Lingvo: Malsamoj inter versioj

Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Neniu resumo de redakto
Linio 10:
}}
'''Lingvo''' [[sistemo]] de [[signo]]j, per kiu la [[Homo|homa]] [[sperto]] estas analizata kaj esprimata, diverse laŭ la homgrupoj, kaj kiu posedas du sistemojn de unuoj (morfemoj kaj fonemoj).
 
{{Citaĵo
|teksto = …nenio povis iĝi por la [[Marksismo|marksisma]] [[dialektiko]] pli detrua ol [[ideo]] ke lingva [[komunikilo]] determinas formon de [[Socio|socia]] evoluo ne malpli ol produktiloj.
|aŭtoro= [[Marshall McLuhan]]
|verko= Komprenante amaskomunikilojn: la interna larĝigo de homo [1964]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Por [[Psikiatrio|psikiatroj]] estis enigmo emo de infanoj-[[Neŭrozo|neŭrozuloj]] perdi neŭrozajn simptomojn dum parolado per [[telefono]]. Iuj balbutuloj, transirinte al eksterlanda lingvo, ĉesas balbuti.
|aŭtoro= [[Marshall McLuhan]]
|verko= Komprenante amaskomunikilojn: la interna larĝigo de homo [1964]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Lingvo larĝigas kaj komplikigas [[homo]]n, sed samtempe ĝi apartigas liajn kapablojn.
|aŭtoro= [[Marshall McLuhan]]
|verko= Komprenante amaskomunikilojn: la interna larĝigo de homo [1964]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĉiu gepatra lingvo instruas al siaj parolantoj tute unikan manieron vidi la [[mondo]]n, senti ĝin kaj agadi en tiu mondo.
|aŭtoro= [[Marshall McLuhan]]
|verko= Komprenante amaskomunikilojn: la interna larĝigo de homo [1964]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Sekva logika paŝo devus esti evidente jam ne [[traduko]], sed forlaso de la lingvoj por komuna [[Kosmo|kosma]] [[konscio]], grandparte simila eble al la kolektiva [[nekonscio]], pri kiu revis [Henri] [[Henri Bergson|Bergson]]. Oni povas fari paralelon inter stato de “senpezeco”, promesanta al ni, laŭ [[biologo]]j, fizikan [[senmorto]]n, kaj stato de muteco, kiu povus donaci al ni eternan kolektivan [[harmonio]]n kaj [[paco]]n.
|aŭtoro= [[Marshall McLuhan]]
|verko= Komprenante amaskomunikilojn: la interna larĝigo de homo [1964]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = El pluraj neantaŭvideblaj sekvoj de [[libroeldonado]] eble plej famas naskiĝo de [[naciismo]]. [[Politiko|Politika]] unueciĝo de loĝantaroj surbaze de [[Dialekto|dialektaj]] kaj lingvaj grupoj estis neimagebla ĝis la eldonado transformis ĉiun popolan lingvon je ekstensia komunikilo. [[Tribo]] — larĝigita formo de familio, konsistanta el sangaj [[parenco]]j — eksplodas per eldonado kaj anstataŭiĝas per asocio de homoj, egale edukitaj esti [[individuo]]j.
|aŭtoro= [[Marshall McLuhan]]
|verko= Komprenante amaskomunikilojn: la interna larĝigo de homo [1964]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = En la [[epoko]] de [[fotado]] lingvo akiras grafikan aŭ ikonan karakteron, kies “signifo” estas preskaŭ neniel ligita al la semantika [[universo]] kaj ĝenerale ne apartenas al la [[Litero|litera]] [[respubliko]].
|aŭtoro= [[Marshall McLuhan]]
|verko= Komprenante amaskomunikilojn: la interna larĝigo de homo [1964]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Unuecon al la [[Araba mondo|arablingva]] mondo povas doni nur la [[gazetaro]]. [[Naciismo]] estis nekonata al la [[okcidenta mondo]] ĝis la [[Renesanco]], kiam [[Johannes Gutenberg|Gutenberg]] ebligis ekvidi la gepatran lingvon en unuforma vesto.
|aŭtoro= [[Marshall McLuhan]]
|verko= Komprenante amaskomunikilojn: la interna larĝigo de homo [1964]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[tajpmaŝino]] kunfandas verkadon kaj publikigadon, naskante tute novan rilaton al la skriba kaj tajpita [[vorto]]. Verkado per tajpmaŝino ŝanĝis formojn de la lingvo kaj [[literaturo]]…
|aŭtoro= [[Marshall McLuhan]]
|verko= Komprenante amaskomunikilojn: la interna larĝigo de homo [1964]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Legante, ni aŭskultas sonregistraĵon de la [[Skribo|skribita]] [[vorto]]; aŭskultante [[radio]]n, ni produktas [[Vido|vidan]] akompanadon. Kial ni ne kapablas bildigi dum paroli per [[telefono]]? …Malsame ol la skriba kaj presita paĝo, la telefono postulas plenan partoprenon. Ĉiu skriba homo kun indigno traktas tian insistan postuladon de la tuta atento, ĉar li delonge alkutimiĝis al fragmenta atento. Analogie la skriba homo nur kun granda peno povas lerni paroli aliajn lingvojn, ĉar alproprigado de la lingvo postulas partoprenon de ''ĉiuj'' [[senso]]j samtempe.
|aŭtoro= [[Marshall McLuhan]]
|verko= Komprenante amaskomunikilojn: la interna larĝigo de homo [1964]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
Linio 39 ⟶ 109:
}}
 
{{Citaĵo
*Kie neniu lingvo povis konstrui ponton inter la homoj, ĉar ĉiu atendis, ke la propran lingvon parolu ankaŭ la alia, sed mem ne volis lerni ties lingvon, tie la najbaroj restis fremduloj.
|teksto = Kie neniu lingvo povis konstrui ponton inter la homoj, ĉar ĉiu atendis, ke la propran lingvon parolu ankaŭ la alia, sed mem ne volis lerni ties lingvon, tie la najbaroj restis fremduloj.
** Aŭtoro:[[Sabine Dittrich]] [[Heredantoj de silentado]]
|aŭtoro = [[Sabine Dittricht]]
* Por ke lingvo estu internacia, ne sufiĉas nomi ĝin tia.
|verko = [[Heredantoj de silentado]]
** Aŭtoro: [[Ludoviko Lazaro Zamenhof]]
|origina teksto =
*Kiu eksterlandajn lingvojn ne konas, de la propra nenion scias.
}}
**''Wer fremde Sprachen nicht kennt, weiß nichts von seiner eigenen.''
** Aŭtoro: [[Johann Wolfgang VON GOETHE]]
*La lingvo kaj la imperio ĉiam kunis.
**''Siempre la lengua fue compañera del imperio.''
**[[Antonio de Nebrija]] La Gramática Castellana, 1492.
*Se mi parolus la lingvojn de homoj kaj [[anĝelo]]j, sed ne havus amon, mi fariĝus sonanta [[kupro]] aŭ tintanta [[cimbalo]].
**Aŭtoro: [[Sankta Paŭlo]]
**''La unua epistolo al la Korintanoj 13:1'' (Londona Biblio)
* La komunikado de popoloj estas tiel granda, ke oni nepre bezonas komunan lingvon
**Aŭtoro: [[Kartezio]]
** en letero al sia amiko abato Mersenne ([[w:20-a de novembro|20-a de novembro]] [[w:1629|1629]])
*Milito okazas kiam lingvo fiaskas.
**[[Margaret Atwood]]
*Ruza Toronta advokato profunde faris teknikegan argumenton antaŭ la Suprema Kortumo [de Kanado]. Ĝi dependis de tre fajna lego de la leĝa teksto kaj la letero de la leĝo. Subite la ĉefjuĝisto, Beverley McLachlan, klinis sin kaj demandis al la advokato ĉu lia argumento ankaŭ funkcias en la franca. Ĉar la leĝo estas la leĝo en ambaŭ lingvoj egale kaj elirejo el unu emas fermiĝi en la alia. Nur substanca argumento elteneblas. La advokato neniel sciis kion respondi.
**[[John Ralston Saul]], ''A Fair Country''
*Ĉiu legendo entenas reziduon da vero, kaj la baza funkcio de lingvo estas kontroli la universon per priskribi ĝin.
**Aŭtoro: [[James Baldwin]]
*Mi regas la [[germana]]n lingvon, sed ĝi ne ĉiam obeas.
**''Ich beherrsche die deutsche Sprache, aber sie gehorcht nicht immer.''
**[[Alfred Polgar]]
(Alfred Polgar)
 
{{Citaĵo
|teksto = Por ke lingvo estu internacia, ne sufiĉas nomi ĝin tia.
|aŭtoro = [[José Ortega y Gasset]]
|verko = [[Ludoviko Lazaro Zamenhof]]
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Kiu eksterlandajn lingvojn ne konas, de la propra nenion scias.
|aŭtoro = [[Johann Wolfgang von Goethe]]
|verko =
|origina teksto = Wer fremde Sprachen nicht kennt, weiß nichts von seiner eigenen.
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La lingvo kaj la imperio ĉiam kunis.
|aŭtoro = [[Antonio de Nebrija]]
|verko = La Gramática Castellana [1492]
|origina teksto = Siempre la lengua fue compañera del imperio.
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Se mi parolus la lingvojn de homoj kaj [[anĝelo]]j, sed ne havus amon, mi fariĝus sonanta [[kupro]] aŭ tintanta [[cimbalo]].
|aŭtoro = [[Sankta Paŭlo]]
|verko = La unua epistolo al la Korintanoj 13:1'' (Londona Biblio)
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[komunikado]] de popoloj estas tiel granda, ke oni nepre bezonas komunan lingvon.
|aŭtoro = [[Kartezio]]
|verko = Letero al abato Mersenne, la ([[w:20-a de novembro|20-a de novembro]] [[w:1629|1629]])
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Milito okazas kiam lingvo fiaskas.
|aŭtoro = [[Margaret Atwood]]
|verko =
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Ruza Toronta advokato profunde faris teknikegan argumenton antaŭ la Suprema Kortumo [de Kanado]. Ĝi dependis de tre fajna lego de la leĝa teksto kaj la letero de la leĝo. Subite la ĉefjuĝisto, Beverley McLachlan, klinis sin kaj demandis al la advokato ĉu lia argumento ankaŭ funkcias en la franca. Ĉar la leĝo estas la leĝo en ambaŭ lingvoj egale kaj elirejo el unu emas fermiĝi en la alia. Nur substanca argumento elteneblas. La advokato neniel sciis kion respondi.
|aŭtoro = [[John Ralston Saul]]
|verko = A Fair Country
|origina teksto =
}}
{{Citaĵo|teksto=Se niaj vortoj estus kreitaj surbaze de iu rekta principo, la infanaj paroloj ne ŝajnus al ni tiom amuzaj, ili nemalofte estas "pli ĝustaj" ol la [[gramatiko]] kaj “korektas” ĝin.
|aŭtoro=[[Kornej Ĉukovskij]]