Marshall McLuhan: Malsamoj inter versioj

Enhavo forigita Enhavo aldonita
RG72 (diskuto | kontribuoj)
RG72 (diskuto | kontribuoj)
Linio 253:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Skribo]] kreas oble pli simplajn tipojn de [[homo]]j kompare al tiuj, kiuj evoluas en komplika araneaĵo de kutimaj tribaj kaj [[Parolo|parolaj]] [[socio]]j. Ĉar fragmentita homo kreas homogenan [[okcidenta mondo|okcidentan mondon]], dum parolaj socioj konsistas el homoj diferenciĝintaj, sed diferenciĝintaj ne danke al specialistaj scipovoj aŭ videblaj signoj, sed danke al unikaj emociaj miksiĝoj. Interna mondo de parola homo estas interplektiĝo de komplikaj emocioj kaj sentoj, kiujn praktikema homo de la Okcidento delonge ene de si detruis aŭ subpremis por pliaj efikeco kaj praktikeco.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 260:
 
{{Citaĵo
|teksto = Krom [[lumo]] ĉiuj komunikiloj[[komunikilo]]j ekzistas en paroj, kiam unu servas kiel “enhavo” de alia, kaj tio kaŝas de niaj okuloj[[okulo]]j funkciadon de ambaŭ.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 267:
 
{{Citaĵo
|teksto = Por [[Psikiatrio|psikiatroj]] estis enigmo emo de infanoj-[[Neŭrozo|neŭrozuloj]] perdi neŭrozajn simptomojn dum parolado per [[telefono]]. Iuj balbutuloj, transirinte al eksterlanda [[lingvo]], ĉesas balbuti.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 274:
 
{{Citaĵo
|teksto = Vortoj[[Vorto]]j estas siaspeca restarigo de [[informo]], kiu okazas kun alta rapideco kaj povas ampleksi la tutan medion kaj la tutan sperton. Vortoj estas komplikaj sistemoj de metaforoj[[metaforo]]j kaj simboloj[[simbolo]]j, tradukantaj sperton al nianiaj elparoleblaj aŭ eksporteblaj eksteren sestoj[[sento]]j. Danke al [[tradukado]] de senpera [[Senso|sensa]] sperto al voĉaj simboojsimboloj, eblas en unu momento veki kaj restarigi el [[memoro]] la tutan mondon.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 281:
 
{{Citaĵo
|teksto = …antaŭaj teknologioj[[teknologio]]j estis partaj kaj fragmentaj, dum la [[Elektro|elektra]] estas totala kaj inkluziva.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 288:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĉe la [[Elektro|elektra]] [[teknologio]] homaj taskoj komplete limiĝas je [[edukado]] kaj esplorado… tio signifas ke ĉiuj formoj de okupiteco transformiĝas je “pagenda edukado”, kaj ĉiuj formoj de [[riĉeco]] kreiĝas per movado de informoj[[informo]]j.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 295:
 
{{Citaĵo
|teksto = Efiko de [[radio]] estas vida, efiko de [[foto]] estas aŭda.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 302:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Malsano|Malsani]] sen simptomoj signifas havi imunon. Ankoraŭ neniu [[socio]] havis sufiĉajn sciojn[[scio]]jn pri siaj agoj por evoluigi imunon al siaj novaj larĝigoj aŭ teknologioj[[teknologio]]j. Hodiaŭ ĉe ni aperis [[sento]], ke eble tian imunon kapablas krei la [[arto]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 309:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Artisto]] kaptas sencon de [[Kulturo|kultura]] kaj [[Teknologio|teknologia]] trarompo jardekojn antaŭ reale riveliĝos ĝia transforma influo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 316:
 
{{Citaĵo
|teksto = …en la [[Elektro|elektra]] [[epoko]] ne plu havas sencojn paroli ke la [[artisto]] marŝas antaŭ sia [[tempo]]. Nia [[teknologio]] ankaŭ marŝas antaŭ sia tempo, necesas nur sukcesi ekvidi en ĝi nome tion, kio ĝi estas. Nun por ne okazu troa katastrofo en la [[socio]], la artisto emas forlasi sian eburan turon por translokiĝi al la turo de socia regado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 323:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kaj [[Teknologio|teknologia]] larĝigo de niaj korpoj, destinita por mildigi fizikan streĉiĝon, povas kaŭzi streĉiĝon [[Psiko|psikan]], kaj tio povas esti por ni oble pli malbone.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 330:
 
{{Citaĵo
|teksto = Neniu bezonas aŭtojn[[aŭto]]jn dum mankas aŭtoj, kaj neniu interesiĝas pri [[televido]] ĝis aperis televidaj programoj. Tiu kapablo de [[teknologio]] krei propran mondon de postulado estas nedisigebla de tio, ke teknologio estas unuavice larĝigo de niaj korpoj[[korpo]]j kaj sensoj[[senso]]j.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 337:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kiel kondutas tutaj komunumoj kiam oni konkeras kaj [[Sklaveco|sklavigas]] ilin? Al ilia dispono venas la sama strategio, kiun en [[socio]] de batalantoj uzas lamulo. Ili komencas [[Specialisto|specialiĝi]] je io kaj iĝas por siaj mastroj neanstataŭigeblaj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 344:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kiam apude ekzistas du socioj[[socio]]j, priska[[Psiko|psika]] defio de pli komplika el ili efikas al la pli simpla forme de eksploda elĵeto de energio…[[energio]]… Kiel barbaron[[barbaro]]n kontakto kun [[civilizo]] spronis al ekstrema moviĝemo, transformiĝinta je amasa [[migrado]], same [[adoleskulo]], devigita partopreni en [[Urbo|urba]] [[vivo]], nekapabla akcepti ĝin kiel [[plenkreskulo]], komencas “senkialan ribelon”. Antaŭe la adoleskulo havis esperon pri [[estonteco]]. Li estis preta al atendado de sia ŝanco. Sed ekde la tempo kiam aperis [[televido]], strebo al partopreno finis la adoleskon kaj en ĉiu usona hejmo kreskis sia [[Berlina muro]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 351:
 
{{Citaĵo
|teksto = …ofta kaj vana fuĝo al [[futurismo]][[arkaismo]] estas strategioj de renkontiĝo kun radikalaj ŝanĝoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 358:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Parolo|Parola]] [[vorto]] drame kaptas ĉiujn homajn sensojn[[senso]]jn dum alte edukitaj [[Skribo|skribaj]] homoj[[homo]]j emas paroli laŭeble plej laŭorde kaj ordinare.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 365:
 
{{Citaĵo
|teksto = Legopova [[homo]] kaj [[Skribo|skriba]] [[socio]] evoluigas en si teruran kapablon konduti en ĉiuj aferoj mirinde distanciĝante de tiuj sentoj kaj de tiu emocia engaĝiĝo, kiujn nepre sentus nelegopova homo kaj neskriba socio.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 372:
 
{{Citaĵo
|teksto = Nome larĝigo de [[homo]] al [[parolo]] ebligas al [[intelekto]] distanciĝi de nekompareble pli granda [[realo]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 379:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Lingvo]] larĝigas kaj komplikigas homon[[homo]]n, sed samtempe ĝi apartigas liajn kapablojn.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 386:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĉiu gepatra [[lingvo]] instruas al siaj parolantoj tute unikan manieron vidi la mondon[[mondo]]n, senti ĝin kaj agadi en tiu mondo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 393:
 
{{Citaĵo
|teksto = Sekva logika paŝo devus esti evidente jam ne [[traduko]], sed forlaso de la lingvoj[[lingvo]]j por komuna [[Kosmo|kosma]] [[konscio]], grandparte simila eble al la kolektiva [[nekonscio]], pri kiu revis [Henri] [[Henri Bergson|Bergson]]. Oni povas fari paralelon inter stato de “senpezeco”, promesanta al ni, laŭ biologoj[[biologo]]j, fizikan senmorton[[senmorto]]n, kaj stato de muteco, kiu povus donaci al ni eternan kolektivan harmonion[[harmonio]]n kaj pacon[[paco]]n.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 400:
 
{{Citaĵo
|teksto = Imagu ke anstataŭ elpendigi stelo-strian flagon, ni devus skribi la vortojn “usona“[[Usono|usona]] flago”[[flago]]” trans ŝtofopeco kaj elpendigi ĝin… Eble tiu ilustraĵo helpos al ni imagi kian ŝanĝon travivas [[Tribo|triba]] homo, alpropriganta skribon[[skribo]]n. El liaj rilatoj kun [[Socio|socia]] grupo preskaŭ komplete estas ekskludataj [[Emocio|emocia]] kaj korporacia [[Familio|familia]] sentoj[[sento]]j. Li akiras emocian liberon[[libero]]n, ebligantan al li apartiĝi de la tribo kaj iĝi [[Civilizo|civilizita]] individuo, homo de vida organizado, havanta homogenajn imagojn, kutimojn kaj rajtojn same kiel ĉiuj aliaj civilizitaj individuoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 407:
 
{{Citaĵo
|teksto = Edziĝinte al [[papiruso]], [[alfabeto]] anoncis finon de nemoveblaj templaj burokratioj[[burokratio]]j kaj [[Pastro|pastraj]] monopoloj[[monopolo]]j pri scioj[[scio]]j kaj [[potenco]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 414:
 
{{Citaĵo
|teksto = La fonetika [[alfabeto]] estas unika [[teknologio]]. Ekzistis pluraj tipoj da skriboj[[skribo]]j, la piktograma kaj silaba, sed nur en la fonetika alfabeto semantike sensencaj literoj[[litero]]j estas uzataj por transdonado de semantike sensencaj sonoj. Tiu kompleta apartigo kaj disigo de la vida kaj aŭda mondoj[[mondo]]j estis, de la [[Kulturo|kultura]] vidpunkto, kruela kaj senkompata.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 421:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la fonetika [[alfabeto]] (kaj jam ĝi sola) kreis “civilizitan“[[Civilizo|civilizitan]] homon”, do apartiĝintajn unu de alia individuojn[[individuo]]jn, egalajn antaŭ [[Skribo|skriba]] [[Juro|jura]] kodekso.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 428:
 
{{Citaĵo
|teksto = …ideogramo estas la esprimiva [[geŝtalto]], malsame ol analiza disocio de la sentoj[[sento]]j kaj funkcioj, kia estas la fonetika [[skribo]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 435:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Konscio]] estas neverbala procezo. Sed tamen dum pluraj jarcentoj ni preferis ĉenon de inferencoj kiel signon de [[logiko]] kaj [[racio]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 442:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ankoraŭ en la [[18-a jarcento]] [[David Hume]] pruvis, ke neniu sinsekvo, ĉu natura aŭ logika, atestas iun ajn kaŭzecon. La sekva simple aldoniĝas al la antaŭa, sed ne estas kaŭzata de ĝi.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 449:
 
{{Citaĵo
|teksto = En [[Tribo|tribaj]] kulturoj[[kulturo]]j ordigo de sperto okazas danke al dominado de aŭda senta vivo, subpremanta vidajn valorojn. [[Aŭdo]], malsame ol la malvarma kaj neŭtrala [[okulo]], estas supersensiva, preciza kaj ĉioninkluziva. En [[Parolo|parolaj]] kulturoj ago kaj reago estas samtempaj. La fonetika kulturo ja donas al la homoj[[homo]]j rimedojn de subpremado de iliaj sentoj[[sento]]j kaj emocioj ĉe ekpartopreno en agado. Agi sen reagi al io ajn kaj sen engaĝiĝi — tio estas specifa atingo de la [[Okcidento|okcidenta]] [[Skribo|skriba]] homo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 456:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kiel jam delonge diris [Jean-Jacques] [[Jean-Jacques Rousseau|Rousseau]] (kaj post li ankaŭ la filozofoj-romantikuloj), ĉe la legopova [[homo]] okazas kolosa disfendiĝo de [[Imago|imaga]], [[Emocio|emocia]] kaj [[Sento|senta]] vivoj[[vivo]]j.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 463:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĝis aperis [[telegrafo]], mesaĝoj[[mesaĝo]]j ne povis vojaĝi pli rapide ol mesaĝisto. Antaŭe la vojoj[[vojo]]j kaj [[Skribo|skriba]] [[vorto]] estis forte interligitaj. Nur post alveno de telegrafo [[informo]] apartiĝis de tiaj firmaj portiloj kiel [[ŝtono]] kaj [[papiruso]], grandparte same kiel antaŭe [[mono]] apartiĝis de [[ledo]], valorbriko kaj metaloj[[metalo]]j, iĝinte finfine [[Papero|papera]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 470:
 
{{Citaĵo
|teksto = Akcelo kreas strukturon, kiun iuj [[Ekonomiko|ekonomikistoj]] nomas modelo “centro — periferio”. Kiam ĝi iĝas tro granda por kreanta kaj reganta ĝin centro, de ĝi ekapartiĝas fragmentoj, kiuj starigas novajn sistemojn “centro — periferio”, jam siajn proprajn.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 477:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Elektro|Elektraj]] rapidecoj kreas centrojcentrojn ĉie. Periferioj sur nia [[Tero|planedo]] malaperas.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 484:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la unua ŝarĝobesto estis [[virino]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 491:
 
{{Citaĵo
|teksto = Post invento de [[aviadilo]] la urboj[[urbo]]j estas same malmulte ligitaj al homaj bezonoj kiel la muzeoj[[muzeo]]j. Ili iĝas muzeaj ekspozicioj, kies koridoroj memorigas forirantajn al [[pasinteco]] [[Industrio|industriajn]] muntoĉenojn.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 498:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la [[vojaĝanto]] transiras al fluglinioj kaj pro tio ĉesas travivi la akton de vojaĝo mem… Li ekvojaĝas nur post kiam li alteriĝas.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 505:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Vilaĝo]] instituciigis ĉiujn homajn funkciojn en formoj, kiuj havas malaltan intensecon. En tiu milda formo ĉiu povis ludi plurajn rolojn. Grado de partopreno estis alta kaj grado de organizado — malalta.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 512:
 
{{Citaĵo
|teksto = Hodiaŭ, en la [[Elektro|elektra]] [[epoko]], denove okazas serĉado de tia [[Biologio|biologia]] aliro al artefarita medio.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 519:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Anksio]] de la [[vilaĝo]], anstataŭigita de rezisto de la [[urbo]] transformiĝis je elĉerpiĝo kaj inercio de la [[imperio]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 526:
 
{{Citaĵo
|teksto = Nome [[papero]] el [[Ĉinio]], laŭgrade kreante al si vojon tra [[Proksima Oriento]] al [[Eŭropo]], komencis ekde la [[9-a jarcento]] senhalte akceli edukadon kaj negocon kaj kreis fundamenton de la “Renesanco“[[Renesanco]] de la [[12-a jarcento”jarcento]]”, populariginte gravuraĵojn[[gravuraĵo]]jn kaj ebliginte finfine je la [[15-a jarcento]] [[libroeldonadon]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 533:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[Poŝto|poŝtaj]] [[vojoj]] en [[Anglio]] estis pagataj ĉefe de la gazetoj[[gazeto]]j.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 540:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Fervojo]] neimageble intensigis militarton, iginte la [[Usona Enlanda milito|enlandan militon en Usono]] la unua granda konflikto, en kiu estis uzataj fervojaja linioj, kaj elvokinte ĝian fascinan studadon en ĉiuj [[Eŭropo|eŭropaj]] ĝeneralaj staboj, kiuj ankoraŭ ne havis eblecon uzi fervojon por komuna sangoverŝado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 547:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kiel la [[Napoleonaj militoj]] estis de la [[teknologiao|teknologia]] vidpunkto siaspeca altiriĝo de [[Francio]] al [[Anglio]], same la [[Unua mondmilito]] iĝis grava etapo de la definitiva industriiĝo de [[Germanio]] kaj [[Usono]]. Hodiaŭ [[Rusio]] montris, malsame ol la malsukcesinta tion montri [[Romio]], ke militismo mem estas la ĉefa [[vojo]] de teknika klerigado kaj akcelado de [[subevoluinta lando|subevoluintaj regionoj]].
|teksto =
|aŭtoro=
|verko=
Linio 554:
 
{{Citaĵo
|teksto = Nome al [[fervojo]] la [[Usono|usona]] [[urbo]] ŝuldas sian abstraktan kradan planadon kaj neorganikan apartigadon de produktado, [[konsumado]] kaj loĝado. La [[aŭto]] ĥaosigis abstraktan formon de la industria urbo, miksinte ĝiajn apartigitajn funkciojn ĝis tia grado, ke tio elrevigis kaj zorgigis same urboplaniston kaj civitanon. Restis nur ke [[aviadilo]] kompletigu tiun implikaĵon, komplikiginte moveblecon de la civitano ĝis tiu punkto, kiam la urba spaco iĝas neadekvata. Same neadekvatas spaco de la granda urbo al [[telefono]], [[telegrafo]], [[radio]] kaj [[televido]].
|teksto = Kiel la Napoleonaj militoj estis de la teknologia vidpunkto siaspeca altiriĝo de Francio al Anglio, same la Unua mondmilito iĝis grava etapo de la definitiva industriiĝo de Germanio kaj Usono. Hodiaŭ Rusio montris, malsame ol malsukcesinta tion montri Romio, ke militismo mem estas la ĉefa vojo de teknika klerigado kaj akcelado de subevoluintaj regionoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 561:
 
{{Citaĵo
|teksto = En [[teatro]], [[balo]], futbala [[matĉo]], [[preĝejo]] ĉiu [[individuo]] ĝuas ĉeeston de ĉiuj aliaj. Ĝuo pro ĉeestado en [[amaso]]j konsistas en tiu ĝojo pro kresko de nombro, kies ekziston oni jam delonge supozis ĉe legopovaj membroj de la [[Okcidento|okcidenta]] socio.
|teksto = Nome al fervojo la usona urbo ŝuldas sian abstraktan kradan planadon kaj neorganikan apartigadon de produktado, konsumado kaj loĝado. La aŭto ĥaosigis abstraktan formon de la industria urbo, miksinte ĝiajn apartigitajn funkciojn ĝis tia grado, ke tio elrevigis kaj zorgigis same urboplaniston kaj civitanon. Restis nur ke aviadilo kompletigu tiun implikaĵon, komplikiginte moveblecon de la civitano ĝis tiu punkto, kiam la urba spaco iĝas neadekvata. Same neadekvatas spaco de la granda urbo al telefono, telegrafo, radio kaj televido.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 568:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kiel [[skribo]] estas larĝigo kaj apartiĝo de la plej neŭtrala kaj objektiva nia [[senso]], nome de [[vidkapablo]], ankaŭ la nombro estas larĝigo kaj apartiĝo de la plej intima kaj interliganta nia aktivado — nia [[tuŝsenso]].
|teksto = En teatro, balo, futbala matĉo, preĝejo ĉiu individuo ĝuas ĉeeston de ĉiuj aliaj. Ĝuo pro ĉeestado en amasoj konsistas en tiu ĝojo pro kresko de nombro, kies ekziston oni jam delonge supozis ĉe legopovaj membroj de la okcidenta socio.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 575:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[Eŭropo|eŭropano]] ekde la [[Dua mondmilito]] komencis akcenti vidajn valorojn; ne hazarde lia ekonomio subtenas nuntempe amasan produktadon de unuformaj konsumaĵoj. La usonanoj ja unuafoje ekribelis kontraŭ la unuformaj [[Konsumismo|konsumismaj]] valoroj.
|teksto = Kiel skribo estas larĝigo kaj apartiĝo de la plej neŭtrala kaj objektiva nia senso, nome de vidkapablo, ankaŭ la nombro estas larĝigo kaj apartiĝo de la plej intima kaj interliganta nia aktivado — nia tuŝsenso.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 582:
 
{{Citaĵo
|teksto = Tikla spececo de [[striptizo]] restis en [[pasinteco]]. Nudeco povis esti peke incita nur por la vida [[kulturo]], fortranĉinta sin de [[aŭdo]]-[[Tuŝsenso|tuŝaj]] valoroj de malpli abstraktaj [[socio]]j.
|teksto = La eŭropano ekde la Dua mondmilito komencis akcenti vidajn valorojn; ne hazarde lia ekonomio subtenas nuntempe amasan produktadon de unuformaj konsumaĵoj. La usonanoj ja unuafoje ekribelis kontraŭ la unuformaj konsumismaj valoroj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 589:
 
{{Citaĵo
|teksto = Plejparto de la sakraĵoj estas superŝarĝitaj je [[Tuŝsenso|tuŝa]] akcento. Pro tio ili ŝajnas tiom naturaj kaj vivaj al la [[Vido|vida]] [[homo]].
|teksto = Tikla spececo de striptizo restis en pasinteco. Nudeco povis esti peke incita nur por la vida kulturo, fortranĉinta sin de aŭdo-tuŝaj valoroj de malpli abstraktaj socioj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 596:
 
{{Citaĵo
|teksto = La subevoluintaj [[popolo]]j traktas [[nudeco]]n, se ĝi tute interesas ilin, de pozicio kiun ni kutimas atendi de niaj [[pentristo]]j kaj [[skulptisto]]j — la pozicio, inkluzivanta ĉiujn [[senso]]jn samtempe. Por [[homo]], uzanta la tutan sensan aparaton, nudeco estas la plej riĉa ebla esprimo de struktura formo. Por tre [[Vido|vida]] kaj malekvilibriĝinta senseco de la [[Industrio|industriaj]] socioj, subita renkontiĝo kun tuŝa karno iĝas vere ebriiga [[muziko]].
|teksto = Plejparto de la sakraĵoj estas superŝarĝitaj je tuŝa akcento. Pro tio ili ŝajnas tiom naturaj kaj vivaj al la vida homo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 603:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Loĝejo]] kiel ŝirmejo estas larĝigo de niaj mekanismoj de kontrolo de la korpotemperaturo, do ni kolektiva [[haŭto]] aŭ [[vesto]]. Plua larĝigo de la fizikaj organoj al ekstera [[mondo]], kontentiganta bezonojn de grandaj grupoj, estas la [[urbo]]j.
|teksto = La subevoluintaj popoloj traktas nudecon, se ĝi tute interesas ilin, de pozicio kiun ni kutimas atendi de niaj pentristoj kaj skulptistoj — la pozicio, inkluzivanta ĉiujn sensojn samtempe. Por homo, uzanta la tutan sensan aparaton, nudeco estas la plej riĉa ebla esprimo de struktura formo. Por tre vida kaj malekvilibriĝinta senseco de la industriaj socioj, subita renkontiĝo kun tuŝa karno iĝas vere ebriiga muziko.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 610:
 
{{Citaĵo
|teksto = Por la [[Tribo|tribaj]] kaj [[Skribo|senskribaj]] socioj [[loĝejo]] estis bildo same de la [[korpo]] kaj de la [[universo]].
|teksto = Loĝejo kiel ŝirmejo estas larĝigo de niaj mekanismoj de kontrolo de la korpotemperaturo, do ni kolektiva haŭto aŭ vesto. Plua larĝigo de la fizikaj organoj al ekstera mondo, kontentiganta bezonojn de grandaj grupoj, estas la urboj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 617:
 
{{Citaĵo
|teksto = …[[specialisto]] estas tiu, kiu neniam faras etajn [[eraro]]jn laŭvoje al granda eraro.
|teksto = Por la tribaj kaj senskribaj socioj loĝejo estis bildo same de la korpo kaj de la universo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 624:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kvadrataj [[ĉambro]]j aŭ [[domo]]j parolas per [[lingvo]] de malnomada [[specialisto]], dum rondecaj [[kabano]] aŭ iglo, simile al la konusa [[vigvamo]], atestas integrajn nomadajn kutimojn de plukistaj [[socio]]j.
|teksto = …specialisto estas tiu, kiu neniam faras etajn erarojn laŭvoje al granda eraro.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 631:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Elektro|Elektra]] [[lumo]] nuligis apartigon de [[nokto]] kaj [[tago]], de la interna kaj ekstera, de la subtera kaj surtera. Ĝi ŝanĝis ĉiun spacan aspekton de [[laboro]] kaj produktado same kiel aliaj elektriloj ŝanĝis spaco-tempan sperton de la [[socio]].
|teksto = Kvadrataj ĉambroj aŭ domoj parolas per lingvo de malnomada specialisto, dum rondecaj kabano aŭ iglo, simile al la konusa vigvamo, atestas integrajn nomadajn kutimojn de plukistaj socioj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 638:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kutime [[infano]] el [[slumo]]j havas tre subevoluintan vidan orientiĝon. Li ne vidas sin mem kiel evoluantan je io. Li ne starigas antaŭ si malproksimajn taskojn kaj celojn. De tago al tago li estas profunde mergiĝinta je sia propra [[mondo]] kaj ne kapablas plani por si terenon en alte specialiĝinta [[Senso|sensa]] [[vivo]] de la [[Vido|vida]] [[homo]]. Danke al [[Televido|televida]] [[imago]] tia stato de sluma infano ĉiam pli disvastiĝas tra la tuta loĝantaro.
|teksto = Elektra lumo nuligis apartigon de nokto kaj tago, de la interna kaj ekstera, de la subtera kaj surtera. Ĝi ŝanĝis ĉiun spacan aspekton de laboro kaj produktado same kiel aliaj elektriloj ŝanĝis spaco-tempan sperton de la socio.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 645:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[sanktulo]]j serioze konsideris la [[korpo]]n [[Simbolo|simbola]] [[vesto]] de la [[spirito]], kaj la [[eklezi]]on ili konsideris la dua korpo, vidante en ĉiu ĝia detalo grandan perfektecon.
|teksto = Kutime infano el slumoj havas tre subevoluintan vidan orientiĝon. Li ne vidas sin mem kiel evoluantan je io. Li ne starigas antaŭ si malproksimajn taskojn kaj celojn. De tago al tago li estas profunde mergiĝinta je sia propra mondo kaj ne kapablas plani por si terenon en alte specialiĝinta sensa vivo de la vida homo. Danke al televida imago tia stato de sluma infano ĉiam pli disvastiĝas tra la tuta loĝantaro.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 652:
 
{{Citaĵo
|teksto = En la unuaj vivmonatoj kaptado okazas reflekse; kapablo pri la [[Volo|vola]] malstreĉiĝo aperas nur fine de la unua vivojaro. [[Parolo]] aperas kun evoluo de kapablo lasi la [[objekto]]jn. Ĝi ebligas distanciĝi de la medio, kio estas ankaŭ kapablo al pli alta movebleco en esplorado de tiu medio.
|teksto = La sanktuloj serioze konsideris la korpon simbola vesto de la spirito, kaj la eklezion ili konsideris la dua korpo, vidante en ĉiu ĝia detalo grandan perfektecon.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 659:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Negocado]] per valuto baziĝas sur principo de alterna cikla kaptado kaj lasado.
|teksto = En la unuaj vivmonatoj kaptado okazas reflekse; kapablo pri la vola malstreĉiĝo aperas nur fine de la unua vivojaro. Parolo aperas kun evoluo de kapablo lasi la objektojn. Ĝi ebligas distanciĝi de la medio, kio estas ankaŭ kapablo al pli alta movebleco en esplorado de tiu medio.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 666:
 
{{Citaĵo
|teksto = Dum [[laboro]] anstataŭiĝas per pura cirkulado de [[informo]]j, [[mono]] kiel rezervejo de laboro fandiĝas kun informaj formoj de [[kredito]] kaj kreditkarto.
|teksto = Negocado per valuto baziĝas sur principo de alterna cikla kaptado kaj lasado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 673:
 
{{Citaĵo
|teksto = En senskriba [[mondo]] “[[laboro]]” ne ekzistas. Primitiva [[ĉasisto]] aŭ [[fiŝkaptisto]] estis okupita je laboro ne pli ol nuntempa [[poeto]], [[pentristo]] aŭ [[Penso|pensanto]]. Tie, kiel [[homo]] per sia tuta estaĵo engaĝiĝas je agado, ekzistas neniu laboro. Laboro aperas en malnomadaj [[Agrikulturo|agrikulturaj]] [[socio]]j kune kun apartigo de laboroj kaj specialigo de la funkcioj kaj taskoj. En la [[Komputiko|komputika]] epoko ni denove komplete engaĝiĝas je niaj [[rolo]]j. En la [[Elektro|elektra]] epoko “laboro” cedas lokon al engaĝiĝo kaj absorbiĝo, kiaj ekzistis en [[tribo]].
|teksto = Dum laboro anstataŭiĝas per pura cirkulado de informoj, mono kiel rezervejo de laboro fandiĝas kun informaj formoj de kredito kaj kreditkarto.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 680:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Homo]]j lasis ferman [[mondo]]n de [[tribo]] por “malferma [[socio]]”, interŝanĝinte helpe de [[Skribo|skriba]] [[teknologio]] [[orelo]]n kontraŭ [[okulo]].
|teksto = En senskriba mondo “laboro” ne ekzistas. Primitiva ĉasisto aŭ fiŝkaptisto estis okupita je laboro ne pli ol nuntempa poeto, pentristo aŭ pensanto. Tie, kiel homo per sia tuta estaĵo engaĝiĝas je agado, ekzistas neniu laboro. Laboro aperas en malnomadaj agrikulturaj socioj kune kun apartigo de laboroj kaj specialigo de la funkcioj kaj taskoj. En la komputika epoko ni denove komplete engaĝiĝas je niaj roloj. En la elektra epoko “laboro” cedas lokon al engaĝiĝo kaj absorbiĝo, kiaj ekzistis en tribo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 687:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la [[Elektro|elektra]] [[teknologio]] endanĝerigas la nocion mem de la [[mono]].
|teksto = Homoj lasis ferman mondon de tribo por “malferma socio”, interŝanĝinte helpe de skriba teknologio orelon kontraŭ okulo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 694:
 
{{Citaĵo
|teksto = Nome el farata de ni dividado de [[tempo]] je unuformaj, videbligitaj pecoj naskiĝas nia agadosento, kaj ankaŭ tiu propra al ni [[senpacienco]], kiam ni ne povas elteni prokraston inter la eventoj. La [[Skribo|senskribaj]] [[kulturo]]j ne konas tian senton de senpacienco kaj percepton de tempo kiel daŭro. Same kiel “[[laboro]]” naskiĝas kun apartigado de laboro, ankaŭ daŭro aperas kun apartigado de tempo, speciale per tiuj ĝiaj pecoj, per kiuj la mekanika horloĝo enigas en travivadon de tempo unuforman sinsekvon.
|teksto = …la elektra teknologio endanĝerigas la nocion mem de la mono.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 701:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la [[Mekaniko|mekanika]] [[epoko]] estis interludo inter du grandaj organikaj periodoj de [[kulturo]].
|teksto = Nome el farata de ni dividado de tempo je unuformaj, videbligitaj pecoj naskiĝas nia agadosento, kaj ankaŭ tiu propra al ni senpacienco, kiam ni ne povas elteni prokraston inter la eventoj. La senskribaj kulturoj ne konas tian senton de senpacienco kaj percepton de tempo kiel daŭro. Same kiel “laboro” naskiĝas kun apartigado de laboro, ankaŭ daŭro aperas kun apartigado de tempo, speciale per tiuj ĝiaj pecoj, per kiuj la mekanika horloĝo enigas en travivadon de tempo unuforman sinsekvon.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 708:
 
{{Citaĵo
|teksto = Malsame ol simpla [[laborilo]], [[maŝino]] estas larĝigo aŭ eksterigo de la procezo.
|teksto = …la mekanika epoko estis interludo inter du grandaj organikaj periodoj de kulturo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 715:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la granda [[leĝo]] de [[bibliografio]]: “Ju pli multis ili antaŭe, des pli malmultas ili nun”.
|teksto = Malsame ol simpla laborilo, maŝino estas larĝigo aŭ eksterigo de la procezo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 722:
 
{{Citaĵo
|teksto = La amasa [[arto]] estas [[klaŭno]], memoriganta al ni pri la tuteco de la [[vivo]] kaj pri ĉiuj kapabloj, perditaj de ni en nia ĉiutaga rutino. Li prenas al si kuraĝon plenumi [[Specialisto|specialiĝintajn]] rutinajn agojn de la socio, agante kiel tuteca [[homo]]. Sed la tuteca homo estas senpova en la specialista situacio. kaj tio donas almenaŭ unu el aliroj al komprenado de la [[Bildstrio|bildstria]] arto, kaj samtempe de la klaŭna arto.
|teksto = …la granda leĝo de bibliografio: “Ju pli multis ili antaŭe, des pli malmultas ili nun”.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 729:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Usono]] same grave eŭropiĝas kiom [[Eŭropo]] usoniĝas.
|teksto = La amasa arto estas klaŭno, memoriganta al ni pri la tuteco de la vivo kaj pri ĉiuj kapabloj, perditaj de ni en nia ĉiutaga rutino. Li prenas al si kuraĝon plenumi specialiĝintajn rutinajn agojn de la socio, agante kiel tuteca homo. Sed la tuteca homo estas senpova en la specialista situacio. kaj tio donas almenaŭ unu el aliroj al komprenado de la bildstria arto, kaj samtempe de la klaŭna arto.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 736:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ni donacis al la [[junularo]] bruan kaj akresonan asfaltan [[ĝangalo]]n kompare al kiu iu ajn tropika ĝangalo ŝajnas esti kvieta kaj sekura kiel kuniklejo. Ni nomis tion normala. Ni pagis al homoj por subtenado de tiu ĝangalo je altega intensonivelo, ĉar tio donis bonan profiton. Kaj kiam [[industrio]] de [[amuziĝo]] provis doni rezonan faksimilon de la kutima [[Urbo|urba]] [[frenezo]], niaj brovoj mire saltis supren.
|teksto = Usono same grave eŭropiĝas kiom Eŭropo usoniĝas.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 743:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĝis 1700 pli ol duono de ĉiuj eldonataj [[libro]]j estis [[Antikva epoko|antikvaj]] aŭ [[Mezepoko|mezepokaj]]. Do al la unua legantaro, konsumanta presitan [[vorto]]n, estis donacita ne nur la antikveco, sed ankaŭ la mezepoko. Kaj plej popularaj estis mezepokaj tekstoj.
|teksto = Ni donacis al la junularo bruan kaj akresonan asfaltan ĝangalon kompare al kiu iu ajn tropika ĝangalo ŝajnas esti kvieta kaj sekura kiel kuniklejo. Ni nomis tion normala. Ni pagis al homoj por subtenado de tiu ĝangalo je altega intensonivelo, ĉar tio donis bonan profiton. Kaj kiam industrio de amuziĝo provis doni rezonan faksimilon de la kutima urba frenezo, niaj brovoj mire saltis supren.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 750:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[homaro]] denove iĝas unueca [[tribo]].
|teksto = Ĝis 1700 pli ol duono de ĉiuj eldonataj libroj estis antikvaj aŭ mezepokaj. Do al la unua legantaro, konsumanta presitan vorton, estis donacita ne nur la antikveco, sed ankaŭ la mezepoko. Kaj plej popularaj estis mezepokaj tekstoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 757:
 
{{Citaĵo
|teksto = Eble la plej grava el ĉiuj kapabloj, donitaj de la [[libroeldonado]] al la [[homo]], estas kapablo distanciĝi kaj malimplikiĝi, kapablo agi senreage al io ajn.
|teksto = La homaro denove iĝas unueca tribo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 764:
 
{{Citaĵo
|teksto = Tamen nome kapablo apartigi [[pensado]]n kaj [[sentad]]on, ebliginte al la [[Skribo|skriba]] [[homo]] agi senreage al io ajn, elŝiris lin el la [[Tribo|triba]] [[mondo]] de proksimaj [[Familio|familiaj]] ligoj, ligintaj liajn privatan kaj [[socian]] [[vivo]]jn.
|teksto = Eble la plej grava el ĉiuj kapabloj, donitaj de la libroeldonado al la homo, estas kapablo distanciĝi kaj malimplikiĝi, kapablo agi senreage al io ajn.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 771:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Libro]] iĝis la unua [[Instruado|instrua]] [[maŝino]] kaj ankaŭ la unua amasa produktaĵo.
|teksto = Tamen nome kapablo apartigi pensadon kaj sentadon, ebliginte al la skriba homo agi senreage al io ajn, elŝiris lin el la triba mondo de proksimaj familiaj ligoj, ligintaj liajn privatan kaj socian vivojn.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 778:
 
{{Citaĵo
|teksto = Eĉ pli rimarkeblaj estis tiaj sekvoj de [[libroeldonado]] kiel apartigo de [[poezio]] disde [[kantado]], de [[prozo]] disde la [[retoriko]], kaj de [[Popolo|popola]] [[parolo]] disde tiu edukita. Rilate poezion, evidentiĝis ke poeziaĵon oni povas legi sen ke oni aŭdu ĝin, kaj ke [[Muziko|muzikilojn]] oni povas ludi sen poezia akompano.
|teksto = Libro iĝis la unua instrua maŝino kaj ankaŭ la unua amasa produktaĵo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 785:
 
{{Citaĵo
|teksto = Unuformeco kaj ripetebleco de [[eldonado]] trasobris la tutan [[Renesanco]]n per imago de tempo kaj spaco kiel seninterrompaj mezureblaj kvantoj. Rekta sekvo de tiu ideo iĝis malsanktigado de la [[mondo]] de [[naturo]] kaj de la mondo de [[potenco]]. Nova rimedo kontroli fizikajn procezojn per ilia segmentado kaj fragmentado apartigis ne nur [[Dio]]n disde la [[Naturo]], sed sed ne malpli forte la [[Homo]]n disde la Naturo, kaj homon disde homo.
|teksto = Eĉ pli rimarkeblaj estis tiaj sekvoj de libroeldonado kiel apartigo de poezio de kantado, de prozo de la retoriko, kaj de popola parolo de tiu edukita. Rilate poezion, evidentiĝis ke poeziaĵon oni povas legi sen ke oni aŭdu ĝin, kaj ke muzikilojn oni povas ludi sen poezia akompano.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 792:
 
{{Citaĵo
|teksto = El pluraj neantaŭvideblaj sekvoj de [[libroeldonado]] eble plej famas naskiĝo de [[naciismo]]. [[Politiko|Politika]] unueciĝo de loĝantaroj surbaze de [[Dialekto|dialektaj]] kaj [[Lingvo|lingvaj]] grupoj estis neimagebla ĝis la eldonado transformis ĉiun popolan lingvon je ekstensia komunikilo. [[Tribo]] — larĝigita formo de familio, konsistanta el sangaj [[parenco]]j — eksplodas per eldonado kaj anstataŭiĝas per asocio de homoj, egale edukitaj esti [[individuo]]j.
|teksto = Unuformeco kaj ripetebleco de eldonado trasobris la tutan Renesancon per imago de tempo kaj spaco kiel seninterrompaj mezureblaj kvantoj. Rekta sekvo de tiu ideo iĝis malsanktigado de la mondo de naturo kaj de la mondo de potenco. Nova rimedo kontroli fizikajn procezojn per ilia segmentado kaj fragmentado apartigis ne nur Dion disde la Naturo, sed sed ne malpli forte la Homon disde la Naturo, kaj homon disde homo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 799:
 
{{Citaĵo
|teksto = Okazis naskiĝo de “literaturisto”. Disvastiĝinte je [[Parolo|parola]] [[vorto]], tiu literatura egaltonaleco ebligis al legopovaj [[homo]]j konservi en parolo unuecan “altan parolmanieron”, necesas diri, tute neelteneblan, kaj al prozistoj de la [[19-a jarcent]]o — akcepti [[Moralo|moralajn]] trajtojn, kiujn nun nur malmultaj pretus sekvi… [[humuro]], [[slango]] kaj drameca elano de [[Anglio|anglo]]-[[Usono|usona]] parolo iĝis [[monopolo]] de duonlegopovaj homoj.
|teksto = El pluraj neantaŭvideblaj sekvoj de libroeldonado eble plej famas naskiĝo de naciismo. Politika unueciĝo de loĝantaroj surbaze de dialektaj kaj lingvaj grupoj estis neimagebla ĝis la eldonado transformis ĉiun popolan lingvon je ekstensia komunikilo. Tribo — larĝigita formo de familio, konsistanta el sangaj parencoj — eksplodas per eldonado kaj anstataŭiĝas per asocio de homoj, egale edukitaj esti individuoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 806:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la [[Feŭdismo|feŭda]] sistemo iĝis [[Socio|socia]] daŭrigo de piedingo. La piedingo unuafoje aperis en la [[Okcidento]] en la [[8-a jarcento]] kaj estis pruntita de la [[Oriento]]. Kun apero de la piedingo aperis la ĉevalbatalo, naskinta novan socian klason. La [[Eŭropo|eŭropa]] klaso de ĉevalbatalantoj jam ekzistis, restis nur armigi ĝin, sed por komplete armigi la [[kavaliro]]n, necesis unuigi resursojn de deko aŭ pli da [[Kamparano|kamparanaj]] kortoj.
|teksto = Okazis naskiĝo de “literaturisto”. Disvastiĝinte je parola vorto, tiu literatura egaltonaleco ebligis al legopovaj homoj konservi en parolo unuecan “altan parolmanieron”, necesas diri, tute neelteneblan, kaj al prozistoj de la 19-a jarcento — akcepti moralajn trajtojn, kiujn nun nur malmultaj pretus sekvi… humuro, slango kaj drameca elano de anglo-usona parolo iĝis monopolo de duonlegopovaj homoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 813:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Biciklo]] levis [[rado]]n ĝis la kampo de aerodinamika bilanco kaj ne tre ĉirkaŭire kondukis al kreado de [[aviadilo]]. Ne hazarde la [[fratoj Wright]] estis biciklaj mekanikistoj kaj la unuaj aeroplanoj iel similis al bicikloj.
|teksto = …la feŭda sistemo iĝis socia daŭrigo de piedingo. La piedingo unuafoje aperis en la Okcidento en la 8-a jarcento kaj estis pruntita de la Oriento. Kun apero de la piedingo aperis la ĉevalbatalo, naskinta novan socian klason. La eŭropa klaso de ĉevalbatalantoj jam ekzistis, restis nur armigi ĝin, sed por komplete armigi la kavaliron, necesis unuigi resursojn de deko aŭ pli da kamparanaj kortoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 820:
 
{{Citaĵo
|teksto = Por [Samuel] [[Samuel Beckett|Beckett]] la tuteca estaĵo estas ne [[akrobato]], sed [[klaŭno]]. Akrobato agas kiel [[specialisto]], uzante nur limigitan segmenton de siaj kapabloj. Klaŭno ja estas tuteca homo, kopianta akrobaton en fajna dramo de nekompetenteco.
|teksto = Biciklo levis radon ĝis la kampo de aerodinamika bilanco kaj ne tre ĉirkaŭire kondukis al kreado de aviadilo. Ne hazarde la fratoj Wright estis biciklaj mekanikistoj kaj la unuaj aeroplanoj iel similis al bicikloj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 827:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Humpty Dumpty]] estas konata ekzemplo de [[klaŭno]], vane klopodanta imiti [[akrobato]]n.
|teksto = Por [Samuel] Beckett la tuteca estaĵo estas ne akrobato, sed klaŭno. Akrobato agas kiel specialisto, uzante nur limigitan segmenton de siaj kapabloj. Klaŭno ja estas tuteca homo, kopianta akrobaton en fajna dramo de nekompetenteco.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 834:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Humpty Dumpty]] estas konataevidenta ekzemplo de klaŭno,integra vane klopodanta imiti akrobatontuteco.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 841:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kaj monoklo, kaj [[fotilo]] emas transformi [[homo]]jn je [[aĵo]]j, kaj [[fotado]] disvastigas kaj multigas homan bildon en skalo, propra al amasaj produktaĵoj.
|teksto = Humpty Dumpty estas evidenta ekzemplo de integra tuteco.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 848:
 
{{Citaĵo
|teksto = Nia normala [[vidkapablo]] ankaŭ kaptas ĉion piedojn supren. [[Psiko|Psike]] ni alkutimiĝas transversi nian vidan [[mondo]]n kapon supren per transigado de [[imago]], stampita sur retino, el la [[Vido|vidaj]] al [[Tuŝsenso|tuŝaj]] kaj kinetaj parametroj. Estado kapon supren estas io kion ni perfekte sentas, sed ne povas senpere vidi.
|teksto = Kaj monoklo, kaj fotilo emas transformi homojn je aĵoj, kaj fotado disvastigas kaj multigas homan bildon en skalo, propra al amasaj produktaĵoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 855:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Revolucio]]n — eble eĉ grandan — la [[fotado]] faris en la tradiciaj [[arto]]j.
|teksto = Nia normala vidkapablo ankaŭ kaptas ĉion piedojn supren. Psike ni alkutimiĝas transversi nian vidan mondon kapon supren per transigado de imago, stampita sur retino, el la vidaj al tuŝaj kaj kinetaj parametroj. Estado kapon supren estas io kion ni perfekte sentas, sed ne povas senpere vidi.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 862:
 
{{Citaĵo
|teksto = Revolucion[post apero eblede [[fotado]]] grandan…la [[arto]] latransiris fotadode ekstera fariskopiado enal la tradiciajinterna artojproduktado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 869:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĉeeste de [[filmo]] aŭ [[foto]] [[Skribo|skriba]] [[homo]] ne nur ŝtoniĝas kaj konfuziĝas, sed ankaŭ grandigas sian mallertecon per defendema orgojlo kaj pardonemo rilate al la “pop-kulturo” kaj “amasaj amuziĝoj”. Nome en tia atmosfero de buldoga stulteco ne povis digne alfronti defion de la presita [[libro]] en la [[16-a jarcento]] la filozofoj-skolastoj.
|teksto = [post apero de fotado] …la arto transiris de ekstera kopiado al la interna produktado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 876:
 
{{Citaĵo
|teksto = En la [[epoko]] de [[fotado]] [[lingvo]] akiras grafikan aŭ ikonan karakteron, kies “signifo” estas preskaŭ neniel ligita al la semantika [[universo]] kaj ĝenerale ne apartenas al la [[Litero|litera]] [[respubliko]].
|teksto = Ĉeeste de filmo aŭ foto skriba homo ne nur ŝtoniĝas kaj konfuziĝas, sed ankaŭ grandigas sian mallertecon per defendema orgojlo kaj pardonemo rilate al la “pop-kulturo” kaj “amasaj amuziĝoj”. Nome en tia atmosfero de buldoga stulteco ne povis digne alfronti defion de la presita libro en la 16-a jarcento la filozofoj-skolastoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 883:
 
{{Citaĵo
|teksto = Leganto de [[libro]]j ĉiam inklinis al pasiveco, ĉar ĝi plej konvenas al [[legado]]. Nun pasiva iĝis la [[vojaĝanto]].
|teksto = En la epoko de fotado lingvo akiras grafikan aŭ ikonan karakteron, kies “signifo” estas preskaŭ neniel ligita al la semantika universo kaj ĝenerale ne apartenas al la litera respubliko.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 890:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la [[mondo]] iĝis siaspeca [[muzeo]] de eksponaĵoj, kiujn vi jam renkontis antaŭe en iu alia komunikilo.
|teksto = Leganto de libroj ĉiam inklinis al pasiveco, ĉar ĝi plej konvenas al legado. Nun pasiva iĝis la vojaĝanto.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 897:
 
{{Citaĵo
|teksto = Por nepreparita [[konscio]] ĉia legado kaj ĉia [[kino]], same kiel ĉia [[vojaĝo]], estas same banalaj kaj nenutraj kiel spertoj.
|teksto = …la mondo iĝis siaspeca muzeo de eksponaĵoj, kiujn vi jam renkontis antaŭe en iu alia komunikilo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 904:
 
{{Citaĵo
|teksto = La veraj [[novaĵo]]j ĉiam estas malbonaj novaĵoj: malbonaj novaĵoj pri iu aŭ [[Malbono|malbonaj]] novaĵoj por iu.
|teksto = Por nepreparita konscio ĉia legado kaj ĉia kino, same kiel ĉia vojaĝo, estas same banalaj kaj nenutraj kiel spertoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 911:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kiam rapidiĝas [[aŭtomatigo]], evidentiĝas ke ŝlosila varo estas [[informo]] kaj malmolaj produktoj estas ne pli ol aldonaĵo al cirkulado de la informoj.
|teksto = La veraj novaĵoj ĉiam estas malbonaj novaĵoj: malbonaj novaĵoj pri iu aŭ malbonaj novaĵoj por iu.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 918:
 
{{Citaĵo
|teksto = En [[Okcidenta Eŭropo]] [[libro]] aperis delonge antaŭ [[gazeto]]; tamen en [[Rusio]] kaj [[Centra Eŭropo]] libro kaj gazeto evoluis preskaŭ samtempe, sekve de kio tiuj du formoj ne estis strikte apartigitaj.
|teksto = Kiam rapidiĝas aŭtomatigo, evidentiĝas ke ŝlosila varo estas informo kaj malmolaj produktoj estas ne pli ol aldonaĵo al cirkulado de la informoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 925:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Reklamo|Reklamaj]] afiŝoj (kaj informoj pri situacio en valorpaperaj merkatoj) estas la fundamento, sur kiu kuŝas la [[gazetaro]].
|teksto = En Okcidenta Eŭropo libro aperis delonge antaŭ gazeto; tamen en Rusio kaj Centra Eŭropo libro kaj gazeto evoluis preskaŭ samtempe, sekve de kio tiuj du formoj ne estis strikte apartigitaj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 932:
 
{{Citaĵo
|teksto = Stulteco de la [[Voĉo de Ameriko]] kiel dissenda servo por eksterlando tute ne kompareblas kun lerteco de [[BBC]] aŭ la [[Moskva Radio]], sed tion kio mankas al ĝia verbala enhavo ĝi komplete rekompencas per amuzvaloro de la [[Usono|usona]] [[ĵazo]].
|teksto = Reklamaj afiŝoj (kaj informoj pri situacio en valorpaperaj merkatoj) estas la fundamento, sur kiu kuŝas la gazetaro.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 939:
 
{{Citaĵo
|teksto = Por kreado de [[Reklamo|reklama]] afiŝo estas uzataj pli da peno kaj [[penso]], inteligento kaj [[arto]] ol por kreado de iu ajn teksta elemento de [[gazeto]] aŭ revuo. Anoncoj estas [[novaĵo]]j. Kio estas fuŝa en ili estas ke ili estas ĉiam [[Bono|bonaj]] novaĵoj.
|teksto = Stulteco de la Voĉo de Ameriko kiel dissenda servo por eksterlando tute ne kompareblas kun lerteco de BBC aŭ la Moskva Radio, sed tion kio mankas al ĝia verbala enhavo ĝi komplete rekompencas per amuzvaloro de la usona ĵazo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 946:
 
{{Citaĵo
|teksto = …ekde komenco [[gazeto]] inklinis al ne [[Libro|libra]], sed al la mozaika aŭ partoprena formo. Post rapidiĝo de [[eldonado]] kaj kolektado de [[novaĵo]]j tiu mozaika formo iĝis dominanta aspekto de la [[Homo|homa]] asociiĝo; ja la mozaika formo signifas ne senpasian “vidpunkton”, sed partoprenon en la procezo. Pro tio la gazetaro estas ne apartigebla de la [[Demokratio|demokratia]] procezo, sed komplete senvalora de la [[Literaturo|literatura]] aŭ libra vidpunkto.
|teksto = Por kreado de reklama afiŝo estas uzataj pli da peno kaj penso, inteligento kaj arto ol por kreado de iu ajn teksta elemento de gazeto aŭ revuo. Anoncoj estas novaĵoj. Kio estas fuŝa en ili estas ke ili estas ĉiam bonaj novaĵoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 953:
 
{{Citaĵo
|teksto = Sciigoj en la [[gazetaro]], kiujn [[homo]]j atentas unuavice, estas la sciigoj pri tio, kion ili jam konas… Ĉar por raciaj estaĵoj denove vidi aŭ rekoni sian sperton en nova materia formo estas la pleja vivplezuro. La sperto, transformita je nova [[komunikilo]], donas laŭvorte ĉarmigan revenon de antaŭa travivaĵo.
|teksto = …ekde komenco gazeto inklinis al ne libra, sed al la mozaika aŭ partoprena formo. Post rapidiĝo de eldonado kaj kolektado de novaĵoj tiu mozaika formo iĝis dominanta aspekto de la homa asociiĝo; ja la mozaika formo signifas ne senpasian “vidpunkton”, sed partoprenon en la procezo. Pro tio la gazetaro estas ne apartigebla de la demokratia procezo, sed komplete senvalora de la literatura aŭ libra vidpunkto.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 960:
 
{{Citaĵo
|teksto = Tuj post kiam la [[gazetaro]] komprenis, ke prezentado de la [[novaĵo]]j estas tute ne rakontado pri okazaĵoj kaj sciigoj, sed rekta kaŭzo de la eventoj, okazaĵoj tuj multiĝis.
|teksto = Sciigoj en la gazetaro, kiujn homoj atentas unuavice, estas la sciigoj pri tio, kion ili jam konas… Ĉar por raciaj estaĵoj denove vidi aŭ rekoni sian sperton en nova materia formo estas la pleja vivplezuro. La sperto, transformita je nova komunikilo, donas laŭvorte ĉarmigan revenon de antaŭa travivaĵo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 967:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[Rusio|rusa]] kaj [[Eŭropo|eŭropa]] [[Gazeto|gazetisto]], malsame ol la [[Usono|usona]], estas [[Literaturo|literaturisto]]. Paradokse, sed en la [[Skribo|skriba]] Usono la gazetaro havas intense parolan karakteron dum en la [[Parolo|parola]] Rusio kaj Eŭropo — strikte literaturajn naturon kaj funkcion.
|teksto = Tuj post kiam la gazetaro komprenis, ke prezentado de la novaĵoj estas tute ne rakontado pri okazaĵoj kaj sciigoj, sed rekta kaŭzo de la eventoj, okazaĵoj tuj multiĝis.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 974:
 
{{Citaĵo
|teksto = Unuecon al la [[Araba mondo|arablingva]] mondo povas doni nur la [[gazetaro]]. [[Naciismo]] estis nekonata al la [[okcidenta mondo]] ĝis la [[Renesanco]], kiam [[Johannes Gutenberg|Gutenberg]] ebligis ekvidi la gepatran [[lingvo]]n en unuforma vesto.
|teksto = La rusa kaj eŭropa gazetisto, malsame ol la usona, estas literaturisto. Paradokse, sed en la skriba Usono la gazetaro havas intense parolan karakteron dum en la parola Rusio kaj Eŭropo — strikte literaturajn naturon kaj funkcion.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 981:
 
{{Citaĵo
|teksto = Eĉ en sia elekto de konvenaj materialoj por [[novaĵo]]j la [[gazetaro]] preferas [[homo]]jn, jam certagrade famiĝintajn danke al [[kino]], [[radio]], [[televido]] kaj [[teatro]]. Tiun fakton ni povas uzi kiel lakmuspaperon dum esplorado de naturo de ilo kiel la gazetaro, ĉar se iu aperas nur en gazeto, tio estas plia pruvo de tio, ke li estas ordinara civitano.
|teksto = Unuecon al la arablingva mondo povas doni nur la gazetaro. Naciismo estis nekonata al la okcidenta mondo ĝis la Renesanco, kiam Gutenberg ebligis ekvidi la gepatran lingvon en unuforma vesto.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 988:
 
{{Citaĵo
|teksto = Posedantoj de [[komunikilo]]j ĉiam penas doni al la publiko tion, kion ĝi deziras, ĉar ili sentas ke ilia povo radikas en la komunikilo mem, ne en sciigo aŭ programo.
|teksto =
|aŭtoro=
|verko=
Linio 995:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la [[Usono|usonano]] estas ido de kvar [[rado]]j kaj atingo de la aĝo, ebliganta ricevi stirpermesilon, havas por la usona [[junularo]] oble pli grandan signifon ol atingo de la aĝo, ebliganta [[Voĉdonado|voĉdoni]]…
|teksto = Eĉ en sia elekto de konvenaj materialoj por novaĵoj la gazetaro preferas homojn, jam certagrade famiĝintajn danke al kino, radio, televido kaj teatro. Tiun fakton ni povas uzi kiel lakmuspaperon dum esplorado de naturo de ilo kiel la gazetaro, ĉar se iu aperas nur en gazeto, tio estas plia pruvo de tio, ke li estas ordinara civitano.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 002:
 
{{Citaĵo
|teksto = Iuj observantoj insistas ke lastatempe lokon de la [[aŭto]] kiel statusa simbolo okupis la [[domo]].
|teksto = Posedantoj de komunikiloj ĉiam penas doni al la publiko tion, kion ĝi deziras, ĉar ili sentas ke ilia povo radikas en la komunikilo mem, ne en sciigo aŭ programo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 009:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĉiam pli gravan konfuzon elvokas transformado de la [[aŭto]]j en vera loĝantaro de niaj [[urbo]]j, sekve de kio okazis perdo de la [[Homo|homa]] skalo en la [[energio]]j kaj distancoj.
|teksto = …la usonano estas ido de kvar radoj kaj atingo de la aĝo, ebliganta ricevi stirpermesilon, havas por la usona junularo oble pli grandan signifon ol atingo de la aĝo, ebliganta voĉdoni…
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 016:
 
{{Citaĵo
|teksto = Necesas agnoski, ke foriro-al-laborejo kaj reveno-de-laborejo preskaŭ certe komplete perdos sian nunan karakteron. Tiusence la [[aŭto]] kiel veturilo sekvos la vojon de la [[ĉevalo]]. La ĉevalo perdis sian rolon en [[transportado]], sed memfide revenis al la [[amuzado]].
|teksto = Iuj observantoj insistas ke lastatempe lokon de la aŭto kiel statusa simbolo okupis la domo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 023:
 
{{Citaĵo
|teksto = …kun apero de nova [[teknologio]] ŝanĝiĝas la kadro mem, ne nur bildo en tiu ĉi kadro.
|teksto = Ĉiam pli gravan konfuzon elvokas transformado de la aŭtoj en vera loĝantaro de niaj urboj, sekve de kio okazis perdo de la homa skalo en la energioj kaj distancoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 030:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la [[homo]]j ĉiam estis generiloj de la [[Teknologio|teknologia]] [[mondo]] simile al la [[abelo]]j en la [[flaŭro]].
|teksto = Necesas agnoski, ke foriro-al-laborejo kaj reveno-de-laborejo preskaŭ certe komplete perdos sian nunan karakteron. Tiusence la aŭto kiel veturilo sekvos la vojon de la ĉevalo. La ĉevalo perdis sian rolon en transportado, sed memfide revenis al la amuzado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 037:
 
{{Citaĵo
|teksto = …nome [[potenco]] de la [[aŭto]] egaligas ĉiujn sociajn malsamaĵojn kaj faras [[piediranto]]n duaranga civitano. Multaj rimarkis ke realaj integrantoj kaj egaligantoj de la [[blankuloj]] kaj [[nigruloj]] en la [[Usono|Sudo]] estis ne esprimado de [[Moralo|moralaj]] vidpunktoj, sed privata aŭto kaj [[kamiono]].
|teksto = …kun apero de nova teknologio ŝanĝiĝas la kadro mem, ne nur bildo en tiu ĉi kadro.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 044:
 
{{Citaĵo
|teksto = Efektive la [[aŭtomatigo]] proksimas al produktado de la unika kaj tajlita laŭ individua mendo kun rapideco kaj ĉipeco de muntoĉeno.
|teksto = …la homoj ĉiam estis generiloj de la teknologia mondo simile al la abeloj en la flaŭro.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 051:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[aŭto]] iĝis kiraso, protekta kaj agresema konko de la [[Urbo|urba]] kaj apudurba [[homo]].
|teksto = …nome potenco de la aŭto egaligas ĉiujn sociajn malsamaĵojn kaj faras piediranton duaranga civitano. Multaj rimarkis ke realaj integrantoj kaj egaligantoj de la blankuloj kaj nigruloj en la Sudo estis ne esprimado de moralaj vidpunktoj, sed privata aŭto kaj kamiono.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 058:
 
{{Citaĵo
|teksto = Disponante enormajn buĝetojn, komercaj [[artisto]]j iris direkte al transformado de la [[Reklamo|reklama]] anonco je [[ikono]]… Do en la reklamaj anoncoj riveliĝas tendenco foriri de [[Konsumismo|konsumista]] bildo de la produkto direkte al la krea [[imago]] de la procezo.
|teksto = Efektive la aŭtomatigo proksimas al produktado de la unika kaj tajlita laŭ individua mendo kun rapideco kaj ĉipeco de muntoĉeno.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 065:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Reklamo|Reklamaj]] anoncoj ŝajne funkcias surbaze de tre avangarda sperto, laŭ kiu iu ajn malgravaĵo kaj iu ajn specimeno en brua kaj troa skvalo de ripetado estos ĉiam konfirmantaj sin mem. Reklamo kondukas la principon de ĉionvora bruo je stabila nivelo de [[admono]]. Ĝi plenforte similas al la proceduro de [[cerbolavado]].
|teksto = La aŭto iĝis kiraso, protekta kaj agresema konko de la urba kaj apudurba homo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 072:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Reklamo|Reklamaj]] anoncoj ne estas destinitaj por [[Konscio|konscia]] konsumado. Ili estas konceptitaj kiel subsojlaj piloloj por [[nekonscio]], kies destino konsistas en [[Hipnoto|hipnota]] efiko, speciale al [[Sociologio|sociologoj]].
|teksto = Disponante enormajn buĝetojn, komercaj artistoj iris direkte al transformado de la reklama anonco je ikono… Do en la reklamaj anoncoj riveliĝas tendenco foriri de konsumista bildo de la produkto direkte al la krea imago de la procezo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 079:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĉar en la afero de produktado de [[Reklamo|reklama]] anonco por tiu aŭ alia linio de konsumistaj varoj kunlaboras lertaj kaj sagacaj teamoj de talentuloj, evidentas ke ĉiu akceptebla afiŝo estas energia dramigo de la komuna sperto. Neniu grupo da [[Sociologio|sociologoj]] povas konkuri kun reklama teamo pri kolektado kaj pritraktado de utilaj [[Socio|sociaj]] datumoj.
|teksto = Reklamaj anoncoj ŝajne funkcias surbaze de tre avangarda sperto, laŭ kiu iu ajn malgravaĵo kaj iu ajn specimeno en brua kaj troa skvalo de ripetado estos ĉiam konfirmantaj sin mem. Reklamo kondukas la principon de ĉionvora bruo je stabila nivelo de admono. Ĝi plenforte similas al la proceduro de cerbolavado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 086:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la [[Demokratio|demokratia]] [[libero]] konsistas ĉefe en ne rimarki [[politiko]]n kaj anstataŭe zorgi pri [[minaco]], kaŭzata de hirta hararo, harkovritaj kruroj, malvigla intestofunkciado, ekpendantaj [[mamo]]j, enfalanta makzelo, troa pezo kaj sangostagnado.
|teksto = Reklamaj anoncoj ne estas destinitaj por konscia konsumado. Ili estas konceptitaj kiel subsojlaj piloloj por nekonscio, kies destino konsistas en hipnota efiko, speciale al sociologoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 093:
 
{{Citaĵo
|teksto = …[[Skribo|skribaj]] [[socio]]j havas sian specifan [[iluzio]]n: ili opinias ke en ili ekzistas alta grado de [[memkonscio]] kaj [[individuismo]].
|teksto = Ĉar en la afero de produktado de reklama anonco por tiu aŭ alia linio de konsumistaj varoj kunlaboras lertaj kaj sagacaj teamoj de talentuloj, evidentas ke ĉiu akceptebla afiŝo estas energia dramigo de la komuna sperto. Neniu grupo da sociologoj povas konkuri kun reklama teamo pri kolektado kaj pritraktado de utilaj sociaj datumoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 100:
 
{{Citaĵo
|teksto = Tiuj, kiuj pasigis tutan vivon en lukto kontraŭ “mensoga kaj erariga [[reklamo]]”, estas por reklamistoj sama donaco kiel abstinentuloj por bierfaristoj, kaj [[Moralo|moralaj]] [[cenzoro]]j por [[libro]]j kaj [[filmo]]j. La protestantoj estas plej bonaj spektantoj kaj akcelantoj.
|teksto = …la demokratia libero konsistas ĉefe en ne rimarki politikon kaj anstataŭe zorgi pri minaco, kaŭzata de hirta hararo, harkovritaj kruroj, malvigla intestofunkciado, ekpendantaj mamoj, enfalanta makzelo, troa pezo kaj sangostagnado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 107:
 
{{Citaĵo
|teksto = …kiom efektive naivaj kaj simplaj estis la [[1920-aj jaroj|dudekaj jaroj]]. Tiu epoko de fatalaj virinoj, [[ŝejĥo]]j kaj trogloditoj estis brua infanejo kompare al nia [[mondo]]…
|teksto = …skribaj socioj havas sian specifan iluzion: ili opinias ke en ili ekzistas alta grado de memkonscio kaj individuismo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 114:
 
{{Citaĵo
|teksto = Iutage [[historiisto]]j kaj [[arkeologo]]j malkovros, ke [[Reklamo|reklamaj]] anoncoj de nia [[tempo]] estas la plej riĉaj kaj fidindaj ĉiutagaj speguliĝoj el ĉiuj, kiujn ĝis nun produktis la [[socio]] rilate sian vivocirklon.
|teksto = Tiuj, kiuj pasigis tutan vivon en lukto kontraŭ “mensoga kaj erariga reklamo”, estas por reklamistoj sama donaco kiel abstinentuloj por bierfaristoj, kaj moralaj cenzoroj por libroj kaj filmoj. La protestantoj estas plej bonaj spektantoj kaj akcelantoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 121:
 
{{Citaĵo
|teksto = …en [[ŝerco]]j kaj [[ludo]]j ni rekonstruas tutecan personecon, kiu en ordinara [[mondo]] kaj profesia [[vivo]] povas uzi nur etan sektoron de sia ekzistado.
|teksto = …kiom efektive naivaj kaj simplaj estis la dudekaj jaroj. Tiu epoko de fatalaj virinoj, ŝejĥoj kaj trogloditoj estis brua infanejo kompare al nia mondo…
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 128:
 
{{Citaĵo
|teksto = Same kiel la [[teknologio]]j estas larĝigoj de viva organismo, ankaŭ la [[ludo]]j, same kiel institucioj, estas larĝigoj de la [[Socio|socia]] [[homo]] kaj [[Politiko|politika]] [[korpo]].
|teksto = Iutage historiistoj kaj arkeologoj malkovros, ke reklamaj anoncoj de nia tempo estas la plej riĉaj kaj fidindaj ĉiutagaj speguliĝoj el ĉiuj, kiujn ĝis nun produktis la socio rilate sian vivocirklon.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 135:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Ludo]]j estas dramaj modeloj de nia [[Psiko|psika]] [[vivo]], senigantaj de tiuj aŭ aliaj streĉiĝoj.
|teksto = …en ŝercoj kaj ludoj ni rekonstruas tutecan personecon, kiu en ordinara mondo kaj profesia vivo povas uzi nur etan sektoron de sia ekzistado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 142:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[arto]] estas siaspeca [[Civilizo|civilizita]] anstataŭigo de la [[Magio|magiaj]] [[ludo]]j kaj [[rito]]j…
|teksto = Same kiel la teknologioj estas larĝigoj de viva organismo, ankaŭ la ludoj, same kiel institucioj, estas larĝigoj de la socia homo kaj politika korpo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 149:
 
{{Citaĵo
|teksto = …sen [[ludo]]j [[homo]] kaj [[socio]] sinkas je tranca aŭtomateco de [[zombio]].
|teksto = Ludoj estas dramaj modeloj de nia psika vivo, senigantaj de tiuj aŭ aliaj streĉiĝoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 156:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kio malebligas al la [[milito]] esti vera [[ludo]] estas evidente la sama afero, kiu malebligas tion al valorpapera merkato kaj [[komerco]], nome: la reguloj estas ne komplete konataj kaj akceptitaj de ne ĉiuj ludantoj. Krome en la milito kaj komerco plenforte partoprenas la spektantaro; same kiel en la [[Aborigeno|aborigena]] [[socio]] mankas mallarĝsence la [[arto]], ĉar en kreado de la arto estas engaĝita ĉiu.
|teksto = La arto estas siaspeca civilizita anstataŭigo de la magiaj ludoj kaj ritoj…
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 163:
 
{{Citaĵo
|teksto = [pri [[artisto]]j] Ili sciis ke estas okupitaj de kreado de vivaj modeloj de situacioj, kiuj en la [[socio]] ĝenerale ankoraŭ ne maturiĝis. En sia arta [[ludo]] ili malkovradis, kio efektive okazas kaj nome tiel ili “avancis la [[epoko]]n”. Ne-artistoj ja ĉiam rigardas nuntempon tra okulvitroj de antaŭa epko. Ĝeneralaj staboj ĉiam perfekte pretas venki en la [[Pasinteco|pasinta]] [[milito]].
|teksto = …sen ludoj homo kaj socio sinkas je tranca aŭtomateco de zombio.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 170:
 
{{Citaĵo
|teksto = …eĉ ne unu nova [[ideo]] naskiĝas ene de granda [[entrepreno]]. Ĝi devas invadi organizaĵon de ekstere, tra iu malgranda, sed konkuranta [[organizaĵo]].
|teksto = Kio malebligas al la milito esti vera ludo estas evidente la sama afero, kiu malebligas tion al valorpapera merkato kaj komerco, nome: la reguloj estas ne komplete konataj kaj akceptitaj de ne ĉiuj ludantoj. Krome en la milito kaj komerco plenforte partoprenas la spektantaro; same kiel en la aborigena socio mankas mallarĝsence la arto, ĉar en kreado de la arto estas engaĝita ĉiu.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 177:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Elektro]] donas povajn voĉojn al malfortuloj kaj suferantoj, forbalaas [[Burokratio|burokratajn]] [[Specialisto|specialismojn]] kaj laborhorarojn de la racio, ligita al instrukcioj kaj gvidiloj. Parametro de la “[[Homo|homa]] intereso” estas nura parametro de senpera partopreno en sperto de aliaj, naskiĝanta kun apero de momenta transdono de la [[informo]]j.
|teksto = [pri artistoj] Ili sciis ke estas okupitaj de kreado de vivaj modeloj de situacioj, kiuj en la socio ĝenerale ankoraŭ ne maturiĝis. En sia arta ludo ili malkovradis, kio efektive okazas kaj nome tiel ili “avancis la epokon”. Ne-artistoj ja ĉiam rigardas nuntempon tra okulvitroj de antaŭa epko. Ĝeneralaj staboj ĉiam perfekte pretas venki en la pasinta milito.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 184:
 
{{Citaĵo
|teksto = La profesiajn [[diplomato]]jn kun delegitaj rajtoj forpremis [[ĉefministro]]j, [[prezidanto]]j kaj [[ministro]]j pri eksteraj aferoj, opiniantaj ke ili povas konduki ĉiujn gravajn intertraktojn persone.
|teksto = …eĉ ne unu nova ideo naskiĝas ene de granda entrepreno. Ĝi devas invadi organizaĵon de ekstere, tra iu malgranda, sed konkuranta organizaĵo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 191:
 
{{Citaĵo
|teksto = Danke al [[elektro]] ni denove ĉie ekhavas interpersonajn rilatojn, kvazaŭ ni loĝas en [[vilaĝo|vilaĝeto]]. Tiu ligo estas profunda, al ĝi mankas delegado de funkcioj aŭ rajtoj. La [[Mekaniko|mekanika]] ĉie estas forpremata de la organika. [[Dialogo]] forpremas [[lekcio]]n.
|teksto = Elektro donas povajn voĉojn al malfortuloj kaj suferantoj, forbalaas burokratajn specialismojn kaj laborhorarojn de la racio, ligita al instrukcioj kaj gvidiloj. Parametro de la “homa intereso” estas nura parametro de senpera partopreno en sperto de aliaj, naskiĝanta kun apero de momenta transdono de la informoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 198:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[novaĵo]]j persiste forpremadis la vidpunktojn kiel faktoron de formiĝo de [[Socio|sociaj]] normoj…
|teksto = La profesiajn diplomatojn kun delegitaj rajtoj forpremis ĉefministroj, prezidantoj kaj ministroj pri eksteraj aferoj, opiniantaj ke ili povas konduki ĉiujn gravajn intertraktojn persone.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 205:
 
{{Citaĵo
|teksto = …en [[Usono]] [[literaturo|literatura]] talento migris al ne tia [[komunikilo]] kiel [[libro]], sed al [[ĵurnalismo]].
|teksto = Danke al elektro ni denove ĉie ekhavas interpersonajn rilatojn, kvazaŭ ni loĝas en vilaĝeto. Tiu ligo estas profunda, al ĝi mankas delegado de funkcioj aŭ rajtoj. La mekanika ĉie estas forpremata de la organika. Dialogo forpremas lekcion.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 212:
 
{{Citaĵo
|teksto = …en [[Eŭropo]] [[telegrafo]] firmigis la pozicion de [[libro]] kaj eĉ [[gazetaro]]n devigis alpreni [[Literaturo|literaturan]] karakteron.
|teksto = La novaĵoj persiste forpremadis la vidpunktojn kiel faktoron de formiĝo de sociaj normoj…
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 219:
 
{{Citaĵo
|teksto = …kiam en la 90-aj jaroj de la [[19-a jarcento]] la kontorojn inundis la unua ondo de [[sekretariino]]j-tajpistinoj, produktantoj de kraĉujoj ekvidis en tio signon de proksimiĝanta fino. Ili pravis. Sed eĉ pli gravas ke unuformaj vicoj de atentantaj modon sekretariinoj-tajpistinoj ebligis [[revolucio]]n en la [[Vesto|vesta]] industrio. Tion kion ili surportis, deziris surporti ĉiu [[Kamparano|kamparana]] [[junulino]], ja la tajpistino estis populara enkorpigo de entreprenemo kaj lerteco. Ŝi estis [[diktatoro]] de [[stilo]].
|teksto = …en Usono literatura talento migris al ne tia komunikilo kiel libro, sed al ĵurnalismo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 226:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[tajpmaŝino]] kunfandas verkadon kaj publikigadon, naskante tute novan rilaton al la skriba kaj tajpita [[vorto]]. Verkado per tajpmaŝino ŝanĝis formojn de la [[lingvo]] kaj [[literaturo]]…
|teksto = …en Eŭropo telegrafo firmigis la pozicion de libro kaj eĉ gazetaron devigis alpreni literaturan karakteron.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 233:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[tajpmaŝino]]j kaŭzis enorman furoron en vendado de la [[vortaro]]j. Ili ankaŭ kreis sennombrajn plenŝtopitajn dosierujojn, kio kaŭzis nuntempan kreskon de [[firmao]]j, produktantaj kancelariaĵojn.
|teksto = …kiam en la 90-aj jaroj de la 19-a jarcento la kontorojn inundis la unua ondo de sekretariinoj-tajpistinoj, produktantoj de kraĉujoj ekvidis en tio signon de proksimiĝanta fino. Ili pravis. Sed eĉ pli gravas ke unuformaj vicoj de atentantaj modon sekretariinoj-tajpistinoj ebligis revolucion en la vesta industrio. Tion kion ili surportis, deziris surporti ĉiu kamparana junulino, ja la tajpistino estis populara enkorpigo de entreprenemo kaj lerteco. Ŝi estis diktatoro de stilo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 240:
 
{{Citaĵo
|teksto = En iu ajn tia [komerca aŭ burokrata] strukturo tempoj de kresko de nombro de personaro estas ligitaj ne al plenumata [[laboro]], sed al interna komunikado inter ĝiaj membroj. (Alivorte, la [[komunikilo]] estas [[mesaĝo]]). La [[leĝo de Parkinson]], se transformi ĝin je [[Matematiko|matematika]] formo, diras ke la jara tempo de kresko de personaro varios de 5,17% ĝis 6,56%, “sendepende de iuj ajn ŝanĝoj en la kvanto de laboro, kiun necesos fari (se ĝi entute haveblas)”… Kion Parkinson pene kaŝas de si kaj de siaj leganotj, estas la simpla fakto ke en sfero de cirkulado de informoj la ĉefa “laboro kiun necesos fari” estas efektive la cirkulado de [[informo]]j.
|teksto = La tajpmaŝino kunfandas verkadon kaj publikigadon, naskante tute novan rilaton al la skriba kaj tajpita vorto. Verkado per tajpmaŝino ŝanĝis formojn de la lingvo kaj literaturo…
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 247:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[historiisto]] [[Daniel J. Boorstin|Daniel Boorstin]] estas ekstreme ŝokita de tio, ke en nia [[epoko]] de la [[informo]]j [[Famulo|fameco]] estas determinata de ne tio ke iu ion faris, sed de tio ke li simple estas fama kiel famulo.
|teksto = La tajpmaŝinoj kaŭzis enorman furoron en vendado de la vortaroj. Ili ankaŭ kreis sennombrajn plenŝtopitajn dosierujojn, kio kaŭzis nuntempan kreskon de firmaoj, produktantaj kancelariaĵojn.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 254:
 
{{Citaĵo
|teksto = Oni ne povis ankoraŭ observi pli subitan [[Socio|socian]] sekvon de [[telefono]] kiel malapero de kvartalo de [[bordelo]]j kaj apero de vokvirinoj… La [[prostituino]] estis [[specialisto]]; la vokjunulino ne estas tia.
|teksto = En iu ajn tia [komerca aŭ burokrata] strukturo tempoj de kresko de nombro de personaro estas ligitaj ne al plenumata laboro, sed al interna komunikado inter ĝiaj membroj. (Alivorte, la komunikilo estas mesaĝo). La leĝo de Parkinson, se transformi ĝin je matematika formo, diras ke la jara tempo de kresko de personaro varios de 5,17% ĝis 6,56%, “sendepende de iuj ajn ŝanĝoj en la kvanto de laboro, kiun necesos fari (se ĝi entute haveblas)”… Kion Parkinson pene kaŝas de si kaj de siaj leganotj, estas la simpla fakto ke en sfero de cirkulado de informoj la ĉefa “laboro kiun necesos fari” estas efektive la cirkulado de informoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 261:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[tajpmaŝino]] kaj [[telefono]], tiuj plej malsimilaj ĝemeloj, kun [[Teknologio|teknologia]] senkompato kaj fundamenteco denove lanĉis la procezon de transformado de la [[Usono|usona]] [[junulino]] je la fatala vampvirino.
|teksto = La historiisto Daniel Boorstin estas ekstreme ŝokita de tio, ke en nia epoko de la informoj fameco estas determinata de ne tio ke iu ion faris, sed de tio ke li simple estas fama kiel famulo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 268:
 
{{Citaĵo
|teksto = Legante, ni aŭskultas sonregistraĵon de la [[Skribo|skribita]] [[vorto]]; aŭskultante [[radio]]n, ni produktas [[Vido|vidan]] akompanadon. Kial ni ne kapablas bildigi dum paroli per [[telefono]]? …Malsame ol la skriba kaj presita paĝo, la telefono postulas plenan partoprenon. Ĉiu skriba homo kun indigno traktas tian insistan postuladon de la tuta atento, ĉar li delonge alkutimiĝis al fragmenta atento. Analogie la skriba homo nur kun granda peno povas lerni paroli aliajn [[lingvo]]jn, ĉar alproprigado de la lingvo postulas partoprenon de ĉiuj [[senso]]j samtempe.
|teksto = Oni ne povis ankoraŭ observi pli subitan socian sekvon de telefono kiel malapero de kvartalo de bordeloj kaj apero de vokvirinoj… La prostituino estis specialisto; la vokjunulino ne estas tia.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 275:
 
{{Citaĵo
|teksto = Multaj [[homo]]j dum konversacio per [[telefono]] sentas nedeteneblan bezonon “aŭtomate desegni”. Tiu fakto estas proksime ligita kun karaktero de tia [[komunikilo]], nome: ĝi postulas partoprenon de ĉiuj niaj [[senso]]j kaj kapabloj. Malsame ol [[radio]]n, oni ne povas uzi ĝin kiel fonon. Ĉar la telefono proponas tre malriĉan aŭdimagon ni fortigas kaj kompletigas ĝin, uzante ĉiujn aliajn sensojn.
|teksto = La tajpmaŝino kaj telefono, tiuj plej malsimilaj ĝemeloj, kun teknologia senkompato kaj fundamenteco denove lanĉis la procezon de transformado de la usona junulino je la fatala vampvirino.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 282:
 
{{Citaĵo
|teksto = Pli-malpli same kiel la [[Brajlo-skribo]], en kiu [[litero]]j estis anstataŭigitaj per reliefaj punktoj, naskiĝis kiel rimedo legi en mallumo militmesaĝojn, poste estis transprenita al [[muziko]] kaj fine por la [[blindulo]]j.
|teksto = Legante, ni aŭskultas sonregistraĵon de la skribita vorto; aŭskultante radion, ni produktas vidan akompanadon. Kial ni ne kapablas bildigi dum paroli per telefono? …Malsame ol la skriba kaj presita paĝo, la telefono postulas plenan partoprenon. Ĉiu skriba homo kun indigno traktas tian insistan postuladon de la tuta atento, ĉar li delonge alkutimiĝis al fragmenta atento. Analogie la skriba homo nur kun granda peno povas lerni paroli aliajn lingvojn, ĉar alproprigado de la lingvo postulas partoprenon de ĉiuj sensoj samtempe.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 289:
 
{{Citaĵo
|teksto = En la 70-aj jaroj de la [[19-a jarcento]] inventistoj en pluraj mondanguloj provis atingi [[Elektro|elektran]] transdonadon de [[parolo]] kaj en tiu tago, kiam [Alexander Graham] [[Alexander Graham Bell|Bell]] prezentis peton ĉe la [[Usono|Usona]] Patenta Buroo, ĝi ricevis ankaŭ desegnon de la telefono de Elisha Gray, sed nur unu aŭ du horojn poste… Bell akiris gloron kaj liaj konkurantoj iĝis notoj al li.
|teksto = Multaj homoj dum konversacio per telefono sentas nedeteneblan bezonon “aŭtomate desegni”. Tiu fakto estas proksime ligita kun karaktero de tia komunikilo, nome: ĝi postulas partoprenon de ĉiuj niaj sensoj kaj kapabloj. Malsame ol radion, oni ne povas uzi ĝin kiel fonon. Ĉar la telefono proponas tre malriĉan aŭdimagon ni fortigas kaj kompletigas ĝin, uzante ĉiujn aliajn sensojn.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 296:
 
{{Citaĵo
|teksto = Surbaze de la [[telefono]] funkcios nur aŭtoritato de la [[scio]].
|teksto = Pli-malpli same kiel la Brajlo-skribo, en kiu literoj estis anstataŭigitaj per reliefaj punktoj, naskiĝis kiel rimedo legi en mallumo militmesaĝojn, poste estis transprenita al muziko kaj fine por la blinduloj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 303:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kun alveno de [[Elektro|elektriloj]] anstataŭ delegita [[potenco]] denove aperas [[rolo]].
|teksto = En la 70-aj jaroj de la 19-a jarcento inventistoj en pluraj mondanguloj provis atingi elektran transdonadon de parolo kaj en tiu tago, kiam [Alexander Graham] Bell prezentis peton ĉe la Usona Patenta Buroo, ĝi ricevis ankaŭ desegnon de la telefono de Elisha Gray, sed nur unu aŭ du horojn poste… Bell akiris gloron kaj liaj konkurantoj iĝis notoj al li.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 310:
 
{{Citaĵo
|teksto = En la epoko de [[Napoleono Bonaparte|Napoleono]] kaj lordo [Georg] [[Georg Byron|Byron]], kiam [[valso]] estis ankoraŭ nova formo, oni bonvenigis ĝin kiel barbaran plenumon de la revo de [Jean-Jacques] [[Jean-Jacques Rousseau|Rousseau]] pri la [[nobla sovaĝulo]].
|teksto = Surbaze de la telefono funkcios nur aŭtoritato de la scio.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 317:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[valso]] estas ekzakta, [[mekaniko|mekanika]] kaj [[Milito|militisma]], pri kio atestas ĝia [[historio]]. Por ke valso komplete rivelu sian sencon, en ĝi devas ĉeesti milita uniformo… En nia jarcento alvenon de [[ĵazo]] kaj [[ragtimo]] oni ankaŭ anoncis kiel invadon de primitiva [[aborigeno]].
|teksto = Kun alveno de elektriloj anstataŭ delegita potenco denove aperas rolo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 324:
 
{{Citaĵo
|teksto = En la epoko de [[ĵazo]] ni kutime ne rimarkas, ke [[valso]] estiĝis kiel varmega kaj eksploda rimedo de homa sinesprimo, trarompiĝinta tra formalaj [[Feŭdismo|feŭdaj]] barieroj de fajnaj kaj ĥorusaj [[danco]]stiloj.
|teksto = En la epoko de Napoleono kaj lordo [Georg] Byron, kiam valso estis ankoraŭ nova formo, oni bonvenigis ĝin kiel barbaran plenumon de la ideo pri la revo de [Jean-Jacques] Rousseau pri la nobla sovaĝulo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 331:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Miguel de Cervantes|Cervantes]] vivis en la [[mondo]], kie [[presado]] estis same nova kiel [[kino]] hodiaŭ en la [[Okcidento]] kaj al li ŝajnis evidente ke la presado — same kiel en nia [[tempo]] ekranaj [[imago]]j – uzurpis la realan mondon.
|teksto = La valso estas ekzakta, mekanika kaj militisma, pri kio atestas ĝia historio. Por ke valso komplete rivelu sian sencon, en ĝi devas ĉeesti milita uniformo… En nia jarcento alvenon de ĵazo kaj ragtimo oni ankaŭ anoncis kiel invadon de primitiva aborigeno.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 338:
 
{{Citaĵo
|teksto = Neskribaj kaj nevidaj kulturoj interesiĝas ĉefe pri internaj ol pri eksteraj kaŭzoj. Pro tio la [[Skribo|skriba]] [[Okcidento]] vidas la tutan restan [[mondo]]n kiel ĉenitan per dense plektita araneaĵo de [[superstiĉo]]j.
|teksto = En la epoko de ĵazo ni kutime ne rimrkas, ke valso estiĝis kiel varmega kaj eksploda rimedo de homa sinesprimo, trarompiĝinta tra formalaj feŭdaj barieroj de fajnaj kaj ĥorusaj dancostiloj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 345:
 
{{Citaĵo
|teksto = Kiel [[fotografio]] puŝas la [[pentristo]]n direkte al abstrakta, skulpteca [[arto]], same la [[filmo]] puŝis la [[verkisto]]n al vortoŝparado kaj profunda [[simbolismo]], je kiuj la filmo ne povas konkurenci kun ĝi.
|teksto = Cervantes vivis en la mondo, kie presado estis same nova kiel kino hodiaŭ en la Okcidento kaj al li ŝajnis evidente ke la presado — same kiel en nia tempo ekranaj imagoj – uzurpis la realan mondon.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 352:
 
{{Citaĵo
|teksto = …en la [[1920-aj jaroj|20-aj jaroj]] la [[Usono|usona]] vivmaniero estis enpakita kaj eksportita al ĉiuj mondanguloj. La [[mondo]] komencis energie aĉetadi enpakitajn [[revo]]jn.
|teksto = Neskribaj kaj nevidaj kulturoj interesiĝas ĉefe pri internaj ol pri eksteraj kaŭzoj. Pro tio la skriba Okcidento vidas la tutan restan mondon kiel ĉenitan per dense plektita araneaĵo de superstiĉoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 359:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[Libro|libropresa]] [[homo]] kun preteco akceptis la [[filmo]]n nome pro tio, ke ĝi simile al la libroj proponas internan mondon de [[fantazio]]j kaj [[revo]]j. La filmospektanto sidas en [[Psikologio|psikologia]] [[soleco]] simile al silenta leganto de la libro. Alie okazis al la leganto de manuskripto kaj alie okazas al televidspektanto. Estas malkomforte ŝalti [[Televido|televidilon]] nur por si mem en la [[hotelo|hotela]] ĉambro aŭ eĉ hejme. La mozaika televida bildo postulas socian kompletigadon kaj [[dialogo]]n.
|teksto = Kiel fotografio puŝas la pentriston direkte al abstrakta, skulpteca arto, same la filmo puŝis la verkiston al vortoŝparado kaj profunda simbolismo, je kiuj la filmo ne povas konkurenci kun ĝi.
|aŭtoro=
|verko=
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = …en la 20-aj jaroj la usona vivmaniero estis enpakita kaj eksportita al ĉiuj mondanguloj. La mondo komencis energie aĉetadi enpakitajn revojn.
|aŭtoro=
|verko=
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = La libropresa homo kun preteco akceptis la filmon nome pro tio, ke ĝi simile al la libroj proponas internan mondon de fantazioj kaj revoj. La filmospektanto sidas en psikologia soleco simile al silenta leganto de la libro. Alie okazis al la leganto de manuskripto kaj alie okazas al televidspektanto. Estas malkomforte ŝalti televidilon nur por si mem en la hotela ĉambro aŭ eĉ hejme. La mozaika televida bildo postulas socian kompletigadon kaj dialogon.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 387 ⟶ 1 373:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Tribo|Triba]] [[pasinteco]] neniam ĉesis esti realo por la [[Germanoj|germana]] [[animo]].
|aŭtoro=
|verko=
|origina teksto =
}}
 
{{Citaĵo
|teksto = Ekde apero de la televido, infanoj — sendepende de vidkapabla stato — tenas la kapon averaĝe je distanco de 6,5 coloj de la presita paĝo. Niaj infanoj strebas transporti sur la presitan paĝon la komplete engaĝigajn sensajn rajtojn de la televida bildo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 401 ⟶ 1 380:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ekde apero de la [[televido]], [[infano]]j — sendepende de vidkapabla stato — tenas la kapon averaĝe je distanco de 6,5 coloj de la presita paĝo. Niaj infanoj strebas transporti sur la presitan paĝon la komplete engaĝigajn [[Senso|sensajn]] rajtojn de la televida bildo.
|teksto = La helmo de Mackworth, kiun oni surmetis sur infanojn spektantajn televidon, montris ke iliaj okuloj spuras ne agadon, sed reagojn. La okuloj preskaŭ ne dekroĉiĝas de vizaĝoj de aktoroj, eĉ kiam okazas perfortaj scenoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 408 ⟶ 1 387:
 
{{Citaĵo
|teksto = La helmo de Mackworth, kiun oni surmetis sur [[infano]]jn spektantajn [[televido]]n, montris ke iliaj [[okulo]]j spuras ne agadon, sed reagojn. La okuloj preskaŭ ne dekroĉiĝas de vizaĝoj de [[aktoro]]j, eĉ kiam okazas perfortaj scenoj.
|teksto = Radio — jen la komunikilo por frenezo! Nome ĝi estis la ĉefa rimedo de varmigado de triba sango en Afriko, Hindio kaj Ĉinio. Televido malvarmigis Kubon, same kiel nun ĝi malvarmigas Usonon.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 415 ⟶ 1 394:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Radio]] — jen [[komunikilo]] por [[frenezo]]! Nome ĝi estis la ĉefa rimedo de varmigado de triba sango en [[Afriko]], [[Barato]] kaj [[Ĉinio]]. [[Televido]] malvarmigis [[Kubo]]n, same kiel nun ĝi malvarmigas [[Usono]]n.
|teksto = Ĉiu usona kino, kiam oni spektas ĝin ekster Usono, aspektas kiel milda politika propagando.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 422 ⟶ 1 401:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĉiu [[Usono|usona]] [[kino]], kiam oni spektas ĝin ekster Usono, aspektas kiel milda [[Politiko|politika]] [[propagando]].
|teksto = Televido ne povas funkcii kiel fono. Ĝi kaptas vin. Vi devas esti kune kun ĝi.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 429 ⟶ 1 408:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Televido]] ne povas funkcii kiel fono. Ĝi kaptas vin. Vi devas esti kune kun ĝi.
|teksto = Germanaj poetoj kaj filozofoj-romantikuloj, kuniĝintaj je triba ĥoruso, prikantis revenon de malhela nekonscio jarcenton antaŭ la radio kaj Hitlero faris tian revenon preskaŭ neevitebla.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 436 ⟶ 1 415:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Germanoj|Germanaj]] [[poeto]]j kaj filozofoj-[[Romantikismo|romantikuloj]], kuniĝintaj je [[Tribo|triba]] ĥoruso, prikantis revenon de malhela [[nekonscio]] jarcenton antaŭ la [[radio]] kaj [[Hitlero]] faris tian revenon preskaŭ neevitebla.
|teksto = Rasa integriĝo, plenumata surbaze de vida unueco, estas larĝigo de la sama kultura strategio de la skriba homo, al kiu diferencoj ĉiam ŝajnas forigendaj, ĉu temas pri diferencoj de raso aŭ genro, spaco aŭ tempo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 443 ⟶ 1 422:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Raso|Rasa]] integriĝo, plenumata surbaze de [[Vido|vida]] unueco, estas larĝigo de la sama [[Kulturo|kultura]] strategio de la [[Skribo|skriba]] [[homo]], al kiu diferencoj ĉiam ŝajnas forigendaj, ĉu temas pri diferencoj de raso aŭ [[genro]], [[spaco]] aŭ [[tempo]].
|teksto = Proksima plano, uzata en kino por kaŭzi ŝokon, en televido estas normala afero.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 450 ⟶ 1 429:
 
{{Citaĵo
|teksto = Proksima plano, uzata en [[kino]] por kaŭzi [[ŝoko]]n, en [[televido]] estas normala afero.
|teksto = …plejparto de televidaj steluloj estas viroj, do “malvarmaj personoj”, dum plejparto de kinaj steluloj estas virinoj, ĉar oni povas prezenti ilin kiel “varmajn” personojn. Post apero de la televido kinosteluloj — same viroj kaj virinoj — malsupreniris kun la tuta stelula sistemo al pli modesta statuso.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 457 ⟶ 1 436:
 
{{Citaĵo
|teksto = …plejparto de [[Televido|televidaj]] [[Famulo|steluloj]] estas [[viro]]j, do “malvarmaj personoj”, dum plejparto de [[Kino|kinaj]] steluloj estas [[virino]]j, ĉar oni povas prezenti ilin kiel “varmajn” personojn. Post apero de la televido kinosteluloj — same viroj kaj virinoj — malsupreniris kun la tuta stelula sistemo al pli modesta statuso.
|teksto = Ĉiu travivas oble pli ol li komprenas. Dume ne kompreno, sed nome travivo influas la konduton, speciale en kolektivaj aferoj de rimaroj kaj teknologioj, kie individuo preskaŭ senevite ne konscias influon, kiun li spertas.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 464 ⟶ 1 443:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ĉiu travivas oble pli ol li komprenas. Dume ne [[kompreno]], sed nome [[travivo]] influas la [[konduto]]n, speciale en kolektivaj aferoj de rimaroj kaj [[teknologio]]j, kie [[individuo]] preskaŭ senevite ne konscias influon, kiun li spertas.
|teksto = Tuŝsenso — jen la pleja valoro en la eŭropa vivo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 471 ⟶ 1 450:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Tuŝsenso]] — jen la pleja valoro en la [[Eŭropo|eŭropa]] [[vivo]].
|teksto = De la vida vidpunkto ĉiuj senescepte eŭropaj aŭtoj aspektas tiom aĉe, ke iĝas evidente: al la kapoj de iliaj kreintoj neniam venis la penso, ke iu rigardos ilin. Ili apartenas al la tipo de aĵoj, kiujn oni surmetas kiel pantalonon aŭ sviteron.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 478 ⟶ 1 457:
 
{{Citaĵo
|teksto = De la [[Vido|vida]] vidpunkto ĉiuj senescepte [[Eŭropo|eŭropaj]] [[aŭto]]j aspektas tiom aĉe, ke iĝas evidente: al la kapoj de iliaj kreintoj neniam venis la [[penso]], ke iu rigardos ilin. Ili apartenas al la tipo de aĵoj, kiujn oni surmetas kiel pantalonon aŭ sviteron.
|teksto = Parto de la malvarma dimensio de televido estas la malvarma, senemocia grimaco, penetrinta tien kune kun adoleskulo. En la epoko de varmaj komunikiloj, radio kaj kino, kaj ankaŭ en la epoko de antikva libro junaĝo estis la tempo de freŝaj, inspiritaj kaj esprimivaj vizaĝesprimoj. Neniu politikisto aŭ grava ŝtatoficisto de la malnova skolo riskus en la 40-aj jaroj surmeti tian senvivan kaj skulptecan vizaĝaĉon, kian portas infano de la televida epoko.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 485 ⟶ 1 464:
 
{{Citaĵo
|teksto = Parto de la malvarma dimensio de [[televido]] estas la malvarma, senemocia grimaco, penetrinta tien kune kun [[adoleskulo]]. En la [[epoko]] de varmaj [[komunikilo]]j, [[radio]] kaj [[kino]], kaj ankaŭ en la epoko de [[Antikva Epoko|antikva]] [[libro]] [[junaĝo]] estis la tempo de freŝaj, inspiritaj kaj esprimivaj vizaĝesprimoj. Neniu [[politikisto]] aŭ grava [[ŝtatoficisto]] de la malnova skolo riskus en la [[1940-aj jaroj|40-aj jaroj]] surmeti tian senvivan kaj skulptecan vizaĝaĉon, kian portas [[infano]] de la televida epoko.
|teksto = Por rezisti al la televido necesas do preni kontraŭvenenon de parencaj al li komunikiloj kiel presado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 492 ⟶ 1 471:
 
{{Citaĵo
|teksto = Por rezisti al la [[televido]] necesas do preni kontraŭvenenon de parencaj al li [[komunikilo]]j kiel [[presado]].
|teksto = …ĉiu kies aspekto malkaŝe deklaras liajn rolon kaj statuson en la vivo ne konvenas por la televido.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 499 ⟶ 1 478:
 
{{Citaĵo
|teksto = …ĉiu kies aspekto malkaŝe deklaras liajn [[rolo]]n kaj [[statuso]]n en la [[vivo]] ne konvenas por la [[televido]].
|teksto = S-ro Ĥruŝĉov havas tre saturitan aŭ kompletan imagon kaj aspektas en televida ekrano kiel komika karikaturo. En fototelegrafo kaj televido s-ro Ĥruŝĉov estas gaja komikulo, tute senarmiga persono.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 506 ⟶ 1 485:
 
{{Citaĵo
|teksto = S-ro [[Nikita Ĥruŝĉov|Ĥruŝĉov]] havas tre saturitan aŭ kompletan [[imago]]n kaj aspektas en [[Televido|televida]] ekrano kiel komika karikaturo. En foto[[telegrafo]] kaj televido s-ro Ĥruŝĉov estas gaja komikulo, tute senarmiga persono.
|teksto = …la tiom varma komunikilo kiel kino bezonas homojn, kiuj tute certe aspektas kiel tipoj. Tiom malvarma komunikilo kiel televido ne toleras tipecon, ĉar ĝi lasas spektanton elreviĝinta, sen doni al li eblecon labori por “fermado” aŭ finado de la imago.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 513 ⟶ 1 492:
 
{{Citaĵo
|teksto = …la tiom varma [[komunikilo]] kiel [[kino]] bezonas [[homo]]jn, kiuj tute certe aspektas kiel tipoj. Tiom malvarma komunikilo kiel [[televido]] ne toleras tipecon, ĉar ĝi lasas spektanton elreviĝinta, sen doni al li eblecon labori por “fermado” aŭ finado de la [[imago]].
|teksto = La prezidanto [John F.] Kennedy ne aspektis kiel riĉulo, nek kiel politikisto. Li povis esti iu ajn — de spicisto kaj profesoro ĝis futbala trejnisto. Li ne estis tiom draste konturita aŭ tro preta al parolo por fuŝi agrable nepostuleman svagecon de sia vizaĝesprimo kaj konturoj. Li transiradis el palaco al traba kabano, el lukso al la Blanka domo laŭ ekzemplo de la televidaj transformiĝo kaj transversiĝo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 520 ⟶ 1 499:
 
{{Citaĵo
|teksto = La prezidanto [John F.] [[John F. Kennedy|Kennedy]] ne aspektis kiel [[riĉulo]], nek kiel [[politikisto]]. Li povis esti iu ajn — de spicisto kaj profesoro ĝis [[Futbalo|futbala]] trejnisto. Li ne estis tiom draste konturita aŭ tro preta al parolo por fuŝi agrable nepostuleman svagecon de sia vizaĝesprimo kaj konturoj. Li transiradis el [[palaco]] al traba [[kabano]], el [[lukso]] al la Blanka domo laŭ ekzemplo de la [[Televido|televidaj]] transformiĝo kaj transversiĝo.
|teksto = Ido de televido soifas engaĝiĝon kaj ne deziras specialistan labropostenon estonte. Li soifas rolon kaj profundan ligitecon al sia socio.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 527 ⟶ 1 506:
 
{{Citaĵo
|teksto = Ido de [[televido]] soifas engaĝiĝon kaj ne deziras [[Specialisto|specialistan]] labropostenon estonte. Li soifas rolon kaj profundan ligitecon al sia [[socio]].
|teksto = Televida infano ne kapablas antaŭvidi, ĉar li deziras engaĝiĝon kaj ne kapablas akcepti fragmenan kaj simple vidigitan celon aŭ sorton nek en edukado, nek en la vivo.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 534 ⟶ 1 513:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[televido|Televida]] [[infano]] ne kapablas antaŭvidi, ĉar li deziras engaĝiĝon kaj ne kapablas akcepti fragmentan kaj simple vidigitan celon aŭ sorton nek en [[edukado]], nek en la [[vivo]].
|teksto = [pri televido] …ne tiom vida, kiom tuŝ-aŭda komunikilo, entiranta en profundan interagadon ĉiujn niajn komunikilojn.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 541 ⟶ 1 520:
 
{{Citaĵo
|teksto = [pri televido] …ne tiom [[Vido|vida]], kiom [[tuŝo|tuŝ]]-[[aŭdo|aŭda]] [[komunikilo]], entiranta en profundan interagadon ĉiujn niajn komunikilojn.
|teksto = [pri televido] Ĝi engaĝas nin en movadon internen, sed ne emociigas, nek agitas kaj nek inspiras. Oni povas supozi, ke tio estas specifa trajto de iu ajn profunda sperto.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 548 ⟶ 1 527:
 
{{Citaĵo
|teksto = [pri [[televido]]] Ĝi engaĝas nin en movadon internen, sed ne [[Emocio|emociigas]], nek agitas kaj nek inspiras. Oni povas supozi, ke tio estas specifa trajto de iu ajn profunda sperto.
|teksto = Aplikado de pulvoro por lanĉado de ĵetaĵoj laŭ trajektorio atendis aperon de perspektivo en la arto. Tiu eventa ligo inter teknologio kaj la arto povas klarigi problemon, pri kiu longatempe cerbumis antropologoj. Ili ĉiam denove klopodis klarigi la fakton, ke la neskribaj homoj kutime estas malbonaj fusilpafistoj, sin apogante sur tio ke kaze de pafarko kaj sago pli gravis proksimeco al ludo, ne distanca precizeco, atingi kiun estis preskaŭ neeble; el tio, asertas iuj antropologoj, sekvas kutimo imiti dum ĉasado bestojn, transvestante je iliaj feloj por pli proksime kaŝiri al la grego.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 555 ⟶ 1 534:
 
{{Citaĵo
|teksto = Aplikado de [[pulvoro]] por lanĉado de ĵetaĵoj laŭ trajektorio atendis aperon de perspektivo en la [[arto]]. Tiu eventa ligo inter [[teknologio]] kaj la arto povas klarigi problemon, pri kiu longatempe cerbumis [[antropologo]]j. Ili ĉiam denove klopodis klarigi la fakton, ke la neskribaj homoj kutime estas malbonaj fusilpafistoj, sin apogante sur tio ke kaze de [[pafarko]] kaj [[sago]] pli gravis proksimeco al [[ludo]], ne distanca precizeco, atingi kiun estis preskaŭ neeble; el tio, asertas iuj antropologoj, sekvas kutimo imiti dum [[ĉasado]] [[besto]]jn, transvestante je iliaj feloj por pli proksime kaŝiri al la grego.
|teksto = Se sago estas larĝigo de brako kaj mano, do fusilo estas larĝigo de okulo kaj dentoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 562 ⟶ 1 541:
 
{{Citaĵo
|teksto = FacileSe plenumata[[sago]] deestas ni apartigadolarĝigo de specifa,[[brako]] izolitakaj celo en la spacomano, helpe dedo [[fusilo]] kielestas larĝigo de [[okulo, — ĉio ĉi malkonvenas por la]] neskribakaj homo[[dento]]j.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 569 ⟶ 1 548:
 
{{Citaĵo
|teksto = Facile plenumata de ni apartigado de specifa, izolita celo en la spaco, helpe de [[fusilo]] kiel larĝigo de [[okulo]], — ĉio ĉi malkonvenas por la [[Skribo|neskriba]] [[homo]].
|teksto = Skribo eĉ nun restas fundamento kaj ekzemplo de ĉiuj programoj de industria mekanizado, sed samtempe ĝi fermas la cerbojn kaj sensojn de siaj uzantoj en la mekanika kaj fragmenta matrico, kiu tiom necesas por subtenado de la mekanizita socio. Pro tio transiro de la mekanika teknologio al la elektra estas por ni ĉiuj tiom traŭma kaj severa. Dum longa tempo ni uzis la mekanikajn metodojn kun iliaj limigitaj eblecoj kiel fusilon. La elektraj metodoj ne povas esti uzataj agrese krom por mortigi sin tuj, kvazaŭ malŝalti la lumon. Vivi samtempe kun ambaŭ tiuj teknologioj estas la specifa dramo de la 20-a jarcento.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 576 ⟶ 1 555:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Skribo]] eĉ nun restas fundamento kaj ekzemplo de ĉiuj programoj de [[Industrio|industria]] mekanizado, sed samtempe ĝi fermas la [[cerbo]]jn kaj [[senso]]jn de siaj uzantoj en la [[Mekaniko|mekanika]] kaj fragmenta matrico, kiu tiom necesas por subtenado de la mekanizita socio. Pro tio transiro de la mekanika [[teknologio]] al la elektra estas por ni ĉiuj tiom traŭma kaj severa. Dum longa tempo ni uzis la mekanikajn metodojn kun iliaj limigitaj eblecoj kiel fusilon. La [[Elektro|elektraj]] metodoj ne povas esti uzataj agrese krom por mortigi sin tuj, kvazaŭ malŝalti la lumon. Vivi samtempe kun ambaŭ tiuj teknologioj estas la specifa dramo de la [[20-a jarcento]].
|teksto = La rusoj montris en sia propagando nenian inventemon aŭ imagipovon. Ili simple faris tion, kion instruis al ili religiaj kaj kulturaj tradicioj, do ili konstruis la imagojn.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 583 ⟶ 1 562:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[rusoj]] montris en sia [[propagando]] nenian inventemon aŭ imagipovon. Ili simple faris tion, kion instruis al ili [[Religio|religiaj]] kaj [[Kulturo|kulturaj]] [[tradicio]]j, do ili konstruis la [[imago]]jn.
|teksto = …hodiaŭ en la elektra epoko homoj kaj psike kaj socie revenis al la nomada stato. Nun tamen tio nomiĝas kolektado kaj pritraktado de la informoj.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 590 ⟶ 1 569:
 
{{Citaĵo
|teksto = …hodiaŭ en la [[Elektro|elektra]] [[epoko]] [[homo]]j kaj [[Psiko|psike]] kaj [[Socio|socie]] revenis al la [[Nomado|nomada]] stato. Nun tamen tio nomiĝas kolektado kaj pritraktado de la [[informo]]j.
|teksto = Aŭtomatigo estas la informo kaj ĝi ne nur eliminas laborpostenojn en la mondo de laboro, sed ankaŭ eliminas fakojn en la mondo de edukado.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 597 ⟶ 1 576:
 
{{Citaĵo
|teksto = [[Aŭtomatigo]] estas la [[informo]] kaj ĝi ne nur eliminas laborpostenojn en la [[mondo]] de [[laboro]], sed ankaŭ eliminas fakojn en la mondo de [[edukado]].
|teksto = En la eduka sfero la kutima divido de lernoplano je la fakoj arkaiĝis same kiel post alveno de la Renesanco arkaiĝis la mezepokaj trivium kaj kvadrium.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 604 ⟶ 1 583:
 
{{Citaĵo
|teksto = En la [[edukado|eduka]] sfero la kutima divido de lernoplano je la fakoj arkaiĝis same kiel post alveno de la [[Renesanco]] arkaiĝis la [[Mezepoko|mezepokaj]] trivium kaj kvadrium.
|teksto =
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 611 ⟶ 1 590:
 
{{Citaĵo
|teksto = Daŭrigante en la spirito de la nunaj specimenoj de fragmenta senligiteco, niaj [[Lernejo|lernejaj]] lernoplanoj garantiite liverados al ni civitanojn, ne kapablajn kompreni tiun [[Kibernetiko|kibernitikan]] mondon[[mondo]]n en kiu ili vivas.
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 618 ⟶ 1 597:
 
{{Citaĵo
|teksto = Dum io iĝas pli komplika, ĝi iĝas ankaŭ malpli specialiĝinta. La [[homo]] estas pli komplika kaj malpli [[Specialisto|specialiĝinta]] ol la [[dinosaŭro]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 625 ⟶ 1 604:
 
{{Citaĵo
|teksto = La [[Elektro|elektra]] [[epoko]] de servomekanismoj subite liberigas la homojn[[homo]]jn de la [[Mekaniko|mekanika]] kaj [[Specialisto|specialista]] [[sklaveco]] de la antaŭa [[Maŝino|maŝina]] epoko. Kiel la maŝino kaj [[aŭto]] liberigis la ĉevalon[[ĉevalo]]n kaj transigis ĝin al la sfero de [[amuzado]], tiel la [[aŭtomatigo]] faros la samon al la homoj. Super ni subite ekpendis [[minaco]] de liberiĝo, ekzamenanta niajn internajn kapablojn pri memstara eltrovado de okupo por si kaj de krea partopreno en la [[socio]].
|aŭtoro=
|verko=
Linio 1 632 ⟶ 1 611:
 
{{Citaĵo
|teksto = La homoj[[homo]]j subite transformiĝis je [[Nomado|nomadaj]] kolektantoj de scioj[[scio]]j, nomadaj kiel neniam antaŭe, liberaj de fragmenta [[specialismo]] kiel neniam antaŭe — kaj samtempe kiel neniam antaŭe engaĝitaj je la totala [[Socio|socia]] procezo.
|aŭtoro=
|verko=