Kapitalismo: Malsamoj inter versioj

Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Linio 12:
 
== Erich Fromm ==
 
=== Fuĝo for de libereco [1941] ===
 
{{Citaĵo
|teksto = Haveblas kialoj dubi, ke plenrajtaj mastroj de kapitalismo de la [[Renesanco]] estis tiom [[Feliĉo|feliĉaj]] kaj memfidaj kiel oni tion ofte prezentas. Evidente nova [[libereco]] alportis ne nur kreskintan fortosenton, sed ankaŭ kreskintajn izolitecon, [[dubo]]jn, [[skeptikismo]]n kaj, sekve de ĉio ĉi, [[angoro]]n. Tiun kontraŭdiron ni trovas en [[Filozofio|filozofiaj]] verkoj de [[humanisto]]j. Ili substrekas homan [[digno]]n, [[individueco]]n kaj forton, sed en ilia filozofio montriĝas malcerteco kaj [[despero]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Sed kvankam [[ideo]]j de la [[Renesanco]] havis gravan influon sur pluan evoluon de la [[Eŭropo|eŭropa]] [[pensado]], tamen ĉefajn radikojn de la nuntempa kapitalismo, ĝiaj [[Ekonomio|ekonomia]] strukturo kaj spirito, ni trovas ne en la [[Italio|itala]] [[kulturo]] de la malfrua [[mezepoko]], sed en ekonomia kaj socia situacio de [[Centra Eŭropo|Centra]] kaj [[Okcidenta Eŭropo]] kaj en kreskintaj el tio doktrinoj de [[Lutero]] kaj [[Kalvino]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Kulturo]] de la [[Renesanco]] reprezentis [[socio]]n de relative altevoluinta [[Komerco|komerca]] kaj [[Industrio|industria]] kapitalismo… La [[Reformacio]] inverse estis ĉefe [[religio]] de [[kamparano]]j kaj malsupraj tavoloj de la [[Urbo|urba]] [[socio]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Kiel montris [[Max Weber]], la bazo de la nuntempa kapitalisma evoluo de la [[okcidenta mondo]] iĝis [[Urbo|urba]] [[meza klaso]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Timo]] kaj [[malamo]], kun kiuj [[meza klaso]] traktis riĉajn [[monopolisto]]jn en la 15-[[16-a jarcento]]j, grandparte memorigas [[sento]]jn de la nuna meza klaso rilate monopolojn kaj povegajn kapitalistojn.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La fakto ke kapitalismo akiris decidan rolon signifis dependecon de la [[Ekonomio|ekonomia]], do ankaŭ de persona sorto de ĉiu je iuj fortoj, starantaj super la [[personeco]]. [[Kapitalo]] “ĉesis esti [[servisto]] kaj transformiĝis je [[mastro]]…”<ref>R. H. Tawney. Religion and the Reformation</ref>.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = …[[teologio]] de [[Lutero]] esprimis [[sento]]jn de la [[meza klaso]], kiu luktante kontraŭ la povo de [[eklezio]] kaj indignante pri nova mona klaso, sentis [[minaco]]n de kreskanta kapitalismo kaj estis trafita je la sento de senpoveco kaj mizereco.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Mankas [[dubo]]j ke kapitalismo ne povus evolui, se la ĉefa parto de la homa [[energio]] ne estus direktita al [[laboro]]. En [[historio]] mankas alia periodo, kiam [[Libereco|liberaj]] [[homo]]j tiom komplete fordonus sian energion al unusola celo — laboro.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Protestantismo]] donis stimulon al spirita [[liberiĝo]] de la [[homo]]. Kapitalismo daŭrigis tiun liberiĝon en [[Psikologio|psikologia]], [[Socio|socia]] kaj [[Politiko|politika]] sferoj. [[Ekonomio|Ekonomia]] libereco estis la fundamento de tiu ĉi evoluo kaj la [[meza klaso]] — ĝia adepto.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĉe kapitalismo [[Ekonomio|ekonomia]] agado, [[sukceso]] kaj materiala [[profito]] iĝis [[celo]] en si mem. [[Sorto]] de la [[homo]] konsistas en tio, ke akceli kreskon de ekonomia sistemo, multigi [[kapitalo]]n — kaj ne por celoj de propra [[feliĉo]], sed por la kapitalo mem. La homo transformiĝis je elemento de giganta ekonomia [[maŝino]]. Se li havas grandan kapitalon, do li estas granda dentorado; se li havas nenion — li estas bolteto; sed ajnakaze li estas nur elemento de la maŝino kaj servas al celoj, eksteraj rilate lin mem. Tiu preteco subigi sian [[personeco]]n al eksterhomaj celoj estis fakte pretigita de la [[Reformacio]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Transformiĝo de [[individuo]] en ilo por atigado de [[Ekonomio|ekonomiaj]] celoj radikas en specifaĵoj de la kapitalisma produktadmaniero, ĉe kiu akumulado de [[kapitalo]] iĝis la sola celo de la ekonomia aktivado.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[Naziismo|naziisma]] sistemo estas “perfektigita” variaĵo de la antaŭmilita [[Germanio|germana]] [[imperiismo]]; la nazioj daŭrigas la aferon de la falinta [[monarĥio]]. (Cetere la [[respubliko]] ankaŭ preskaŭ ne ĝenis la evoluon de la [[Monopolismo|monopolisma]] kapitalismo en [[Germanio]], eĉ helpis al ĝi laŭeble).
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Dum neniu el antaŭaj [[historio|historiaj]] periodoj tiuj celoj estis atingeblaj; ili laŭbezone restis nur ideologiaj celoj, ĉar ne ekzistis materiala bazo, necesa por evoluo de la vera [[individuismo]]. Kapitalismo kreis tiun premison. Problemo de [[produktado]] jam estas solvita — almenaŭ ĝenerale; ni jam povas klare imagi estontan [[socio]]n de la komuna abundo, en kiu lukto pri [[Ekonomio|ekonomiaj]] [[privilegio]]j ne estos kaŭzata de ekonomia neceso. Problemo, kiun ni alfrontas hodiaŭ, konsistas en tia organizado de sociaj kaj ekonomiaj fortoj, ke la [[homo]] — ano de la organizita socio, iĝu [[mastro]] de tiuj ĉi fortoj, ne ilia [[sklavo]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = Fuĝo for de libereco [1941]
|origina teksto =
}}
 
=== La sana socio [1955] ===
 
{{Citaĵo