Politiko|politika]] bazo de kontraŭstaro al ekstera penetrado en Proksiman Orienton. Signifa nombro de britaj trupoj restis en Egiptio, [[Irako]] kaj Irano. Brita oficiro generalo [[John Bagot Glubb]] (Glubb Paŝao) komandis la [[Cisjordanio|cisjordanian]] [[Araba Legio|Araban Legion]]. En la [[1950-aj jaroj]] tiu ĉi [[mondo]] komplete disfalis.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Britio iĝis la unua kiu devis adiaŭi [[iluzio]]jn rilate [[Proksima Oriento|Proksiman Orienton]]. Ĝia [[militbazo]] laŭlonge de la [[Sueza kanalo]] estis konsiderata inter la lastaj signifaj [[Imperiismo|imperiistaj]] antaŭpostenoj, kies personaro konsistis el proksimume 80 mil [[militisto]]j. Kaj tamen Britio ne povis teni grandajn trupojn en la zono de la Sueza kanalo en kondiĉoj de opono fare de [[Egiptio]] kaj sen [[Usono|usona]] subteno. En 1954 sub premo de Usono, Britio konsentis forigi siajn trupojn el sia Sueza bazo en 1956.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri la [[Sueza krizo]]] Britio kaj [[Francio]] dubigis siajn pretendojn je statusoj de grandaj [[potenco]]j, ĉar okazis ke ili bezonis [[helpo]]n de [[Israelo]] por ektrakti [[Egiptio]]n. Israelo perdis [[Moralo|moralan]] avantaĝon, akiritan pro rifuzo de la [[najbaro]] priparoli [[paco]]n, pro tio ke ĝi permesis uzi sin kiel ilon de [[koloniismo]]. Pozicio de Britio en [[Jordanio]] kaj [[Irako]], ŝlosilaj [[fortikaĵo]]j en [[Meza Oriento]], estis malfortigita. [[Dwight D. Eisenhower]] estis profunde [[Ofendo|ofendita]] de tia manovro, kiu klare estis ligita al lia supozata maldeziro agordi kontraŭ si voĉdonantojn-[[judoj]]n en lasta semajno de la antaŭbalota kampanjo. Necesis tre multe klopodi por trovi tian [[Ekstera politiko|eksterpolitikan]] manovron, kiu kombinus mankojn de ĉiu agadmaniero aŭ krei tian koalicion, kiu samtempe farus ĉiun ĝian membron malpli forta. Britio, Francio kaj Israelo sukcesis pri tiu [[heroaĵo]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Forturniĝinte de la [[Eŭropo|eŭropa]] unueco, Britio preferis konstantan subiĝon al la [[Usono|usonanoj]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Harold Macmillan]] estis la unua brita ĉefministro, kiu alfrontis dolorigan [[realo]]n, montrintan ke lia lando ne plu estas mondpotenco.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [ekde la [[1950-aj jaroj]]] Britio ne plu konsideris sin escepte [[Eŭropo|eŭropa]] [[ŝtato]]. Finfine [[Minaco|minacantaj]] ĝin [[danĝero]]j plej ofte estiĝis en Eŭropo dum la [[savo]] venis de la alia [[bordo]] de la [[Atlantiko]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Post la [[Sueza krizo]], [[Francio]] kaj Britio faris tute kontraŭajn konkludojn el la spertita [[humiligo]] fare de [[Usono]]. Francio ekiris la [[vojo]]n de fortiĝo de sia [[sendependeco]]; Britio preferis fortigi partnerecon kun Usono.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Britoj neniam kundividis [[Usono|usonan]] vidpunkton pri la [[homo]] kiel perfekta kreaĵo kaj tute ne emis [[Propagando|propagandi]] [[Moralo|moralajn]] principojn. De sia [[Filozofio|filozofia]] vidpunkto britaj [[gvidanto]]j plejparte sekvis opiniojn de [[Thomas Hobbes]]. Atendante de la homo plejan [[malbono]]n ili malofte estis elreviĝintaj. En [[ekstera politiko]] Britio ĉiam emis al apliko de oportuna por si mem formo de morala [[egoismo]]: kio estas bona por Britio, tio estis konsiderata ankaŭ bona por la tuta [[mondo]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Nome ĉe [[Harold Macmillan]] finiĝis transiro de Britio de povego al [[influo]].
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = En la [[19-a jarcento]] ekzistis du modeloj de sistemo de [[povekvilibro]]: brita modelo kies ekzemplo estis aliro de [[Lord Palmerston]] kaj [[Benjamin Disraeli]], kaj la [[Otto von Bismarck|Bismarck]]-modelo. La brita aliro konsistis en atendi ĝis aperos rekta [[minaco]] al la ekzistanta [[povekvilibro]] antaŭ ol sin engaĝi en la afero, tiukaze preskaŭ ĉiam helpante al malpli forta flanko. Aliro de Bismarck konsistis je serĉado de rimedoj por preventi aperon de [[problemo]]j per starigado de proksimaj rilatoj kun maksimuma nombro de la flankoj, kreado de interkruciĝantaj sistemoj de unioj kaj uzado de aperanta sekve de tio [[influo]] por detenado de pretendoj de la konkurantoj. Kiom ajn strange tio aspektu konsiderante usonan sperton de rilatoj kun [[Germanio]] dum la du [[mondmilito]]j, la Bismarck-stilo de traktado de povekvilibro eble plej kongruas al la [[Tradicio|tradicia]] usona aliro al internaciaj aferoj.
|aŭtoro= [[Henry Kissinger]]
|verko= [[Diplomatio (libro)|Diplomatio]] [1994]
|origina teksto =
}}
Linio 80 ⟶ 425:
{{Citaĵo
|teksto = Kiom paradokse tio ne estus, laborista partio, ne baziĝanta sur la [[Marksismo|marksisma]] teorio, en siaj praktikaj [[ago]]j ezakte sekvis la [[Markso|Marksan]] [[penso]]n pri tio, ke [[socialismo]] baziĝas sur ŝtatigo de la [[industrio]]… Tamen la brita eksperimento estis same embarasa, kvankam ĝia [[fiasko]] ne estis tiom drameca, kiel fiasko de la [[Sovetunio|rusa]] eksperimento. Unuflanke ĝi naskis en
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
| |||