Fanatikeco: Malsamoj inter versioj
Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
RG72 (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
{{Temo
| nomo = Fanatikeco
| koloro =
| dosiero = Eugène_Delacroix_-_The_Fanatics_of_Tangier_-_WGA06195.jpg
| vikipedio = Fanatikeco
| komunejo =
| komunejokat =
| vikivortaro = fanatikeco
| vikinovaĵoj =
}}
'''Fanatika''' estas iu blinde fervora en politikaj, religiaj aŭ doktrinaj aferoj, kaj senindulga por la malsamopiniantoj. PIV
{{Citaĵo
|teksto = ALa plej fervoraj fanatikuloj ofte estas egoistoj, perdintaj [[kredo]]n je si pro denaskaj mankoj aŭ pro eksteraj cirkonstancoj. Ilia egoismo per si mem estas bonega instrumento: ili ĉesas uzi ĝin por sia malsukcesa “mi” kaj sin dediĉas al servado al iu “sankta afero”. Kaj kvankam akirita de ili kredo povas esti la kredo de [[amo]] kaj abnegacio, ili mem ne kapablas esti amantaj, nek abnegaciaj.
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Sin bazi sur atestoj de la [[sento]]j kaj [[racio]] estas [[herezo]] kaj [[perfido]]. Kontraŭvole oni ekpensas, kiom multe da malkredo necesas por ekkredi. Tio, kion ni komprenas kiel blindan [[kredo]]n, estas subtenata per sennombraj malkredoj. La fanatikaj [[japanoj]] en [[Brazilo]] dum jaroj rifuzadis kredi, ke [[Japanio]] [[Dua mondmilito|malvenkis]]. La fanatika [[komunisto]] rifuzas kredi al iu ajn malbona por [[Sovetunio|Rusio]] sciigo, li eĉ rifuzas kredi al propraj [[okulo]]j, kiam li propraokule vidas kruelan [[mizero]]n en la [[Sovetunio|sovetia]] [[promesita tero]].
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Fanatikulo ĉiam sentas sin neplenvalora [[homo]] kaj vivas en la stato de necerteco… Pro tio li pretas [[Ofero|oferi]] la [[vivo]]n por pruvi al si kaj al aliaj ke nome tia estas lia [[rolo]]. Li oferas la vivon por pruvi sian [[Valoro|valorecon]].
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Fanatikulo estas tute ne tiom [[Principo|principa]] kiel oni kutimas opinii. Li dediĉas sin al la afero ne pro [[kredo]] je ĝia [[justeco]], sed pro propra ekstrema bezono teniĝi je io: ofte okazas certe ke nome tiu ĉi bezono transformas en liaj okuloj iun aferon, per kiu li kaptiĝis, je la “sankta”.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Fanatikulon ne eblas dekroĉi de lia afero per alvokoj al la [[racio]] aŭ [[moralo]]. Li timas [[kompromiso]]n kaj pro tio lin ne eblas ŝanceligi en la certeco, ke lia “sankta afero” pravas je ĉiuj cent procentoj. Sed por fanatikulo estas tute ne malfacile subite transsalti de unu “sankta afero” al alia. Lia pasia ligiteco estas pli grava ol la enhavo de la afero, al kiu li ligiĝas.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Opinio]] ke fanatikuloj de malsamaj koloroj devas troviĝi ĉe malsamaj polusoj malkongruas al [[realo]]: ili ĉiuj apartenas al la sama tendaro. Nur fanatikulo kaj [[moderulo]] troviĝas ĉe kontraŭaj polusoj kaj renkontiĝi ne povas. Fanatikuloj de malsamaj koloroj rigardas unu la alian suspekteme kaj pretas ĉiuminute kroĉiĝi je la gorĝo unu de alia. Sed ili estas najbaroj kaj preskaŭ [[parenco]]j. Ili [[Malamo|malamas]] unu la alian kaj estas same proksimaj kiel Saŭlo kaj [[Apostolo Paŭlo|Paŭlo]]. Kaj por fanatikulo-[[komunisto]] pli facilas iĝi [[faŝisto]], [[ŝovinisto]] aŭ [[katoliko]] ol sobra [[liberalulo]].
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Kontraŭo de la [[Religio|religia]] fanatikulo estas tute ne fanatikulo-[[ateisto]], sed facilanima [[cinikulo]], kiu tute fajfas ĉu ekzistas [[dio]] aŭ ne. Ateisto estas la [[homo]] religiema. Ateismo por li estas nova religio, je kiu li ekkredis. Ateisto estas la homo pia kaj devota.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Estas tre dubinde, ke fanatikulo, forlasinta sian “sanktan aferon” aŭ subite trafinta situacion de la forlasita, povus adaptiĝi al [[Sendependeco|sendependa]] [[ekzistado]]. Sur grandaj [[vojo]]j de la [[mondo]] li aperas kiel [[senhejmulo]] kaj petas enlasi lin en iun ajn rapidantan preter li “sanktan aferon”… Li pretas aliĝi eĉ al [[krucmilito]] kontraŭ sia antaŭa “sankta afero” kun kondiĉo, ke tio estos vera krucmilito — senkompromisa, senkompata — [[milito]] je la nomo de unusola [[vero]].
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Fanatika [[soldato]] estas ordinara fanatikulo, kiu iĝis soldato, ne soldato kiu iĝis fanatikulo.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Verŝajne veras ke la [[perforto]] naskas fanatikecon, sed veras ankaŭ ke fanatikeco naskas perforton. Tre ofte malfacilas diri, kio aperas pli kaj kio malpli frue.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = La [[homo]] [[Kredo|kredanta]] uzas praktikon de [[teroro]] ne nur [[timigado]] kaj [[subpremado]] de siaj [[malamiko]]j, sed ankaŭ por fortikigado kaj fortigado de sia propra kredo. Ĉiu [[linĉado]] en nia [[Suda Usono|Sudo]] ne nur timigas la [[nigrulo]]jn, sed ankaŭ fortigas fanatikan kredon de la [[blankulo]]j je ilia [[supereco]].
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Ĉe akceptintaj la [[kredo]]n sub premo de [[perforto]] ankaŭ povas aperi fanatikeco.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Pravigi propran [[malkuraĝo]]n helpas fanatika [[kredo]].
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Misiisto|Misiisma]] [[fervoro]] laŭsence esprimas profundan [[timo]]n, iun obstinan [[sento]]n de malsufiĉo… Fanatikulo, konvertanta aliajn je sia [[kredo]], fortigas per tio ankaŭ sian kredon.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Diferenco inter la “[[homoj de la vorto]]”, fanatikuloj kaj “homoj de la [[ago]]” estas proksimuma… Tiaj homoj kiel [[Ghandi]] kaj [[Trockij]] estis unue “nepraktikaj homoj de la vorto”, sed poste montris esceptajn [[Administrado|administrajn]] kaj [[Militestro|armeestrajn]] [[talento]]jn. [[Mahomedo]] komencis kiel la “homo de la vorto”, kaj poste transformiĝis je la senbrida fanatikulo kaj fine montris sian mirindan praktikan [[intelekto]]n. La fanatikulo [[Lenin]] estis nekomparebla “homo de la vorto” kaj nekomparebla “homo de la ago”. Tiu ĉi klasifiko necesas por kompreno, ke grundo por la [[Amaso|amasa]] [[movado]] estas preparata plej bone de la “homoj de la vorto”. Kreskigado de la movado postulas karakteron kaj trajtojn de la fanatikulo, kaj stabiligado de la movado estas afero plejparte por praktikuloj, “homoj de la ago”.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = La liberpensemo de la [[Renesanco]] estis antaŭulo de la nova fanatikeco — [[Reformacio]] kaj de la [[Kontraŭreformacio]]. [[Francoj]] de la [[Klerisma epoko]], senmaskigantaj la [[eklezio]]n kaj la [[krono]]n, edifantaj [[racio]]n kaj [[toleremo]]n, kaŭzis eksplodon de la [[Franca revolucio|revolucia]] kaj [[Nacio|nacia]] fanatikeco, ne ĉesintan ĝis nun. [[Markso]] kaj liaj adeptoj, diskreditigintaj [[religio]]n, [[naciismo]]n, [[Komerco|komercan]] pasion, enmondigis novan fanatikecon — [[socialismo]]n, [[komunismo]]n, [[Stalin]]-naciismon kaj strebon al la monda [[regado]].
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Kiam venis ĝusta momento, nur fanatikulo povas veki la vere [[Amaso|amasan]] [[movado]]n. Amasa [[malkontento]], kaŭzita de la batalemaj “[[homoj de la vorto]]”, sen fanatikulo restas nedirektita kaj povas transformiĝi nur je sensenca [[ribelo]], kiun facilas subpremi. Sen fanatikulo komencitaj [[reformo]]j, eĉ tre krutaj kaj rezolutaj, ne ŝanĝas malnovan vivstilon kaj ĉia [[ŝanĝo]] de la ŝtata [[potenco]] limiĝas je transiro de la [[regado]] de tiuj “homoj de la ago” al aliaj. Sen fanatikulo evidente efektive novaj iniciatoj ne eblas.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = La fanatikulo estas tute alia [ol la “[[homoj de la vorto]]”]. [[Ĥaoso]] estas lia medio. Kiam la malnova ordo ekdisfalas, la fanatikulo brulkape sin ĵetas al la lukto por fini la malamatan [[nuntempo]]n. Bildo de la mondofino ravas lin. For [[reformo]]jn! Ĉio ekzistanta estas rubaĵo kaj kiun sencon havas reformado de ĉio ĉi. Sian strebon al [[anarĥio]] la fanatikulo klarigas per ŝajne sufiĉe kredinda aserto, ke neniu nova komenco eblas, ĝis surtere ekzistas malnova malordo. La timigitajn, ankoraŭ restintajn “homojn de la vorto” li forpuŝas flanken, kvankam plu laŭdegas iliajn [[doktrino]]jn kaj elbuŝigas iliajn [[slogano]]jn.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = De kie aperas la fanatikulo? plejparte el vicoj de la nekreemaj “[[homoj de la vorto]]”. La “homoj de la vorto” dividiĝas je du grupoj: tiuj kiuj trovas kontentiĝon je la krea [[laboro]] kaj tiuj kiuj ĝin ne trovas. La krea “homo de la vorto”, kiel ajn forte li kritiku kaj moku la ekzistantan ordon, fakte estas ligita al [[nuntempo]]. Li havas [[deziro]]n korekti, ne detruadi. Kiam la [[Amaso|amasa]] [[movado]] trafas liajn manojn, li igas ĝin pli milda. Planitaj de li [[reformo]]j estas malprofundaj kaj la [[vivo]] daŭras sen neatenditaj haltoj. Tia movado de la vivo eblas nur tiam kiam mankas anarĥiaj agoj de la amasoj, kiuj neimageblas, ĉar la malnova ordo cedas sen lukto aŭ pro tio, ke la “homoj de la vorto” unuiĝis kun la fortaj “homoj de la ago” en momento kiam minacis aperonta [[ĥaoso]]. Kiam ja lukto kontraŭ la malnova ordo akceptas kruelan kaj ĥaosan karakteron kaj la [[venko]] super ĝi povas okazi nur helpe de forta unuiĝo kaj [[sinofero]], tiam la krea “homo de la vorto” kutime estas forĵetata kaj la afero transiras en la manojn de la nekreaj “homoj de la vorto” — en la manojn de eternaj [[malsukcesinto]]j, fanatike neantaj nuntempon.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = Por evoluo de la [[Amaso|amasa]] [[movado]] la fanatikulo estas danĝera pro tio, ke li ne povas halti…. Li plu strebas al ekstremoj. Do laŭvorte sekvan tagon por la [[venko]] plejparto de la amasaj movadoj ekkverelas. Pasio, hieraŭ trovinta eliron en la senkompromisa lukto kontraŭ ekstera [[malamiko]], ekmontriĝas en ardaj disputoj kaj frakcia lukto. Ellaboriĝis kutimo [[Malamo|malami]] kaj kiam ne plu haveblas submane detruendaj malamikoj la fanatikuloj direktas sian [[furiozo]]n kontraŭ la aliaj.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = La vojon al la [[Amaso|amasa]] [[movado]] kreas la “[[homoj de la vorto]]”, realigas la movadon la fanatikuloj, stabiligas la “homoj de la ago”. Por la movado estas bone kaj verŝajne eĉ necese por ĝia daŭrigo ke tiujn ĉi [[rolo]]jn plenumu malsamaj [[homo]]j — unu post alia, laŭorde. Kiam okazas, ke la movadon ekde ĝia koncipo ĝis maturiĝo gvidas la sama homo aŭ la samaj homoj (aŭ homoj de la sama tipo), do la movado kutime [[Fiasko|fiaskas]]. La [[Faŝismo|faŝisma]] kaj [[Naziismo|nazia]] movadoj ne havis sinsekvajn [[ŝanĝo]]jn en la gvidantaro kaj ambaŭ finiĝis per katastrofo. Fanatikeco de [[Hitlero]], lia malkapablo halti, malkapablo al la rolo de la praktika “homo de la ago” pereigis la movadon. Se Hitlero mortus meze de la [[1930-aj jaroj]] la movadon sendube ekgvidus “homo de la ago” simila al [[Hering]] kaj ĝi postvivus.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Trockij]] estis la brila “[[homo de la vorto]]” — vanta, brila [[individuisto]] ĝis medolo. Katastrofa falo de la [[Rusia imperio]] kaj pova volo de [[Lenin]] venigis Trockij-on al tendaro de fanatikuloj. Dum la [[Rusia enlanda milito|enlanda milito]] li montris neordinarajn talentojn de la organizanto kaj [[militestro]]. Sed kiam fine de la enlanda milito streĉiĝo malkreskis, Trockij denove iĝis la “homo de la vorto” — sen [[kruelo]], sen [[suspektemo]], kalkulanta pri la vorto, ne pri la kruda [[forto]], kaj li ebligis al la ruza fanatikulo [[Stalin]] forigi sin.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = [[Stalin]] mem estis kombinaĵo de fanatikulo kaj la “[[homo]] de la ago” kun dominado de la trajtoj de fanatikulo.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = La “[[homoj de la vorto]]” kaj fanatikuloj — partoprenantoj de la [[movado]] de la frua periodo — estas kanonizataj.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = J. B. S. Haldane konsideras fanatikecon unu el kvar plej gravaj inventoj dum la periodo inter la 3000-a jaro a. K. kaj la 1400-a jaro p. K. Tio estas [[judo]]-[[Kristanismo|kristana]] invento. Kaj ŝajnas strange ke, ricevinte [[Psiko|psikan]] [[malsano]]n, la [[mondo]] akiris ankaŭ sorĉan instrumenton por resurektado el la mortaj de tutaj [[socio]]j kaj [[nacio]]j<ref>Referenco al: J. B. S. Haldane. The Ineqaulity of Man. 1938. p. 49.</ref>.
|aŭtoro = [[Eric Hoffer]]
|verko = La vera kredanto [1951]
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo
|teksto = La tuta problemo kun la mondo estas ke [[stultulo]]j kaj fanatikuloj ĉiam certas en siaj opinioj, kaj [[saĝeco|saĝuloj]] ĉiam dubas pri la siajn.ricevinte [[Psiko|psikan]] [[malsano]]n, la [[mondo]] akiris ankaŭ sorĉan instrumenton por resurektado el la mortaj de tutaj [[socio]]j kaj [[nacio]]j<ref>Referenco al: J. B. S. Haldane. The Ineqaulity of Man. 1938. p. 49.</ref>.
|aŭtoro = [[Bertrand Russell]]
|verko =
|origina teksto = The whole problem with the world is that fools and fanatics are always so certain of themselves, and wiser people so full of doubts.
}}
[[Kategorio:Socio]]
[[Kategorio:Politiko]]
[[Kategorio:Religio]]
| |||