Homo: Malsamoj inter versioj

Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 10:
}}
'''Homo''' estas genro de [[mamulo]]j.
 
== Erich Fromm ==
 
{{Citaĵo
|teksto = Ja pro tio ke milionoj da homoj subiĝas al la samaj [[malvirto]]j, tiuj malvirtoj ne transformiĝas je la [[virto]]j; pro tio ke multe da homoj kundividas la samajn [[eraro]]jn tiuj eraroj ne transformiĝas je la [[vero]]j, kaj pro tio ke milionoj da homoj [[Sufero|suferas]] pro la samaj formoj de [[Psiko|psika]] patologio tiuj homoj ne resaniĝas.
|teksto = …ĉiam malpli da [[individuo]]j traktas [[aĵo]]jn, ĉiam pli — homojn kaj [[simbolo]]jn.
|aŭtoro = [[CharlesErich Wright MillsFromm]]
|verko = BlankajLa kolumojsana socio [19511955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = En niaj [[tago]]j ni alfrontas la homon, kiu agas kaj [[Sento|sentas]] kiel [[aŭtomato]], li neniam sentas travivaĵojn kiuj efektive estus liaj propraj; li sentas sin ĝuste tia kie, laŭ lia [[opinio]], lin konsideras la aliaj; lia artefarita [[rideto]] anstataŭis sinceran [[rido]]n kaj sensignifa [[babilado]] anstataŭis [[konversacio]]n; li havas mornan senton de [[senespero]] anstataŭ vera [[doloro]].
|teksto = Homo neniam iras tiom for kiam li ne scias, kien li iras.
|aŭtoro = [[OliverErich CromwellFromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Efektive malsame ol la [[besto]]j, la homo montras preskaŭ senfinan adaptiĝon; li povas [[Manĝo|manĝi]] preskaŭ ĉion, li povas vivi en preskaŭ ĉiuj [[Klimato|klimataj]] kondiĉoj kaj adaptiĝi al ili, kaj apenaŭ troveblus tia [[Psiko|psika]] stato, kiun li ne povus elteni kaj en kiu li ne povus vivi.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Sed kiu ajn estus responda reago, aserto ke la homo povas vivi en preskaŭ ĉiuj kondiĉoj veras nur parte; al ĝi necesas aldono: se la homo vivas en kondiĉoj, kontraŭaj al lia [[naturo]], al ĉefaj postuloj de lia evoluo kaj [[Psiko|psika]] [[sano]], li ne povas ne reagi al ili; li devas aŭ degradi kaj perei, aŭ krei kondiĉojn pli konvenajn al lia bezonoj.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĉe [[naskiĝo]], la homo (ĉu aparta [[individuo]] aŭ la tuta homa [[gento]]) eliĝas el la stato de difiniteco, kie ĉio estis tia anticipe difinita kiel [[instinkto]]j, kaj eniĝas je la stato de nedifiniteco, nescio kaj sendefendeco. Estas konata nur [[pasinteco]], en [[estonteco]] senduba estas nur unu — [[morto]], kiu efektive prezentas en si revenon al pasinteco — al neorganika stato de la [[materio]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Do [[naskiĝo]] — en ĝenerale akceptita [[senco]] de tiu ĉi [[vorto]] — estas nura komenco de la naskiĝo en pli vasta senco. La tuta [[vivo]] de [[individuo]] estas nenio alia kiel procezo de naskado de sin mem. Fakte ni devus komplete naskiĝi ĝis momento de la [[morto]], sed la [[sorto]] de plejparto de la homoj estas tragika: ili mortas sen sukcesi naskiĝi.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Naskiĝo]] de la homo komenciĝis ekde de apero de la unuaj reprezentantoj de la speco homo sapiens, kaj la [[historio]] de la [[homaro]] estas nenio alia kiel la tuta procezo de tiu ĉi naskiĝo.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La homo povas provi akiri unuecon kun la [[mondo]], subiĝante al aparta [[persono]], [[grupo]], [[organizaĵo]]. Tiel li superas izolitecon de sia individua [[ekzistado]], iĝante parto de iu aŭ io pli granda ol li mem, kaj ricevas [[sento]]n de [[identeco]] danke al unuiĝo kun la [[forto]], al kiu li subigis sin.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = …homo povas provi atingi unuecon kun la [[mondo]] helpe de [[regado]] super ĝi, transformante la aliajn je parto de si, elirante ekster la limojn de sia [[Individuo|individua]] [[ekzistado]] pere de [[dominado]]. Komuna por subiĝo kaj dominado estas tio, ke kunaparteno en ambaŭ kazoj montriĝas kiel [[simbiozo]]. Ambaŭ partoprenantoj de tiaj rilatoj perdas siajn tutecon kaj [[libereco]]n: ili dependas unu de la alia kaj vivas unu danke al alia, kontentigante sian strebon al proksimaj rilatoj, sed [[Sufero|suferante]] pro malsufiĉo de interna forto kaj certeco en si, por akirado de kiuj necesas libereco kaj [[sendependeco]]; krome al ili ĉiam minacas [[Konscio|konsciata]] aŭ [[Nekonscio|nekonsciata]] [[malamikeco]], kiu nepre estiĝas ĉe rilatoj de simbiozo. Realigo de la strebo al subiĝado ([[masoĥismo|masoĥisma]] tendenco) aŭ de strebo al dominado ([[Sadismo|sadisma]] tendenco) neniam alportas kontentiĝon… Finfine tiaj streboj kondukas al [[fiasko]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = En la krea ago la homo eliras la limojn, destinitajn por li kiel estaĵo, leviĝas super la pasiveco kaj [[hazardeco]] de sia [[ekzistado]], eniras reĝlandon de [[celkonscio]] kaj [[libereco]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = …la [[vivo]] estas unika siaspece neklarigebla [[miraklo]]. En la [[ago]] de [[detruado]] la homo starigas sin super la vivo, li superas limigitecon, propran al li kiel estaĵo.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Soifo de [[detruado]]… radikas en la [[naturo]] de la homo same kiel strebo al [[kreado]]. Aserto, ke la homo kabaplas evoluigi origine ekzistantan en ĝi kapablon de la [[amo]] kaj [[saĝo]], ne signifas [[Naiveco|naivan]] [[kredo]]n je lia [[bonkoreco]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = En niaj [[tago]]j ordinara homo akiras [[sento]]n de [[identeco]] pli danke al aparteno al [[nacio]] ol sekve de [[konsciado]] de si la “homa [[filo]]”. Tia fiksiĝo distordas etoson de la objektiveco, do ankaŭ la [[racio]]n.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Oni povas difini la homon kiel [[besto]]n, kapablan diri “mi” kaj [[Konscio|konscii]] sin kiel apartan estaĵon.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = En niaj [[tago]]j en la homaj rilatoj ne videblas specialaj [[amo]] aŭ [[malamo]]. En ili precipe ĉeestas ekstera [[amikeco]] kaj pli ol ŝajniga [[afableco]], tamen malantaŭ tiu eksteraĵo kaŝiĝas malvarmeco kaj [[indiferenteco]]. Haveblas ankaŭ granda parto de apenaŭ sentebla [[malkonfido]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Se homo ne sukcesis [[Profito|profite]] “[[Investado|investi]]” sin, li havas tian [[sento]]n, kvazaŭ li mem estas kompleta [[malsukceso]], se li sukcesis tion fari, do li mem estas la [[sukceso]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = …la [[Nuntempo|nuntempa]] homo montras mirindan mankon de [[realismo]] rilate ĉion gravan: la [[senco]]n de la [[vivo]] kaj [[morto]], [[feliĉo]]n kaj [[sufero]]n, [[sento]]jn kaj seriozajn [[penso]]jn.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Anstataŭ ke [[maŝino]] anstataŭu la homan [[energio]]n, la homo iĝis anstataŭo de la maŝino. Lian [[laboro]]n oni povas difini kiel plenumon de la [[ago]]j, kiujn maŝinoj ankoraŭ ne povas plenumi.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Kiel povas la homoj esprimi “sian” [[volo]]n, se ili havas nek propran volon, nek [[opinio]]jn, se ili estas [[Fremdiĝo|fremdiĝintaj]] [[aŭtomato]]j, kies [[gusto]]jn, opiniojn, elektojn manipulas povaj “[[mekanismo]]j”, alĝustigantaj ĉion ĉi al certa [[normo]]?
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Libero|Libera]] homo neeviteble estas senigita je libereco, la [[Penso|pensanta]] homo neeviteble estas senigita je certeco.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La viva, sentanta homo nepre plurfoje en sia [[vivo]] sentas [[malĝojo]]n aŭ [[malgajeco]]n.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Decida momento en la vidpunktoj de [[Lenin]] estis lia mal[[kredo]] je spontaneaj [[ago]]j de [[laboristo]]j kaj [[kamparano]]j, kaj ne kredis li je ili ĉar li ne kredis je la homo.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Kredo]] je la [[homaro]] sen kredo je la homo estas malsincera aŭ se sincera, do ĝi kondukas al la samaj rezultoj, kiujn ni vidas en tragika [[historio]] de [[inkvizicio]], [[Robespierre]]-[[teroro]] kaj [[Lenin]]-[[diktaturo]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Estante fervora kaj senkompromisa kritikanto de [[kapitalismo]], [[Roza Luksemburg]] sincere kaj neŝanceleble kredis je la homo. Kiam ŝin, same kiel [[Gustav Landauer]], mortigis [[soldato]]j de la [[Germanio|germana]] [[kontraŭrevolucio]], tio signifis pereon de la [[Humanismo|humanisma]] [[tradicio]] de la kredo je la homo. Nome manko de la kredo je la homo ebligis al la [[Aŭtoritatismo|aŭtoritatismaj]] sistemoj konkeri lin, allogante pli per kredo je [[idolo]] ol je si mem.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Same kiel por la aliaj [[socialisto]]j, por [[Markso]] la ĉefan [[signifo]]n havas la homo.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Markso]] pretervidis malraciajn fortojn en la homo, kiuj igas lin [[Timo|timi]] la [[libereco]]n kaj estigas en li soifon de la [[potenco]] kaj strebon al la [[detruado]]. Kontraŭe en la fundamento de la Marksa kompreno de la homo kuŝas supozo, ke laŭ sia [[naturo]] la homo estas [[bono|bona]] kaj ke tiu boneco ekregos tuj post kiam falos kripligantaj lin [[Ekonomio|ekonomiaj]] katenoj. La fama frazo fine de la [[Manifesto de la Komunista Partio]] pri tio, ke [[laboristo]]j povas “perdi nenion, krom siaj katenoj” enhavas profundan [[Psikologio|psikologian]] [[eraro]]n. Kune kun la katenoj laborista klaso perdas ankaŭ ĉiujn malraciajn bezonojn kaj ilian kontentiĝon, aperintajn en tiu periodo dum ĝi portis sur si la katenojn. Tiurilate Markso kaj [[Engelso]] ne sukcesis super [[Naiveco|naivan]] [[optimismo]]n de la [[18-a jarcento]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Ne dubeblas ankaŭ ke ni pli bezonas renaskiĝon de la homo ol [[aviadilo]]jn kaj [[televido]]n. Se almenaŭ eron da [[racio]] kaj praktika [[senco]], uzatajn en [[Naturo|naturaj]] [[scienco]]j, oni aplikos por solvado de la homaj [[problemo]]j, tio ebligos daŭrigi plenumadon de la tasko, kiu konsistigis fieraĵon de niaj antaŭuloj en la [[18-a jarcento]] [do [[demokratio]]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = En la [[19-a jarcento]] la [[problemo]] konsistis en tio, ke [[dio]] estas morta; en la [[20-a jarcento]] problemo estas en tio ke la homo estas morta. En la 19-a jarcento senhomeco signifis [[krueleco]]n, en la 20-a jarcento ĝi signifas [[Skizofrenio|skizofrenian]] [[fremdiĝo]]n. En [[pasinteco]] [[danĝero]] konsistis en tio, ke la homoj iĝis [[sklavo]]j. Danĝero de [[estonteco]] estas en tio, ke la homoj povos iĝi [[roboto]]j. Cetere la robotoj ne [[Ribelo|ribelas]]. Tamen se doni al ili la homan [[karaktero]]n, do ili ne povos vivi kaj resti sanaj, ili iĝas “[[Golemo]]j”, ili detruas sian [[mondo]]n kaj sin mem, ĉar ili ne plu povas elteni sensencan [[enuo]]n. Nia danĝero estas [[milito]] kaj robotismo.
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Hodiaŭ la homo staras antaŭ sia plej grava elekto: tio estas elekto ne inter [[kapitalismo]] kaj [[komunismo]], sed inter robotismo (same en ĝia kapitalisma kaj komunisma formoj) kaj [[Humanismo|humanisma]] [[socialismo]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Homo estas la sola animalo kiu povas [[Enuo|enui]].
|aŭtoro = [[Erich Fromm]]
|verko = La sana socio [1955]
|origina teksto = Man is the only animal that can be bored.
}}
 
== Jean Baudrillard ==
 
{{Citaĵo
|teksto = [pri [[Usono]]] Homoj ne plu interesiĝas unu pri alia, sed por tio ekzistas diversaj kluboj kaj societoj. Ili ne plu [[Tuŝo|tuŝas]] unu la alian, sed ekzistas kontaktoterapio. Ili ne plu piediras, sed okupiĝas pri saniga kurado ktp. Ĉie oni restarigas perditajn kapablojn aŭ degradiĝintajn [[korpo]]jn, aŭ perditan komunikkapablon, aŭ perditan manĝoguston.
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = Simulakroj kaj simulaĵoj [1981]
|origina teksto =
}}
Linio 66 ⟶ 266:
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Tio aspektas strange, sed [[milito]] sen [[viktimo]]j ĉesas aspekti la vera milito, ĝi pli similas al prototipo de la eksperimenta elpurigita milito, eĉ pli kontraŭhoma, ĉar sen homaj perdoj.
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = La Golfa milito ne okazis [1991]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Tio ke la homo “libera kaj klera” nepre elektos la [[Bono]]n, estas nia totala [[antaŭjuĝo]]…
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = La agonio de povo [2010]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La homa iĝas la sola deira punkto kaj la [[homaro]], imanenta al si mem, okupas vakan lokon de la mortinta [[Dio]] — ekde nun la homa regas nedivideble, sed ĝi ne plu havas finan [[senco]]n.
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = La agonio de povo [2010]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = …al la [[bono]] la homo sentas nur strebon dum al la [[malbono]] — altiriĝon, kiun oni povas kompari kun [[Sekso|seksa]] sento. Tio estas io [[Subkonscio|subkonscia]] kaj pova.
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = “La melankolia Nietzsche”<ref>La intervjuo pri eldono de “La spirito de terorismo”, publikigita la 29-an de aprilo 2002 en la magazino "Ekspert" (Rusio).</ref> [2002]
|origina teksto =
}}
 
== Emil Cioran ==
 
{{Citaĵo
Linio 81 ⟶ 311:
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Estas nenio pli profunda kaj pli mistera ol la bezono je [[konsolo]].
|aŭtoro= [[Emil Cioran]]
|verko=
|origina teksto =
}}
 
== Marshall McLuhan ==
{{Citaĵo
|teksto = …ni konfuzis [[racio]]n kaj [[skribo]]n, kaj [[raciismo]]n — kun unusola [[teknologio]]. Do al la laika [[Okcidento]] en la [[Elektro|elektra]] [[epoko]] ŝajnas ke homo iĝas neracia.
Linio 186 ⟶ 424:
}}
 
== José Ortega y Gasset ==
{{Citaĵo
|teksto = Tio aspektas strange, sed [[milito]] sen [[viktimo]]j ĉesas aspekti la vera milito, ĝi pli similas al prototipo de la eksperimenta elpurigita milito, eĉ pli kontraŭhoma, ĉar sen homaj perdoj.
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = La Golfa milito ne okazis [1991]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Tio ke la homo “libera kaj klera” nepre elektos la [[Bono]]n, estas nia totala [[antaŭjuĝo]]…
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = La agonio de povo [2010]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La homa iĝas la sola deira punkto kaj la [[homaro]], imanenta al si mem, okupas vakan lokon de la mortinta [[Dio]] — ekde nun la homa regas nedivideble, sed ĝi ne plu havas finan [[senco]]n.
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = La agonio de povo [2010]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = …al la [[bono]] la homo sentas nur strebon dum al la [[malbono]] — altiriĝon, kiun oni povas kompari kun [[Sekso|seksa]] sento. Tio estas io [[Subkonscio|subkonscia]] kaj pova.
|aŭtoro = [[Jean Baudrillard]]
|verko = “La melankolia Nietzsche”<ref>La intervjuo pri eldono de “La spirito de terorismo”, publikigita la 29-an de aprilo 2002 en la magazino "Ekspert" (Rusio).</ref> [2002]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
Linio 276 ⟶ 488:
|origina teksto =
}}
 
== Carl Gustav Jung ==
 
{{Citaĵo
Linio 332 ⟶ 546:
|origina teksto =
}}
 
== Diversaj aŭtoroj ==
 
* Homo estas lupo por (alia) homo
Linio 344 ⟶ 560:
*La diferenco inter homo kaj besto nuntempe estas plimalpli la vesto.
**[[Morteza MIRBAGHIAN]]
 
*Estas nenio pli profunda kaj pli mistera ol la bezono je konsolo.
**[[Emil CIORAN]]
 
*Maloftis, ke li povus rezisti angoregan alvokon, kiom ajn kaŝkodita ĝi povus esti.
Linio 379 ⟶ 592:
 
{{Citaĵo|teksto=Ĉiuj homoj estas [[mensogo|mensoguloj]] kaj [[hipokriteco|hipokrituloj]].|originala teksto=Все люди — лжецы и лицемеры.|aŭtoro=[[Petro la Granda]]}}
 
{{Citaĵo
|teksto = …ĉiam malpli da [[individuo]]j traktas [[aĵo]]jn, ĉiam pli — homojn kaj [[simbolo]]jn.
|aŭtoro = [[Charles Wright Mills]]
|verko = Blankaj kolumoj [1951]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Homo neniam iras tiom for kiam li ne scias, kien li iras.
|aŭtoro = [[Oliver Cromwell]]
|verko =
|origina teksto =
}}
 
{{referencoj}}