Paranojo: Malsamoj inter versioj
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj) Kreis novan paĝon kun "{{Temo | nomo = Paranojo | koloro = | dosiero = Paranoid-schizophrenia.png | vikipedio = Paranojo | komunejo = | komunejokat = Paranoia | vik..." |
RG72 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 10:
}}
'''Paranojo''' estas [[psikozo]], karakterizata de sistemigita [[deliro]], sufiĉe kohera, kiu tamen povas koncerni nur limigitan [[temo]]n, lasante normala la menskapablon por la ordinaraj vivbezonoj.
{{Citaĵo
|teksto = De primitiva [[sorĉisto]] ĝis paranojulo estas apenaŭ eĉ unu paŝo. Ne pli for de ambaŭ estas la ''[[reganto]]'', kiel li estas prezentita en multaj bone konataj ekzemploj.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Homo]] de la ''paranoja'' [[naturo]] estas tiu, kiu [[Pardono|pardonas]] kun peno aŭ tute ne scias pardoni, kiu longe pri tio meditas, kiu neniam forgesas tion, kio estis pardonita, kiu konstruas fikciajn [[Malamiko|malamikajn]] [[ago]]jn por ne pardoni. La ĉefa, al kio li rezistas en la [[vivo]] estas pardono en ĉia formo. Kiam tiaj homoj venas al la [[potenco]] kaj por ĝia fortigo ili ''devas'' pardoni, ili faras tion nur ŝajne. La [[reganto]] neniam pardonas efektive. Ĉiu malamika ago restas ĝuste registrita, se la senpera reago mankas, tio signifas ke ĝi estas prokrastita. Pardonon eblas ricevi nur interŝanĝe al la kompleta kaj absoluta subiĝo; grandanimajn agojn de la regantoj necesas kompreni nur je tiu ĉi senco. Ili tiom strebas subigi ĉion, kio kontraŭstaras ilin, ke ofte pagas kontraŭ tio neracie grandan prezon.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri paranojo] En la [[psika malsano]], kiu konsistas en tiom proksima parenceco kun la [[potenco]] ke oni povus nomi ilin [[ĝemelo]]j, la retransformiĝo prezentas la specon de ''[[tiranio]]''.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = La paranojuloj povas ŝajnigi tiom bone, ke pri multaj el ili simple ne eblas diveni, kiom for iris ilia paranojo.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = La paranojulo kiel neniu alia subiĝas al la retransformiĝoj, pruvante tiel, ke li estas ''ostiĝinta [[reganto]]''.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Tre gravas substreki tiun pozitivan [[humoro]]n kaj bondeziran pozicion de la [[amaso]] ĉe [[paralizulo]] kun [[Megalomanio|ideoj de grandeco]]. Ĝi neniam elpaŝos kontraŭ li, ĝi estas la vera rimedo por realigo de liaj planoj kaj kion ajn li elpensu, ĝi ĉion por li plenumos… ĉe la ''paranojulo'' la amaso ludas alian, [[Malamiko|malamikan]] [[rolo]]n.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Tiu propra al la paranojulo ''[[sento]] de pozicio'' ludas ege gravan [[rolo]]n: li ĉiam strebas defendi kaj sekurigi sian esceptan pozicion. La [[reganto]]j laŭe al la [[naturo]] de la [[potenco]] kondutas same kaj en subjektiva perceptado de sia pozicio ili ne diferenciĝas de la paranojuloj.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Utilas montri ĉi tie la [[rolo]]n de la [[komploto]] ĉe la paranojulo. ''[[Konspirado]], [[Sekreto|sekreta]] komploto'' ĉiam estas en lia [[kapo]]. Oni povas esti certa: kion ajn li alfrontu, ĉie sonos la sama temo. La paranojulo sentas sin ''ĉirkaŭita'' de ĉiuj flankoj. Lia super[[malamiko]] ne kontentiĝas per tio, ke li atakas mem. Li ĉiam klopodas inciti kontraŭ li malican ''[[grego]]n'', kiun li poste ellasos je ĝusta momento.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Paranojo estas laŭvorte ''[[malsano]] de la [[potenco]]''… [[Sukceso]] ĉi tie, same kiel ĉie, dependas de [[Hazardo|hazardaĵo]]j. Ilia rekonstruado sub [[masko]] de [[leĝo]]j nomiĝas [[historio]]. Sub ĉiu granda [[nomo]] en la historio povus unuope stari centoj da aliaj. [[Talento]] de [[malnobleco]] estas divastiĝinta en la [[homaro]]. Ĉiu havas [[apetito]]n kaj ĉiu aspektas kiel [[reĝo]], starante sur la senfina kampo de la [[Besto|bestaj]] [[kadavro]]j. Honesta esplorado de la [[potenco]] devas rezigni je la sukceso kiel kriterio.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri [[kaŭzeco]] en paranojo] Ĉi tie necesas indiki je la [[manio]] de ''kaŭzeco'', kiam kaŭzeco iĝas [[celo]] en si mem, kion en tia skalo oni povas observi nur ĉe la [[filozofo]]j. Nenio okazas senkaŭze, necesas nur ĝuste starigi la [[demando]]n. Kaŭzo ĉiam troviĝos. Ĉio nekonata resumiĝos je la konata. Kiam venos io stranga, ĝi estos senmaskita kiel inspirita de iu. Malantaŭ [[masko]] de la nova [[tempo]] ĉiam malfermiĝos la malnova, necesas nur scii deŝiri ĝin per neŝancelebla [[mano]]. ''Bazado'' iĝas la [[pasio]], trovanta sian esprimon pro iu ajn preteksto.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Procezo de deŝirado de la [[maskoj]] kaj ''senmaskigado'' por la paranojulo — kaj ne nur por li — estas unu el bazaj procezoj. Sur ĝia bazo estiĝas ankaŭ la [[Kaŭzo|kaŭza]] [[manio]], ĉar ĉiuj ''kaŭzoj'' resumiĝas finfine je ''personoj''.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [pri la paranojulo] Eĉ vere malsaman li klopodas konsideri la ''sama''. La ''[[malamiko]]n'' li scias rekoni en ĉiuj liaj multnobraj aspektoj. Kun ajn [[masko]]n li deŝiru, malantaŭ ĝi ĉiam sin kaŝas malamiko… Malkovradon kaj senmaskigadon oni povas difini kiel ''retransformiĝon''.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Sento]] de ''ĉirkaŭiteco de la [[Malamiko|malamika grego]]'', kiu tuta celas lin solan — tio estas baza [[emocio]] de paranojo. Plej klare ĝi riveliĝas en [[halucino]]j, kiam la malsanulo de ĉiuj flankoj vidas la [[okulo]]jn, kiuj eniĝas sole en lin kaj en tio senteblas klara [[minaco]].
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Ne eblas liberiĝi je la [[penso]], ke ĉiun paranojon, same kiel ĉiun [[potenco]]n, regas unusola strebo: forigi de la [[vojo]] ĉiujn por resti sola aŭ — en pli milda kaj ofte renkontiĝanta maniero — subigi ĉiujn al si por iĝi la sola helpe de ili.
|aŭtoro = [[Elias Canetti]]
|verko = Amaso kaj potenco [1960]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
| |||